Paspoort gestolen in China! Wat nu?

Helaas zijn er mensen op deze wereld die niet van andermans spullen af kunnen blijven. Als dit in eigen land gebeurt, is dat vervelend, maar redelijk eenvoudig oplosbaar: doe aangifte bij de politie en vraag dan bij de gemeente een nieuw paspoort aan. In een vreemd land gelden er andere regels en komt de taalbarrière om de hoek kijken. In China is verlies of diefstal van een paspoort een erg lastige zaak, met name omdat informatie over de juiste procedure niet vrij beschikbaar is.

Verlies of diefstal opgemerkt

Op het moment dat je het verlies of de diefstal van je paspoort (en eventuele andere spullen) opmerkt, bel direct de plaatselijke politie. In het Engels heten zij de PSB ofwel het Public Security Bureau. De politie hoort naar de plaats delict te komen en zal je meenemen naar het bureau voor de aangifte. Een vertaler is onmisbaar, want de plaatselijke politie spreekt hoogstwaarschijnlijk geen woord Engels. De plaatselijke PSB zal een rapport opmaken in het Chinees van alle verloren gegane zaken. Je hebt het recht om de PSB onderzoek te laten doen, om de voortgang van het onderzoek te weten en om wijzigingen aan te brengen in het rapport. Je plicht is om alle informatie juist en volledig te geven. Het politierapport heb je nodig voor de verzekering, dus sta erop dat je een kopie krijgt (kan moeilijk zijn). Zowel de politie als de vertaler en jijzelf ondertekenen de aangifte. Neem ook zo snel mogelijk contact op met de ambassade voor informatie, o.a. over hoe je pasfoto's kunt krijgen die voldoen aan de laatste Nederlandse eisen. Uiteraard is het ook van belang de verzekering op de hoogte te stellen.

Opnieuw aangifte doen

Het rapport van de plaatselijke politie is NIET voldoende voor je ambassade. In China heet elk politiebureau een PSB, maar er is per provincie maar één PSB die zaken met buitenlanders behandeld. Deze Municipal PSB zal meestal gevestigd zijn in de hoofdstad van de provincie. Een grote stad zal meerdere PSB's hebben, dus zorg dat je bij de juiste terecht komt. Met je Chinese politierapport en een pasfoto in de hand moet je bij deze PSB om opnieuw aangifte te doen van verlies of diefstal van je paspoort. Dit keer is het een kwestie van een formulier invullen (Loss Report) wat ook beschikbaar is in het Engels. De medewerker van de PSB neemt je formulier aan en zal het controleren. De controle duurt 2-3 werkdagen. Dit proces kan alleen onder uitzonderlijke omstandigheden versneld worden, zoals een gepland vertrek binnen korte tijd. Het heeft geen zin om boos te worden op de Chinese bureaucratie, want dit zal je wachttijd alleen maar verlengen.

Paspoortaanvraag

Nadat de Municipal PSB je Loss Report heeft gecontroleerd, kun je het ophalen. Je ontvangt je Loss Report (met stempel) waarop staat dat je binnen 30 dagen een paspoort- en visumaanvraag moet doen. Met dit Loss Report kun je naar de ambassade om een paspoortaanvraag te doen. Op de ambassade kun je kiezen voor een volledig of een noodpaspoort. Een volledig paspoort duurt zo'n 2 weken, maar dan heb je weer een normaal paspoort. De kosten zijn hoger, vergelijkbaar met de kosten voor een nieuw paspoort in Nederland. Een noodpaspoort staat je toe om naar huis te reizen, maar je moet dan een volledig identiteitsbewijs aanvragen bij thuiskomst. Een noodpaspoort kan zeer snel verzorgd worden als dat nodig is en is goedkoper. Nederland heeft ambassades/consulaten in Beijing, Shanghai en Guangzhou.

Visumaanvraag

De ambassade laat weten wanneer het paspoort gereed is. Met je Loss Report kun je dan naar de Municipal PSB voor een visumaanvraag. Het Loss Report staat hiervoor een termijn van 30 dagen toe, dus je kunt rondreizen tot die termijn en je mag de aanvraag ook bij een andere Municipal PSB doen dan waar het Loss Report vandaan komt. De Municipal PSB verstrekt alleen visa voor 30 dagen, dus het kan soms verstandiger zijn om je Loss Report "uit te zitten". Bij de visumaanvraag neemt de PSB je Loss Report in, dus het is handig om een kopie ervan te houden onder het motto "je weet maar nooit". Bij de aanvraag moet je kiezen voor een 0-entry visum. De verwerking van je visumaanvraag duurt een week, dus na 7 dagen kun je het paspoort met het visum weer ophalen. De kosten zijn zo'n 170 yuan.

Samenvatting van de stappen

1. Aangifte bij de plaatselijke PSB
2. Aangifte bij de Municipal PSB
3. Ophalen Loss Report bij Municipal PSB
4. Paspoortaanvraag bij de ambassade
5. Ophalen paspoort bij de ambassade
6. Visumaanvraag bij de Municipal PSB
7. Visum ophalen bij de Municipal PSB

Dit hele proces duurt voor een volledig paspoort en regulier visum minstens 25 dagen.

Tips

• Maak een kopie (of foto) van je paspoort en visum voor vertrek.
• Draag je paspoort bij je in een heupriem.
• Neem een reisverzekering die ook verlies of diefstal van reisdocumenten vergoed en alle extra reis- en verblijfskosten die daarbij komen.

Waarschuwing

Deze beschrijving is gebaseerd op mijn persoonlijke ervaring in de zomer van 2007 met de PSB's in Shanghai en Guangzhou en het Nederlandse consulaat in Shanghai. Regels veranderen met de dag in China en zonder aankondiging. Ook had ik de beschikking over een kopie van mijn paspoort en mijn visum en dit vereenvoudigt het proces aanzienlijk, volgens de Nederlandse ambassade.

Lees verder

• Basis Mandarijn Chinees voor toeristen en backpackers
• Tellen in Mandarijn Chinees (met uitleg over tonen)