Luxe Poolse kasteelhotels tegen een redelijke prijs

Vrijheid, deelname aan Europa en investeringen heeft Polen zoveel gebracht dat het land meer en meer financiën heeft om het oude erfgoed te renoveren. Dit leidt ertoe dat prachtige historische gebouwen nu toegankelijk zijn voor toeristen. Dat betekent luxe tegen een redelijke prijs: koffie en pils op een terras voor nog geen €2, een overnachting plus diner in een sprookjesslot voor €55 p.p. Als je de drie meter brede wit stenen trap met een dikke donkerblauwe loper, inclusief het motief van een koninklijk wapen, in kasteel Kliczkow afloopt, voel je de historische adellijke sfeer. Deze prachtige omgeving fluistert over heldendaden, over dames in prachtige japonnen, over grandeur. Dit hotelslot spreekt enorm tot de verbeelding en je wordt er blij van een poosje deel te mogen zijn van deze historische rijke omgeving.

Polen haalt achterstand in

Het is een verrassing dat Polen, dat in de ogen van velen nog steeds ‘achter’ loopt, zulke prachtig gerestaureerde kasteelhotels heeft. Maar Polen is heel druk bezig zijn achterstand in te halen. De ontwikkelingen die er zijn, zijn zeer ten gunste van de toerist. Zeker ook als je beseft dat er uitstekende snelwegen naar en in Polen zijn. Daardoor ligt het land slechts op een dag rijden, namelijk 850 km, van de Nederlandse grens.

Doornroosje kasteel

Het eerste kasteel ligt zo’n vijfentwintig kilometer over de Duits-Poolse grens in de provincie Sileziӫ en is een enorme aangename verrassing. Zamek Kliczkow ‘pakt je helemaal in’. Dit is schitterend. Dit is het decor van een Doornroosje kasteel, inclusief diverse torens, waterputten, danszaal, nauwe wenteltrappen, fraai bewerkte lambriseringen, kroonluchters en dikke gordijnen met chique embrassementen. Uiteraard zijn de muren zo dik dat, ondanks dat het buiten 34 graden is, het binnen heerlijk koel is.

Twee balzalen

De geschiedenis van het kasteel begint in 1297. Rond 1600 wordt het middeleeuwse slot omgebouwd in een renaissance paleis. Het oudste deel van het huidige gebouw is hiervan afkomstig. De annalen vertellen dat rond 1650 het slot toen onder andere stallen had voor dertig paarden, een molen en een bierbrouwerij. Water haalde men uit twee fonteinen, een bij de keuken en een bij de brouwerij. Het slot had verder twee balzalen, keldergewelven en een kapel. Rond 1810 wordt het kasteel wederom gerestaureerd, nu in empire stijl. Uit die tijd stamt de tegenwoordige neogotische toren. Rond 1904 kreeg het landgoed ook een Engelse landschapstuin. De toenmalige eigenaar Friedrich zu Solms-Baruth bekleedde het ambt van oberjagdmeester van de keizer. Jawel de Duitse keizer. West-Polen was toen Duits grondgebied.

Suite van kaiser Wilhelm

Het is dezelfde keizer die later moest vluchten en een onderkomen van koningin Wilhelmina kreeg in Huize Doorn. Kaiser Wilhelm bezocht vele malen slot Kliczkow. Hij had een eigen suite in het kasteel. Dit is nu voor de gasten te huur (€ 250 p.n.). Heel bijzonder is de geheime deur die uitkomt in de badkamer en leidt naar een geheime gang richting personeelsverblijven… De deur is er nog steeds.

Tweede Wereldoorlog

Het lot van de familie zu Solms gedurende de Tweede Wereldoorlog is bijzonder. Na de moordaanslag op Hitler in juli 1944, werd het slot door de Gestapo in beslag genomen en de eigenaar gevangen genomen. Uit voorzorg had hij zijn familie al laten vertrekken richting Namibië. Ze overleefden allen de oorlog, maar raakten wel hun bezittingen kwijt. Een zoon is nu lid van de Duitse Bundestag. In en na 1945 hebben Russische soldaten gigantisch huisgehouden in het kasteel. Alles wat maar enigszins van waarde was, werd of kapot gemaakt of naar Rusland getransporteerd. Later veroorzaakten daklozen die in het vervallen kasteel huisden brand, en het slot was voor een groot deel een ruïne geworden. Tot in de laatste jaren van de twintigste eeuw de technische universiteit van Wroclaw (voormalig Breslau) het gebouw trachtte op te knappen. Pas in 2000 werd de renaissance van Kliczcow volledig. Het Poolse bedrijf Integer liet vijf vrouwelijke architecten een plan maken. Met behulp van buitenlandse investeerders is in anderhalf jaar tijd de gigantische herbouw en restauratie aangepakt voor een bedrag van zes miljoen euro. Het resultaat is verbluffend. Er staat een prachtig kasteel dat zowel luxe hotel als conferentieoord is.

‘Soestdijk paleis’

Het tweede onderkomen ligt zo’n twintig kilometer ten zuiden van Krakow. Palac Paskowce is een wit paleis met toren. Met een beetje fantasie lijkt het wel wat op paleis Soestdijk. Zeker de tuin achter het paleis waar je heerlijk kunt dineren en je je ‘Jula en Benno’ waant. Ook dit gebouw heeft een indrukwekkende geschiedenis. Het is gebouwd in de 12e eeuw door de machtige Radwanita familie. Leonard Wezyk maakte er rond 1860 een neo-gotisch paleis van. Deze familie bleef eigenaar tot eind van de WOII. Het gebouw overleefde het geweld en in 1948 werd het overgenomen door de staat. Dit duurde tot 1997. In die tussentijd was het een school geweest, een gezondheidscentrum en een dierenkliniek. Vervolgens werd de benedenverdieping gebruikt als kwekerij van paddenstoelen. Dat veroorzaakte een enorm verval van met name de vloer. In 1971 kreeg het paleis een nieuwe vloer en werd het een hotel, gerund door het Krakows toeristen bureau. Weer raakte het in verval tot Jan Oleksey en zijn vrouw Anna zich ervoor gingen interesseren. Deze Poolse Amerikanen hadden goed geboerd en wilden hun vaderland op de een of andere manier helpen. Op internet zag Jan in 1997 een lijst met zestig Poolse kastelen die te koop stonden, waaronder een in de regio waar hij vandaan kwam. Hij kende het paleis. De vraagprijs was 35.000 dollar, terwijl hij de werkelijke waarde schatte schatte op € 250.000. Jan en Anna gingen kijken en binnen enkele weken waren ze de nieuwe eigenaar. Een jaar werd er keihard gewerkt aan het pand. Soms waren er wel tachtig mensen aan het werk. In 2000 kwamen de eerste gasten in de veertien logeerkamers van het luxe hotel. Het hotel-paleis loopt zo goed dat een pand er tegenover inmiddels dependance is.

‘Anton Pieck hotel’

Hotel Palac Czarny Las is nummer drie op de kastelenrondreis. Dit ligt zo’n twintig kilometer ten zuiden van de stad Częstochowa. Ook dit paleis is wederom schitterend. Zowel van binnen als van buiten. Als je het ergens mee wil vergelijken dan schieten de woorden ‘Efteling’ en ‘Anton Pieck’ in gedachten. Palac Czarny Las heeft twee even fraaie bijgebouwen. Het is niet zo heel oud, heeft geen adellijke historie, maar is gebouwd in 1835 door de rijke koopman Joachim Kempner. In 1942 werd het paleis overgenomen door ‘het derde rijk’, maar kwam in 1963 weer in bezit van de rechtmatige eigenaar. Vervolgens werd het verkocht en deed het onder andere dienst als tehuis voor gehandicapten. Bij dit paleis begon de renaissance na 1988. Investeringsmaatschappij ERA uit Katowicka gaf het zijn oude glorie terug. Het resultaat is indrukwekkend. Er zijn 58 kamers, in diverse stijlen ingericht. Zo zijn er kamers in Franse stijl, in eclectische stijl en in Art Deco stijl. Ook hier is de keuken voortreffelijk. Heel romantisch is een veranda tussen het restaurantgedeelte en een vijver.

Communistisch stadskasteel

De vierde halte is Hotel Palace Platinum in de plaats Wroclac. Groot voordeel van dit hotel is dat het in de stad ligt waardoor je ’s avonds gemakkelijk naar het uitgaanscentrum kunt gaan. (De andere drie hotels liggen op het platteland.) Qua luxe is dit hotel prima, maar qua sfeer… Het gebouw kun je het best omschrijven als een stadskasteel in communistische stijl. De leiding van het hotel weet niet wanneer het was gebouwd, maar waarschijnlijk rond 1950. Pompeuze grote Griekse zuilen staan voor de entree. Binnen hoge ruimtes, glimmend wit en zwart marmer. Inrichting: design, minimalistisch, wit en zwart. Je moet ervan houden…

Overigens heeft Polen veel meer kasteelhotels.