Jetlag, niet alleen een kwestie van tijdverschil

Als mensen het over een jetlag hebben, gaan ze er altijd van uit dat het tijdverschil de grootste boosdoener is. Het veranderen van een ander bioritme is inderdaad ook van grote invloed op iemands welbevinden. Maar een jetlag wordt ook veroorzaakt door een andere omgeving, andere gebruiken en door de opwinding van vakantie. De vliegreis om op een bepaalde bestemming te komen is bovendien een aanslag op het menselijk lichaam. Wat is een jetlag en hoe is een jetlag te voorkomen?

Symptomen van jetlag

Jetlag kan zich in verschillende vormen uiten:

• Niet kunnen slapen of wakker worden in het holst van de nacht (op de plaats van bestemming)
• Grote vermoeidheid (tijdens de reis en bij thuiskomst)
• Duizeligheid
• Het gevoel te hebben op een schip te zitten
• Moeilijk kunnen concentreren
• Je “vreemd’ voelen

Verandering van bioritme en slaap- en waakritme

Jetlag heeft voor een groot gedeelte wel te maken met het veranderen van iemands bioritme. Wie ’s nachts gewoon heeft geslapen, maar een paar uur later alweer de ogen dicht moet doen om in een ander ritme te komen, zet zijn lichaam al aan tot een onnatuurlijke actie. De hormonen in het menselijk lichaam zijn ingesteld op een bepaald patroon. Omdat te doorbreken is best moeilijk en eigenlijk ook niet zo gezond. Zeker omdat dit patroon vaak binnen een aantal weken (tussen vertrek en aankomst zitten vaak maar maximaal 4 weken, en in de meeste gevallen maar 2) plaatsvindt. Het slaap-, en waakritme moet dus twee keer in een heel kort tijdbestek veranderd worden.

Andere omstandigheden zijn ook van invloed op jetlag

Reizen is echter meer dan alleen maar naar een andere tijdszone vliegen. Dat wordt vaak vergeten. Want wie naar een land reist met een groot tijdsverschil heeft ook vaak te maken met:

• een heel ander klimaat,
• met heel andere mensen
• met heel andere zeden.
• overweldigende indrukken

Dit heeft minstens net zo'n grote impact als het feit dat er 6 tot 12 uur tijdsverschil zit tussen de bestemming en de plaats van vertrek.

Vliegreis trekt een grote wissel op mensen

Vlak bovendien de vliegreis van 12 tot 20 uur zelf niet uit, want ook dit is niet bepaald een pretje voor lichaam en geest.

• Mensen zitten er met honderden tegelijk in een afgesloten ruimte waarbij de druk wordt geregeld
• Daarnaast is het het afwisselend erg koud of erg warm
• De mensen die naast iemand zitten kunnen niet worden gekozen en dat kan voor stress zorgen,
• De lucht in de cabine is niet gezond en bevat allerlei ziektekiemen.
• Ook is de afgesloten ruimte vaak de oorzaak van geïrriteerde delen van het lichaam zoals keel, ogen, neus en slijmvliezen. Bovendien is lang vliegen gewoon vervelend. Er is niets te doen, iedereen zit erg oncomfortabel in veel te kleine stoelen die rechtop staan en slapen gaat maar mondjesmaat.

Alleen dat al is een enorme aanslag op het menselijk lichaam en maakt ook zeker deel uit van de jetlag. Wie bovendien ook nog eens een heel turbulente vlucht meemaakt, kan er zeker van zijn dat dit veel stress oplevert.

Heimwee naar een vakantieland

Veel mensen hebben ook een soort heimwee als ze weer terug zijn van vakantie. De liefdevolle mensen op de plaats van bestemming, het lekkere klimaat, de heel andere levenswijze maakt dat veel mensen met een soort cultuurshock ervaren. In veel gevallen blijft er contact met de wereld daar, terwijl de wereld hier zoveel anders in elkaar steekt. Vooral reizen naar Azië zijn vaak een complete vervreemdende ervaring voor mensen. Het leven daar is namelijk rustig en gaat veel meer mee met wat natuurlijk is. Het eten is puur, de mensen maken zich niet al te druk en de stress is beslist niet hoog (althans niet zoals bij ons, waarbij iedereen steeds meer moet presteren in een steeds korter tijdsbestek). Het verlangen om terug te keren naar die warmte, maakt dat veel mensen ook niet snel herstellen van een verre reis en soms letterlijk ziek worden. Mensen die veel reizen en zich snel hechten aan landen of mensen van ver, zijn over het algemeen wel een week ziek van zo’n reis. Bovendien kan het nog wel enkele maanden duren voordat iemand echt weer het gevoel heeft “geland” te zijn in eigen land. In de tussenliggende periode is het dan vaak maar wat aanmodderen en met weemoed terugdenken aan die mooie tijd in de verte. Pas daarna begint het normale genieten van de zaken in eigen land weer.