Vaison-la-Romaine: geschiedenis en bezienswaardigheden

Vaison-la-Romaine is één van de mooiste steden in Zuid-Frankrijk. De stad staat vol met eeuwenoude ruïnes uit de tijd dat de Romeinen de stad bezetten. Er werden een amfitheater en een aantal villa’s gebouwd die daarna in verval raakten. In de middeleeuwen werd een kasteel gebouwd op de helling van de berg Serre Long. Een beter bekende berg in de omgeving is de Mont Ventoux die regelmatig wordt beklommen door deelnemers van de Tour de France. Zelf kun je natuurlijk ook de berg beklimmen en genieten van het uitzicht over de prachtige oude stad Vaison-la-Romaine.

Vaison-la-Romaine in het kort

Vaison-la-Romaine: les plus beaux

Vaison-la-Romaine is een stad gelegen in de gelijknamige gemeente in het Franse departement Vaucluse. Vaucluse is gelegen in het zuidoosten van Frankrijk in de regio Provence-Alpes-Côte d'Azur. De stad Vaison-la-Romaine is de enige woonlocatie in de gemeente en ligt aan de voet van de berg Mont Ventoux. De stad wordt doorsneden door de rivier de Ouvèze en ligt deels op de helling van de berg Serre Long. In het hart van de stad wonen 1884 mensen en iets buiten de stadskern 4171 mensen (2014). Jaarlijks plannen 900.000 toeristen (2014) een vakantie of dagtrip naar de stad. In 2017 is de stad verkozen tot één van de mooiste omwegen van Frankrijk, ‘Les plus beaux détours de France’, vanwege haar natuurlijke schoonheid en vele archeologische monumenten.

De geschiedenis van Vaison-la-Romaine
De oudste menselijke aanwijzingen die in de stad zijn gevonden zijn vuurstenen werktuigen uit de Prehistorie. De eerste die zich vestigde en schreef over de stad was de Gallische stam de Vocontii. Rond de zesde eeuw v.Chr. richtten ze de stad Vaison-la-Romaine op die ze Vasio noemden. In 125 – 118 v.Chr. bezetten de Romeinse legioenen het gebied. Nu de stad onder Romeins gezag viel, werd de stad snel uitgebouwd. In het lager gelegen deel van de stad werden woningen gebouwd en een bijna zestig meter lang amfitheater dat plaats bood aan zevenduizend toeschouwers. Ook werd een brug (pont romaine) over de rivier gebouwd, zodat men vanuit de lager gelegen stad naar de berg Serre Long kon.

Rond de vijfde eeuw n.Chr. werden de Romeinse legioenen verdreven uit Vasio. De continue invallen van de Visigoten (een Oost-Germaans volk), zorgden ervoor dat de Romeinen de stad verliezen en droegen bij aan de val van het West-Romeinse Rijk. In de middeleeuwen (500 – 1500) bleven de Visigoten in Vasio wonen. In die periode werd de berghelling van de Serre Long bebouwd, met onder andere een kasteel.

Naarmate de tijd vorderde werden er woningen en andere gebouwen om de Romeinse en middeleeuwse monumenten gebouwd. In de loop van de tijd is de naam van de stad Vaiso veranderd in Vaison. Pas in 1924 werd ‘la romaine’ toegevoegd naar aanleiding van de aanwezige Romeinse monumenten, zodat de stad haar huidige naam ‘Vaiso de Romeinse stad’ kreeg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog op 10 juni 1944 werd de stad aangevallen door de Duitse luchtmacht. In totaal kwamen zestig Duitse militairen om het leven en zeventien Franse militairen. Op 22 september 1992 viel er in korte tijd zoveel regen dat de Ouvèze binnen een aantal uren overstroomde. De overstroming heeft zevenendertig mensen het leven gekost.

Klimaat en vervoer

De gemiddelde temperatuur in Vaison-la-Romaine is in de zomermaanden 22,5 °C (met algemeen voorkomende uitschieters van 33 °C) en in de wintermaanden 10 °C (in de periode 2005 – 2015). Er heerst een mediterraan klimaat met droge warme zomers, afgewisseld met hevige regenbuien en milde winters. De stad beschikt niet over een trein- of tramstation en de busdiensten zijn voornamelijk afgestemd op de lokale bevolking. Dit houdt in dat er buiten de spitsuren weinig bussen rijden. Als je de omgeving wilt verkennen rondom Vaison-la-Romaine wordt aangeraden om een auto tot je beschikking te hebben.

Bezienswaardigheden in Vaison-la-Romain

De Romeinse vindplaats en het archeologische museum

Midden in de stad is een groot gebied gevuld met metershoge ruïnes, die onderdeel uitmaken van de archeologische vindplaats uit de tweede eeuw v.Chr. en het museum ‘Musée Archéologique Théo Desplans’. De archeologische vindplaats bestaat uit twee grote wijken van vijftien hectare. In de wijken staan twee villa’s, een aantal badhuizen, een amfitheater en vele woningen en winkels. Bij de Romeinse vindplaats is een museum gebouwd waar vele vondsten in tentoongesteld staan, zoals beelden, serviesgoed en sieraden. Het museum en de archeologische vindplaats zijn dagelijks (met uitzondering van januari) geopend van ongeveer 9.30 uur tot 18.30 uur. Een ticket (€ 8 voor een volwassene in 2017) biedt toegang tot het museum en de twee oude wijken. Tegen een vergoeding kun je worden rondgeleid door een gids. Actuele openingstijden en prijzen kun je raadplegen op de website.

De oude kapel St. Quenin
De St. Quenin kapel ‘chapelle Saint-Quenin’ staat betekend als één van de mooiste voorbeelden van Romaanse kunst (een kunststroming in 1000 – 1200) in Provence. De exacte bouwdatum, de architect en opdrachtgever zijn onbekend, maar aan de hand van de bouwstructuur wordt aangenomen dat de kapel in de twaalfde eeuw is gebouwd. Het gebouw is subtiel versierd met zuilen en kroonlijsten met motieven van acanthusbladeren. De kapel werd grotendeels hersteld in de zeventiende eeuw. Rondom de kapel liggen 135 graven uit de vijfde tot het einde van de zesde eeuw; een stuk ouder dus dan de kapel. Het is zeer waarschijnlijk dat de stenen kapel een houten kapel heeft vervangen. De kapel is vernoemd naar de beschermheilige van de stad St. Quinidius (circa 556 – 579) die in de kapel is begraven.

Het middeleeuwse kasteel

Het hoger gelegen gedeelte van de stad (op de berghelling) bestaat uit een kastelencomplex waar je door loopt zonder dat je het doorhebt. De grote beige bakstenen muren, smalle paden en lage trappen die het complex kenmerken zijn aangelegd in de twaalfde tot de zeventiende eeuw. Als eerste werd het Château Comtal (kasteel van de graaf) gebouwd in 1195 door graaf en hertog Raymond VI van Toulouse (1156 – 1222). Rondom het kasteel werden steeds meer gebouwen geplaatst (voor onder andere voor werknemers van de graaf en militairen). Tevens werd een dikke muur om het kasteel en de gebouwen geplaatst die de bewoners moest beschermen tegen invallen. Het strategisch geplaatste kasteel bovenop een heuvel is langzaam in verval geraakt en is tegenwoordig een ruïne. De vele vertrekken zijn nu ingericht als eetgelegenheden, winkels of accommodatie.

De middeleeuwse markt

Vaison-la-Romaine is een bijzondere vakantiebestemming waar de eeuwenoude cultuur wordt gemengd met moderne gebouwen en winkels zoals kunstgalerijen. Dat kunst belangrijk is voor de inwoners is ook te zien op de lokale markt, waar prachtige sierobjecten van bijvoorbeeld glas en koper worden verkocht. Op de traditionele markt die al sinds de middeleeuwen bestaat, wordt ook voedsel en gerechten (salades, olijfolie, truffels et cetera), aardewerk en keramiek, en vrolijk gekleurde stoffen te koop aangeboden. Er zijn vier verschillende markten die bijna dagelijks worden georganiseerd. Actuele data wanneer de marken worden georganiseerd staan op de website.

Activiteiten en uitjes in en vanuit Vaison-la-Romaine

Wandelen en fietsen op de Mont Ventoux

De top van de Mont Ventoux ligt ongeveer tien kilometer buiten het stadscentrum van Vaison-la-Romaine. De 1912 meter hoge berg is de in de streek Provence en wordt om die reden door de Franse bevolking de Reus van Provence genoemd. Waar de naam Mont Ventoux (berg ventoux) vandaan komt, is onduidelijk. Mogelijk is ‘ventoux’ afgeleid van het Provençaalse (een verzameling oude streektalen uit Zuid-Frankrijk) woord ‘vent’ dat wind betekent of de naam heeft betrekking op het Gallische woorden ‘ven’ en ‘top’ die sneeuwtop betekenen.

De bergpassen zijn stijl, hebben een aantal scherpe bochten en worden vaak verwerkt in wielerwedstrijden, zoals de Ronde van Frankrijk (Tour de France). De top van de berg biedt een prachtig uitzicht over onder andere de stad Vaison-la-Romain. De top is, in tegenstelling tot de rijkelijk begroeide berghelling, vrij kaal. De kale delen kalksteen waar je op staat hebben een cruciaal aandeel voor de flora en fauna op de berg. De kalksteen kan regenwater zo goed opnemen dat het water tot diep in de berg dringt en op verscheidene plaatsen in de vorm van bronnen zichtbaar wordt. Eén van de hoogstgelegen bronnen is de Fontfiole die op aan de noordzijde van de berg ligt op 1788 meter hoogte. In de zomer als het in de stad aan de voet van de berg 22° C is, is het op de top van de Mont Ventoux veel kouder. De gemiddelde zomertemperatuur op de top is 10 °C en de wintertemperatuur is gemiddeld -27 °C.

Een dagje naar Avignon
Als je nog niet genoeg Romeinse en middeleeuwse cultuur hebt opgesnoven, plan dan een dagje naar de werelderfgoed-stad Avigon. Deze stad staat vol eeuwenoude bouwwerken en ligt ongeveer vijftig kilometer ten zuiden van Vaison-la-Romaine. Een bijzondere bezienswaardigheid is de afgebroken brug die over de Rhône loopt. Over de brug de ‘Pont Saint-Bénézet’ is zelfs een kinderliedje geschreven ‘Sur le pont d'Avignon’. De houten brug is hoogstwaarschijnlijk gebouwd door de heilige Bénézet van Avignon (circa 1163 – 1184). De 899 meter lange brug met haar 22 bogen zou een aantal jaren na het overlijden van Bénézet zijn voltooid. In 1226 werd de brug vernield tijdens de belegering van Avignon door de Franse koning Lodewijk VIII. In 1234 was de brug alweer opgebouwd, ditmaal uit steen. Door achterstallig onderhoud in de eeuwen daarna trotseerde de brug de overstroming van de Rhône in 1669 niet. Het enige dat overbleef van de veertien meter hoge brug, zijn vier bogen die een totale lengte hebben van 120 meter.