De trektocht door Mongolië: een reisverslag

Na een dag of veertien werd mijn reis onderbroken voor een rondtrek door Mongolië. Ik was er ook wel aan toe, even geen trein meer en ook even geen grote steden. Groene vlakten met veel paarden en kamperen in de woestijn was me beloofd…… Twee mannen stonden zand te zeven met een houten zeef. Onze paspoorten waren zojuist ingenomen en nu was het afwachten. We mochten de trein nog niet uit. De mannen bleven stug doorgaan met het zeefwerk, verderop zaten twee mannen op hun knieën het perron te betegelen. Gelukkig vloog de tijd en mochten we de benen even strekken en was er een winkeltje om wat eten en drinken te halen. Daarna gingen we verder naar Ulaanbaatar de hoofdstad van Mongolië en voorlopig een eindpunt van de trein. Het werd ons aan geraden alvast geld te wisselen en ik kan je vertellen dat moet je zeker doen! Veelal zijn het oudere dames, maar ook een enkele louche man is geen uitzondering, ze lopen met pakken geld rond. We hadden eerst gekeken hoeveel Mongoolse tögrög je officieel voor een dollar krijgt als richtlijn. En dan maar onderhandelen. Het mag natuurlijk niet, mogelijk was het zelfs zwart geld, maar iedereen doet het! En ik was weer een ervaring rijker.

Na een volle dag nog in Ulaanbaatar doorgebracht te hebben begon dan ‘eindelijk’ de rondtrektocht. Dat was voor mij de reden om juist deze Transsiberië express rondreis te kiezen de combinatie van aan de ene kant de treinreis zelf mee maken maar aan de andere kant een goede gelegenheid om Mongolië te bezoeken.

Gobi-woestijn

De busjes stonden klaar en we mochten minimale spullen meenemen, de rest bleef achter in het hotel. Geen airco en geen luxe veringen: en dat ongeveer acht dagen lang. Nu werd het wel heel echt. Eerst de stad door om vervolgens uiteindelijk in de groene natuur van Mongolië aan te komen. En alsof het afgesproken was kwam daar meteen al een kudde paarden en wat geiten aan onder begeleiding van een jongetje dat hooguit twaalf jaar leek te zijn. Trots dreef hij de kudde bijeen en poseerde voor een foto. De sfeer zat er meteen goed in. Al snel waren we aan de kuddes gewend, stapten we het éne moment nog de bus uit om foto’s te maken de volgende keer gingen we toeterend door de geiten heen omdat ze over het pad liepen. We waren onderweg naar de Gobi-woestijn om de eerste nacht in de tent door te brengen. Het groene landschap ging over in een zanderig ‘rotserig’ gebied met hier en daar wat kleine begroeiing. Een plek voor de tent zoeken is lastig, geen beschutting en ook de tenthaken gaan moeilijk de grond in. Het waaide er vrij hard en ’s nachts werd het koud. Daar sliep ik dan in de woestijn. Ik was moe dus ik viel redelijk snel in slaap. Wakker worden en ontbijten in de grauwige woestijn is wel even wat anders dan op je balkon. En hoewel in eerste instantie de woestijn erg ‘saai’ en ‘grauw’ lijkt zag je toch veel kleur. Met name wanneer je richting de horizon keek zag je verschillende groen getinte stroken.

‘Koe uit de sloot’

We reden verder in het busje en kwamen weer in een groener gebied met veel meren terecht. Het was erg warm en voor de lunch kwamen we aan bij een erg mooi groot meer met honderden paarden. Allemaal in kuddes rondom en in het meer om afkoeling te zoeken. Ook waren er een paar koeien. Je keek je ogen uit zo mooi als het daar was. We werden vriendelijk door twee Mongoliërs begroet die op hun paarden voorbij kwamen. Twee anderen waren in het water bezig met een koe die op de grond van het meer zat en uitgeput leek. Ze probeerden haar eruit te trekken met een touw. Maar het lukte niet zo. Een Friese boer uit onze groep liep samen met twee anderen ernaartoe. Met grote gebaren en gebroken Engels riep hij naar de twee mannen. Ze gingen ook het water in en begonnen mee te trekken aan het touw. Er kwam beweging in de koe en ze werd uit het water gesleept. Dit moest wel want als ze zou sterven in het water zou ze het hele meer hebben besmet. Toen de koe uiteindelijk op het droge lag kwam het volgende probleem: ze moest opstaan. Het risico is dat de (vier) magen over elkaar heen schuiven en dan sterft ze alsnog. Daar stonden ze dan: de twee Mongoliërs en vier reisgenoten, een liggende koe en nog een touw. Uiteindelijk werd bedacht dat het touw onder de koe door, dubbel zodat met vier mensen konden tillen en geloof me het lukte! Dus meteen feest en de twee boeren blij.
Tijdens de rondtrekreis bezochten we een aantal oude tempels. En het roodachtige gebied Bayanzang waar ze een aantal fossielen van dinosaurussen hebben gevonden. Ook hier was het allemaal erg mooi.
Naast dat we een paar nachten in een tent doorbrachten sliepen we ook in ‘gers’. Gers zijn nomadententen waarin de Mongolen al generaties lang leven. Het zijn een soort bouwpakketjes, bestaande uit een houten raamwerk dat overdekt is met vilt en canvas, ze trekken zo het hele land door.

Bezoek bij families

We bezochten twee keer een familie in hun gersh die ons lieten zien hoe ze leefden. De één bezat vooral kamelen en liet ons al zijn medailles zien. De ander was een gezin waarvan de man was overleden. We kampeerden bij haar in de buurt.Zij liet ons zien, samen met haar zwager, hoe paarden gemolken worden. In Mongolië is Arak, paardenmelk, de traditionele drank wat voor allerlei speciale momenten wordt gebruikt, bijvoorbeeld bezoek of iets winnen. Ook had ze een paar bakjes met kaasachtige koekjes die ook van de paardenmelk werden gemaakt om te proeven. e aanwezige zwager van de vrouw bood ons een snuf aan zijn snuiftabak aan om ons geluk en voorspoed te wensen en welkom te heten. Zij maakte meteen een drank, een soort huiswodka, gewoon waar we bij stonden van water wat ze kookte in een grote pan waar weer een kleinere pan in zat. Wat daar verder in zat of hoe dat dan in zijn werk ging dat weet ik niet. Het was wel lekker 'theeleuten' zo want ze deed het in een theepot en bleef bijschenken. Heel gezellig. Haar dochter zong voor ons, ze was tweede geworden bij een wedstrijd. Het verlegen meisje bleide helemaal op tijdens het zingen en kroop daarna weer in de hoek. Grappig was dat ze gewoon een spijkerbroek droeg maar dat ze eerder was weggestuurd om de traditionele kledij aan te trekken. Die 'jurk' had ze gewoon over haar broek heen getrokken!

Later die dag kwam de vrouw met een geitenkudden naar ons tentenkamp. Die dag zou één van die geiten ons maal zijn. Zijn leven eindigde tussen onze tenten, op Mongolische wijze. In een melkkan werd de in stukken gehakte geit gekookt. Raar idee.
Onder in die melkkan zaten platte stenen die kregen we na afloop, om de geit te eren en om 'jong van te blijven' als je langs je gezicht streek en als kruik voor je bed, die steen bleef heel erg lang warm namelijk.

's Avonds werd ik samen met nog twee reisgenoten en twee koks uitgenodigd bij deze vrouw. Was erg gezellig, we dronken wodka volgens traditie. Dat betekende één op één, ik had op dat moment twee gastdames, de vrouw en de kokkin. Dan zit je dus letterlijk met twee kopjes, ik voelde al snel het effect van de wodka.

Een dag voordat we weer naar Ulaanbaatar gaan worden we uitgenodigd voor het bijwonen van het Nadaamfestival. De dag erna gingen we met de trein verder door naar Peking. Kijk voor meer verhalen over de Transsiberische Express rondreis in de special Transsiberië Express