Okavango, de grootste inlandse rivierdelta ter wereld

De Okavango rivier die niet in zee eindigt maar midden in de Kalahari woestijn in Botswana. Hierdoor ontstaater een uniek leefgebied voor planten- en dierenwereld. De dieren leven hier relatief dicht bij elkaar. Maar een paar maanden per jaar is de rivier te klein om het landschap te overstromen; dan is het er droog en dor. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• De Okavango-delta
• Mokoro
• Biotoop
• Droogte
• Duurzaam management

De Okavango-delta

De Okavango-delta is de grootste inlandse rivierdelta in de wereld. Het is ongeveer half zo groot als Nederland. Deze plek ligt in Botswana, zuidelijk Afrika. De Okavango-rivier stroomt van Angola door Namibië naar Botswana. Hij wordt vooral gevoed door de regens in de bergen Angola. Een paar maanden later komt het water dan aan op de vlakte van de Kalahari-woestijn. Doordat het land heel vlak is ontstaat er elk jaar tussen maart en oktober een totaal ander landschap met veel water. Het water stroomt niet weg naar zee maar blijft een paar maanden een meter hoog of iets hoger staan. Hierdoor worden veel dieren aangetrokken. Uiteindelijk verdampt al het water of zakt langzaam in de harde bodem

Mokoro

De lokale bevolking vangt vis als er water staat. Er zijn wel een paar plekken die in de droge tijd water kennen, maar daar wemelt het van de nijlpaarden dus is het er veel te gevaarlijk om te vissen. Men bevaart het water in uitgeholde boomstammen, mokoro’s genaamd. De rest van de tijd verbouwt men maïs en andere groente.

Biotoop

De rivierdelta is een unieke biotoop. Belangrijk zijn de vele hoge termietenheuvels in de delta. Doordat een verlaten termietenheuvel veel vruchtbare grond bevat groeien bomen hier goed. De bomen houden de aarde vast. Daardoor ontstaan er vele kleine eilandjes. De verlaten termietenheuvels vormen ook een nieuwe woonplaats voor mangoesten (stokstaartjes) en vossen. De termieten worden graag gegeten door pangolins, miereneters en soms stokstaartjes. Op deze eilandjes is veel jong gras te vinden dat door gazellen, zebra’s, wildebeesten en buffels wordt gegeten. Deze dieren trekken weer leeuwen, luipaarden en cheeta’s aan. Door het vele water voelen ook krokodillen, nijlpaarden en vissen zich hier op hun gemak. Ook vele vogels vinden hun weg naar kikkers en visjes. Dit is een natuurgebied wat bol staat van het leven.

Droogte

Omdat vele dieren tijdens de droogte, vanaf november/december wegtrekken ziet dit gebied er dan weer totaal anders uit. Alleen alle krokodillen en nijlpaarden blijven in poeltjes die steeds kleiner worden. Maraboes en gieren verzamelen zich rond opdrogende plasjes om de meervallen op te rapen. Een leeuwenfamilie heeft zich gespecialiseerd in het vangen van nijlpaarden bij gebrek aan gazellen. De rietvelden zijn geel geworden. De lokale bevolking brandt hier en daar het gras weg om over een paar maanden beter te kunnen vissen. Nu vertrekken de allerlaatste dieren door de rook en het vuur. Gelukkig is het in maart weer hoog water. De zwart verbrande vlaktes worden in een paar weken weer groen. Tot ze overstroomt raken, dan ontstaan er hoge rietgrassen en de Okavango delta wemelt weer van het leven.

Duurzaam management

Door een plan van de regering van Namibië om door het bouwen van een dam het water uit de Okavango rivier op te vangen en te gebruiken om energie op te wekken, kwam het voortbestaan van dit unieke natuurgebied onder druk te staan. Nu wordt door Botswana en Namibië samen gekeken hoe mens en natuur baat kunnen hebben bij duurzaam management van de rivier. Het plan om een dam te bouwen gaat voorlopig niet door.

Lees verder

• De wildebeest of gnoe