La dolce vita van Liz Gilbert in Eat, Pray and Love

Eat, Pray and Love – Eten, Bidden en Beminnen zoals de titel van de Nederlandse vertaling luidt – is de in 2006 uitgekomen bestseller met memoires van de Amerikaanse Elizabeth Gilbert. Hierin beschrijft zij haar zoektocht als vrouw door Italië, India en Indonesië na haar scheiding, aangevuld met wat ze tijdens haar reizen ontdekt. Nadat deze biografische roman 187 weken op de New York Times bestsellers lijst stond, bracht Columbia Pictures de verfilming met Julia Roberts en Javier Bardem in augustus 2010 uit in de bioscoop. In het eerst deel van haar memoires beschrijft ze de periode die ze doorbracht in Italië... Op haar dertigste heeft Elizabeth Gilbert alles wat een moderne vrouw zich maar kan wensen: een huis, een echtgenoot en een succesvolle carrière als schrijfster. Maar in plaats van gelukkig te zijn wordt ze overspoeld door paniek, verdriet en verwarring. Twee jaar later, na een bittere echtscheiding en een hevige depressie, besluit Elizabeth een radicale stap te nemen: ze gaat een jaar lang alleen op reis. Op haar zoektocht naar evenwicht en geluk doet ze drie landen aan. In Italië leert ze la dolce vita (eat / eten) kennen, In India verdiept ze zich in meditatie (pray / bidden) en schrobt ze tempelvloeren, en op Bali ontdekt ze de balans tussen ernst en lichtvoetigheid en ontmoet ze haar grote liefde (love / beminnen).

Eten: la dolce vita van Liz Gilbert in Italië

Het eerste deel van de memoires – Zeg het zoals je het eet – beschrijft de vier maanden die Elizabeth doorbrengt in Rome.

Hieronder volgen de steden en plekken die Liz heeft bezocht gedurende de vier maanden dat zij in Italië vooral op zoek was naar zichzelf, maar waarbij zij daar uiteindelijk ook genoot van la dolce vita. Ze heeft Italiaans leren spreken, eten en leven.

Wil je la dolce vita van Liz Gilbert beleven, dan kun je al haar bezochte bestemmingen samenvoegen in een rondreis met een logische reisroute, maar je kunt ze ook opdelen in een aantal losse stedentrips, fly-drives en / of standplaatsreizen.

Rome: de eeuwige stad

Rome wordt niet ten onrechte de eeuwige stad genoemd. In de klassieke oudheid was het de superieure hoofdstad van het Romeinse Rijk. Sinds de kerstening werd Rome het centrum van de Christelijke wereld – de stad der pausen – en sinds het begin van de negentiende eeuw de hoofdstad van een eindelijk weer verenigd Rome.

Vanaf de luchthaven brengt de shuttlebus je in ongeveer 45 minuten in het centrum van Rome. Ben je via een andere Italiaanse bestemming met een huurauto aangekomen, dan kun je deze het beste in Rome weer inleveren. Op deze manier hoef je de verkeerschaos niet in en bespaar je ook nog eens de parkeerkosten van gemiddeld 25 euro per dag. Om Rome te ontdekken is de hop-on/hop-off bus ideaal. Deze rijdt je langs alle Romeinse bezienswaardigheden en je kunt zelf bepalen waar je wel en niet uitstapt.

Het Colosseum is misschien wel het meest indrukwekkende bouwwerk in Rome. In dit enorme amfitheater waar de keizers vroeger gratis voorstellingen organiseerden, lopen de gladiatoren nog steeds rond. Ook bijzonder zijn de catacomben, de antieke tunnelstelsels met ondergrondse begraafplaatsen onder en nabij Rome; totaal zijn er minstens veertig, waarvan sommigen pas in de tweede helft van de twintigste eeuw ontdekt zijn. De Trevifontein is vooral bekend vanwege de vele muntjes die erin worden gegooid: één muntje staat voor het ooit terugkeren naar Rome, bij twee muntjes zal je in Rome de liefde vinden en drie muntjes gooien voorspelt een huwelijk of scheiding. Op het Piazza di Spagna bevinden zich de Spaanse trappen en op de Engelenbrug zijn prachtige beelden van, hoe kan het ook anders, engelen te bewonderen. De Sint Pieterskerk op het ervoor gelegen en gelijknamige plein zijn bekend van de op televisie uitgezonden toespraken van de paus, maar het heeft echt iets om er zelf rond te lopen. Bovendien moet je gewoon de fresco’s van Michelangelo in de Sixtijnse kapel gezien hebben en is een stempel van Vaticaanstad in je paspoort ook leuk voor niet-kinderen. De Italiaanse keuken staat bekend om de lekkerste pizza’s, pasta’s, panini’s en ijssoorten. Zonde om hier niet van te genieten. In Rome kun je een heerlijk plekje zoeken bij restaurant Santa Lucia, waar Julia Roberts in de film als Lizz een feestbanket bestelde. Santa Lucia Ristorante bevindt zich vlakbij het Pantheon, aan het Piazza Navona, Largo Febo nummer 12.

Napels: moet je gezien hebben, voordat…

Eerst Napels zien en dan sterven, luidt een bekend gezegde. Ietwat overdreven wellicht, maar Napels wordt wel bestempeld als de meest Italiaanse stad: pizza’s, opera’s, voetbal (Maradona versloeg met Napoli de Noord-Italiaanse clubs en is hier net als in Buenos Aires een god), drukke markten, familie en nauwe straten vol wasgoed. Toch is een bezoek aan Napels niet voor iedereen geschikt, omdat het er broeierig, vrij arm en chaotisch is. Van de Napolitaanse sfeer kun je dan ook het beste proeven tijdens een dagtocht; per ferry vaar je er in ongeveer 30 minuten door de Golf van Napels naar toe en stap je in het centrum uit. De meest bezochte attracties in Napels zijn Duomo: de domkerk met de kapel van San Gennaro en beschermheilige van de stad, het Castel Nuovo dat herinnert aan de tijd dat Napels de hoofdstad was van het koninkrijk Sicilië, het archeologisch museum van Napels met een indrukwekkende verzameling voorwerpen uit de oudheid, Teatro di San Carlo: het oudste operagebouw van Italië en volgens kenners met de beste akoestiek, Napoli Sotterranea oftewel het ondergrondse Napels en Piazza del Plebiscito: het mooiste plein van de stad met aan de ene kant het Koninklijk Paleis, aan de andere kant de kerk San Francesco en de kronkelige straatjes van de volkswijk Santa Lucia vlakbij. Liz Gilbert beaamde het al, de allerlekkerste pizza ter wereld eet je in Napels en de classic is Pizza Napolitana met buffelmozzarella, tomaten en kruiden.

Net buiten Napels mag je een van de beroemdste rampen in de geschiedenis, de verwoesting van Pompeii door de Vesuvius vulkaan, uiteraard niet missen. De ruïnes van deze door lava bedolven stad is een van de best bewaarde geheimen van het Romeinse Rijk. Het is een ontzettend groot terrein met straten, tempels, fonteinen, bordelen en fresco’s. De Vesuvius, die boven de stad uittorent, is de enige actieve vulkaan op het Europese vasteland. Eenmaal boven heb je een majestueus uitzicht over Pompeii, de golf van Napels en het Zuid-Italiaanse achterland. Voor een echte Zuid-Italiaanse lunch kun je terecht bij trattoria Lucullus op het adres Via Plinio 129. Voor het ontvluchten van de stad is het bezoeken van de eilandjes voor de kust een aanrader. Capri is de meest bekende, niet in de laatste plaats vanwege de wondermooie blauwe grot, en heel eenvoudig per boot bereikbaar.

Venetië: stad van de romantiek

Al draagt Venetië bijnamen als stad van het water en stad van de bruggen, ook wordt het als een van de meest romantische steden ter wereld betiteld. Omdat Venetië op 120 eilandjes ligt en verbonden wordt door 150 kanaaltjes, is het reizen met het openbaar vervoer de beste optie. Vanaf de luchthaven reis je eenvoudig met de bus naar het begin van de stad. In het centrum van Venetië reis je per vaporetto, de waterbus, tussen de verschillende boothaltes door de waterwegen.

Het meest tot de verbeelding spreekt het om in een gondel door de kanalen van Venetië te varen, maar de meeste gondeliers vragen voor slechts 25 minuten varen zo’n 80 euro. Een goed en voordeliger alternatief is de tragetho: een gondeltaxi die je op acht vaste plekken voor 1 euro naar de andere kant van het kanaal brengt. Langs het Canal Grande staan de mooiste huizen, kerken en paleizen. Hier staat ook het Peggy Guggenheim museum met surrealistische kunst, een patio en een beeldentuin. Een erg populaire attractie is het San Marcoplein met de San Marco basiliek. Op het plein kan jong en oud zich vermaken met het kijken naar en het voeren van de vele duiven die daar rond dwarrelen. Wil je de basiliek van binnen bekijken, dan is het verstandig om voor 09.00 uur op het plein te zijn; hoewel de deuren pas om 09.45 uur opengaan, staan de eerste toeristen al om 08.30 uur in de rij. En hoe later je komt, hoe langer je in de rij zult moeten staan. Een leuke activiteit is het beklimmen van de Campanile toren, vanwaar je een geweldig uitzicht hebt over de vijf koepels van de San Marco basiliek, het eiland San Giorgio Maggiore en de rest van Venetië. Ook kun je een rondleiding door het Dogenpaleis nemen. Onder de poorten van dit vroegere onderkomen van de Venetiaanse heersers staan vaak make-up artiesten door wie vooral kinderen graag hun gezicht laten beschilderen in een kleurrijk carnaval masker. De Rialtobrug moet je gezien hebben, ook als is het er bij de markt erg druk; het lekkerste ijsje haal je hier bij Millevogloe, een van de beste ijszaken van Venetië. Even binnenkijken bij Café Florian is erg bijzonder, omdat het de stamkroeg van Casanova was. Wil je hier ook iets nuttigen, houd dan rekening met erg hoge prijzen: een cappuccino kost € 7,50 en als het orkest er speelt, moet je daarvoor ook nog eens € 6,00 bijbetalen. Vaak kun je beter uitwijken naar kleinere trattoria’s in de wijken rondom het centrum van Venetië. Op plekjes waar het vol zit met Italianen, ben je ervan verzekerd dat het goed is. Een aanrader is Trattoria Rivetta. Populaire gerechten uit de Venetiaanse keuken zijn risotto met zeevruchten, spaghetti met sint-jakobsschelpen en pasta met bonen. Een traditionele specialiteit is polenta, een voedzame griesmeelpap.

Venetië heeft ook een aantal heerlijk stranden aan de Adriatische zee, onder andere op het eilandje Lido dat op ongeveer tien vaarminuten met de vaparetto taxiboot van het San Marcoplein ligt.

Bologna: de culturele hoofdstad van Europa

De universiteitsstad Bologna ligt ruwweg ten zuidwesten van Venetië in de Noord-Italiaanse regio Emilia-Romagna. Deze stad is bekend vanwege de terroristische aanslag op een treinstation in augustus 1980, de zwaarste naoorlogse aanslag in de Italiaanse geschiedenis.

In 2000 was Bologna de culturele hoofdstad van Europa, wat onderstreept dat de stad een ruim aanbod op cultureel gebied heeft. Het centrum van Bologna wordt gevormd door de Piazza Maggiore en de Piazza del Nettuno met de beroemde fontein van Neptunes. In een ondergrondse doorgang zijn de overblijfselen te zien van de Romeinse weg van Milaan naar Rimini. Vanaf het plein kijk je naar de Torre degli Asinelli, die kan worden beklommen en de Torre Garisenda; twee torens die samen het gezicht van de stad zijn. Andere populaire bezienswaardigheden zijn de San Domenicokerk met de graftombe van de heilige en de Santo Stefano, een groep van vier – en vroeger zelfs zeven – kerken in Romaanse stijl die allemaal met elkaar verbonden zijn. Ook is Bologna een heerlijke stad om te flaneren onder de mooie arcades of om op een terras te zitten om de stad aan je voorbij te zien gaan. Wat je daarbij zeker niet mag missen zijn de oudste huizen van de stad die te herkennen zijn aan een hele hoge eerste verdieping op grote pilaren en een houten draagconstructie. Hier bovenop werden nog meer woningen gebouwd: een traditie uit de middeleeuwen om de woningnood binnen de stadsmuren tegen te gaan. Op culinair vlak is de stad wereldberoemd om haar bolognesesaus. Deze saus die bestaat uit rundergehakt, pancetta, ui, wortel, bleekselderij, tomatenpuree, wijn en volle melk, wordt echter met tagliatelle gegeten in plaats van met spaghetti.

Lucca: geboortestad van Puccini

In Toscane is Pisa erg populair, maar eigenlijk alleen maar vanwege de beroemde scheve toren. Dagjesmensen blijven er niet zo lang, maar brengen daarentegen meer tijd door in het verderop gelegen charmante stadje Lucca: de stad waar de Italiaanse componist Giacomo Puccini geboren werd.

Lucca was in eerste instantie een kolonie van Rome toen het in de oudheid gesticht werd als een onderdeel van het Romeinse Rijk. Momenteel is het een van de rijkste steden van Noord-Italië. In 56 voor Christus vond in deze stad de ontmoeting plaats tussen Julius Caesar, Crassus en Pompeius waarin ze de voortzetting van hun politieke samenwerking bespraken. De lange historie heeft bezienswaardigheden in de Romaanse stijl achtergelaten, maar ook de renaissance is op vele gebouwen van toepassing. De stad is geheel ommuurd, wat extra klasse geeft aan de plek waar Napoleon in 1805 zijn zus Elisa aanstelde als controleur. Op de intacte bakstenen stadsmuren, le Mura genaamd, kun je overigens wandelen of fietsen. De tocht is 4 kilometer lang en je kijkt er neer op de stad en de omgeving. Fietsen kun je voor zo’n 3 euro per uur huren bij Biciclette Poli op het Piazza S. Maria nummer 42. Een andere mogelijkheid voor een prachtig en fotogeniek uitzicht is het beklimmen van de Torre Guinigi, de 24-eeuwse toren die als enige overbleef van de vele torens die ooit het gezicht van Lucca bepaalden. Om de stad rustig te verkennen, kun je het beste al voor 10.00 uur aankomen.

Florence: de kunststad van Italië

Florence is de renaissance en kunststad bij uitstek waar onder andere, zij het niet vooral, de familie De Medici ooit een grote stempel op heeft gedrukt. Je kunt hier dwalen langs de beelden van Michelangelo, de fresco’s van Da Vinci, de statige renaissance gebouwen en spuitende fonteinen.

Het symbool van Florence is de roodbruine koepel van de Santa Maria del Fiore, in de volksmond gewoon de Duomo. Het Uffizi is het belangrijkste museum voor renaissance schilderkunst. Hierdoor trekt het een ongekend aantal bezoekers en het is dan ook verstandig om vooraf een kaartje te kopen. Wat het Uffizi is voor de schilderkunst, is het Bargello voor de beeldhouwkunst: hier zijn de meesterwerken van onder andere Michelangelo, Donatello en Cellini te zien. Het Piazza della Signoria is het mooiste plein van Florence en vormt het centrum van de stad. Het is ook een plein met historische betekenis, doordat hier ooit de ketter Savonarola op de brandstapel ter dood werd gebracht. Een bij velen bekende bezienswaardigheid is Ponte Vecchio. Deze oudste brug van Florence werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gelukkig gespaard. De corridor, de loopgang erboven, werd aangelegd op verzoek van de familie De Medici zodat ze niet in contact kwamen met de plebs, een Romeinse term voor het lagere volk.

De meeste toeristen doen Florence slechts als dagtrip tijdens hun Italië reis aan, maar wanneer je een nacht blijft, leer je de stad van een hele andere kant kennen. Juist ’s avonds, als de dagjesmensen weg zijn, lopen de pleinen vol met Florentijnen en zie je een veel minder hectische en mooi verlichte kunststad.

Sicilië: eiland van vulkanen, bergdorpen en vissersboten

Sicilië is het grootste eiland in de Middellandse Zee en vooral bekend om de vulkaan Etna. Van de smeltkroes van culturen die het is, is over het hele eiland veel terug te zien: van goedbewaarde Griekse tempels en Romeinse mozaïeken tot Normandische bouwwerken en veel barok.

De hoofdstad van Sicilië is Palermo, een drukke stad die zeker een bezoek waard is. Het is het meest praktisch om de auto aan de rand van de stad te parkeren en een pendelbus het centrum in te nemen. In Palermo hebben Romeinen, Arabieren en Normandiërs hun sporen achtergelaten: het Palazzo Normanni werd door de Arabieren gebouwd op de fundamenten van een Romeins fort en diende later als zetel voor de Normandische koning en het Siciliaanse parlement. Op ongeveer een uur rijden ligt het witte strand van San Vito Lo Capo, een van de mooiste stranden van Europa. De populairste attractie op Sicilië is de Etna, de grootste actieve vulkaan van Europa en met zijn 3.300 meter tevens de hoogste berg van Italië ten zuiden van de Alpen. Het is mogelijk om deze vulkaan met een gids te beklimmen. Omdat de omstandigheden regelmatig veranderen, is het nooit lang van tevoren bekend hoe de beklimming er exact uit zal zien. Op Sicilië zijn ook Griekse tempels te bewonderen, onder andere in het op ruim twee uur rijden van Palermo gelegen Agrigento bevindt zich een prachtige tempelvallei. Bijzonder ook zijn de vele bergdorpjes waar je met ezels op pad kunt naar een barokstad, bijvoorbeeld bij Ragusa; hier heb je op het terras van Café Al Borgo, waar je heerlijk kunt eten, een geweldig uitzicht op de kathedraal. In 2000 is Ragusa samen met een aantal barokke dorpjes in de omgeving opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Ook is het goed vertoeven in een van de vissersplaatsen waar je meer te weten kunt komen over het leven van de Siciliaanse vissers. Cefalu is zo’n vissersdorpje waar je met een kapitein op zee kunt meevaren en zelfs de vissers kunt helpen met het binnenhalen van de netten. Ben je erg avontuurlijk ingesteld, dan kun je gaan islandhoppen tussen de Eolische eilanden, waaronder Vulcano en Stromboli, waar het beklimmen van vulkanen en het baden in zwavel en modderbaden tot de hoogtepunten behoren. De mooiste stranden, voornamelijk zwarte lavastranden, vind je op Stromboli. Op Sicilië kun je uiteraard Italiaans eten, maar het eiland heeft ook lokale specialiteiten. Een typisch Siciliaans gerecht is Arancini met balletjes die de grootte van een sinaasappel hebben en daarom dan ook op z’n Italiaans sinaasappel heten. Deze snack is overal op Sicilië verkrijgbaar. Op Stromboli kun je tijdens het eten van een heerlijke pizza genieten van de gelijknamige, actieve vulkaan bij L’Osservatoria. Het eten is hier niet goedkoop, maar vanaf het terras heb je bij helder weer wel een bijzonder goed uitzicht op de lava spuwende vulkaan.