Frankrijk: de regio's
Frankrijk is onderverdeeld in 26 regio's (régions), waarvan er 22 in Europa liggen en 4 overzeese. De regio's zijn op hun beurt onderverdeeld in 100 departementen (départements); 96 in Frankrijk zelf en 4 overzeese. De nummers van deze departementen vindt je tussen haakjes terug. In dit artikel een opsomming van de verschillende regio's (Europees en overzees), met vermelding van hun departementen en een korte beschrijving van de regio.
1. Alsace
Deze regio bestaat uit de departementen: Haut-Rhin (67) en Bas-Rhin (68). De Elzas is een regio in Frankrijk, aan de linkeroever van de Rijn en wordt in het westen begrensd door Lotharingen (Lorraine). De hoofdplaats van deze regio is Straatsburg.
Het Frans geldt er als enige officiële taal, maar men spreekt er ook nog wel Elzassisch, een Duits dialect. Het gebied was deel van het Heilige Roomse Rijk en na de Dertigjarige Oorlog is het een tijdje Frans geweest, om dan nog een paar keer te wisselen.
2. Aquitaine
Deze regio bestaat uit de departementen: Dordogne (24), Gironde (33), Landes (40), Lot-et-Garonne (47) en de Pyrénées-Atlantique (64). Aquitaine is een regio in het zuidwesten van Frankrijk en wordt in het noorden begrensd door Poitou-Charentes en de Limousin en in het oosten door de Midi-Pyrénées. De hoofdplaats is Bordeaux.
Aquitaine was eerst een Romeinse provincie (de naam zou afgeleid zijn van aqua, water en zou waterrijk gebied betekenen). Nadien werd het eerst een koninkrijk en daarna een hertogdom. Tijdens de Honderdjarige Oorlog veranderde de naam Aquitaine in Guyenne. Guyenne-Gascogne was tot aan de Franse Revolutie een Franse provincie.
3. Auvergne
Deze regio bestaat uit de departementen: Allier (03), Cantal (15), Haute-Loire (43) en Puy-de-Dôme (63). De Auvergne is een regio in het zuidelijke centrum van Frankrijk. Het wordt omgeven door de regio's: Bourgogne, Rhône-Alpes, Languedoc-Roussillon, Midi-Pyrénées, Limousin en Centre. De hoofdplaats is Clermond-Ferrand.
De naam Auvergne is afgeleid van het Gallische volk de Averni. Het grootste deel van de Auvergne wordt ingenomen door het Massif Central (Centraal Massief); een groot vulkanisch gebergte dat bijna 1/6 van Frankrijk bedekt.
4. Basse-Normandie
Deze regio bestaat uit de departementen: Calvados (14), Manche (50) en Orne (61). Het is een regio in het noordwesten van Frankrijk en wordt begrensd door: Haute-Normandie, Centre, Pays de la Loire en Bretagne. De hoofdplaats is Caen.
Deze regio is voornamelijk bekend om het UNESCO-werelderfgoed Mont-Saint-Michel en zijn baai. Naargelang het getijde kun je het dorp Mont-Saint-Michel over land of enkel over zee bereiken.
5. Bourgogne
Deze regio bestaat uit de departementen: Côte-d'Or (21), Nièvre (58), Saône-et-Loire (71) en Yonne (89). Bourgogne (Bourgondië) is een regio in het oosten van Frankrijk en wordt omgeven door de regio's: Champagne-Ardenne, Franche-Comté, Rhône-Alpes, Auvergne, Centre en Île-de-France. De hoofdplaats is Dijon.
Bourgogne heeft een lange geschiedenis en het was eerst een machtig koninkrijk, daarna hertogdom. Tot aan de Franse Revolutie was het een zelfstandige Franse provincie met Dijon als middelpunt. In 1790 werd het opgedeeld in departementen.
6. Bretagne
Deze regio bestaat uit de departementen: Côtes-d'Armor (22), Finistère (29), Ille-et-Vilaine (35) en Morbihan (56). Bretagne ligt op het gelijknamige schiereiland in het westen van Frankrijk en grenst aan Basse-Normandie en Pays de la Loire. De hoofdplaats is Rennes.
Er zijn nog veel sporen terug te vinden van de Kelten die hier vroeger geleefd hebben. Ook prehistorische megalieten kun je hier komen bekijken. Een minderheid van de bevolking spreekt er nog Bretons, een Keltische taal.
7. Centre
Deze regio bestaat uit de departementen: Cher (18), Eure-et-Loir (28), Indre (36), Indre-et-Loire (37), Loir-et-Cher (41) en Loiret (45). De regio ligt, zoals de naam doet vermoeden, in het centrum van Frankrijk en wordt omringd door de regio's: Île-de-France, Bourgogne, Auvergne, Limousin, Poitou-Charentes, Pays de la Loire, Basse-Normandie en Haute-Normandie. De hoofdplaats is Orléans.
Een belangrijk deel van deze regio bestaat uit de vruchtbare Loirevallei met prachtige kastelen, die menig toerist tot een bezoekje verleiden.
8. Champagne-Ardenne
Deze regio bestaat uit de departementen: Ardennes (08), Aube (10), Marne (51) en Haute-Marne (52). De Champagne-Ardenne ligt in het noorden van Frankrijk en grenst aan: Lorraine, Franche-Comté, Bourgogne, Île-de-France, Picardie en Nord-Pas-de-Calais. De hoofdplaats is Châlons-en-Champagne.
De streek is uiteraard het bekendst om de wereldberoemde sprankelende witte wijn, de champagne.
9. Corse
Deze regio bestaat uit: Corse-du-Sud (2a) en Haute-Corse (2b). Deze regio bestaat uit het eiland Corse (Corsica). Dit eiland ligt in de Middellandse Zee tussen Sardinië en Ligurië; ten oosten van Frankrijk. De hoofdplaats is Ajaccio.
Op het eiland groeien veel zeldzame plantensoorten. Het toerisme is een belangrijke inkomstenbron voor Corsica; het eiland heeft de toerist dan ook veel te bieden: het natuurreservaat Scandola (UNESCO-werelderfgoed), bergen, oude stadjes,...
10. Franche-Comté
Deze regio bestaat uit de departementen: Doubs (25), Jura (39), Haute-Sâone (70) en Territoire-de-Belfort (90). De Franche-Comté is een regio in het oosten van Frankrijk en wordt begrensd door Rhône-Alpes, Bourgogne, Champagne-Ardenne, Lorraine en Alsace. De hoofdplaats is Besançon.
Van 1678 tot aan de Franse Revolutie was Franche-Comté een zelfstandige provincie. Het is een regio met een bergachtig landschap, waar men 's winters aan wintersport kan doen.
11. Haute-Normandie
Deze regio bestaat uit de departementen: Eure (27) en Seine-Maritime (76). Het is een regio in het noordwesten van Frankrijk en grenst aan: Picardie, Île-de-France, Centre en Basse-Normandie. De hoofdplaats is Rouen.
Deze regio kent een bloeiende industrie (chemie en petrochemie) en men doet er aan landbouw. Ook het toerisme is niet onbelangrijk in deze regio met historische steden, bossen en kust. Deze regio heeft ook een belangrijke rol gespeeld in de Tweede Wereldoorlog.
12. Île-de-France
Deze regio bestaat uit de departementen: Paris (75), Seine-et-Marne (77), Yvelines (78), Essonne (91), Hauts-de-Seine (92), Seine-Saint-Denis (93), Val-de-Marne (94) en Val-d'Oise (95). Deze regio ligt in het noordwesten van Frankrijk en wordt omringd door Picardie, Champagne-Ardenne, Bourgogne, Centre en Haute-Normandie. De hoofdplaats is Parijs, welke tevens de hoofdstad is van Frankrijk.
Île-de-France betekent letterlijk vertaald "eiland van Frankrijk", hiermee bedoeld met het binnenlands schiereiland dat begrensd wordt door de Oise, Seine, Ourcq en Marne. De regio was een zelfstandige provincie tot aan de Franse Revolutie.
13. Languedoc-Roussillon
Deze regio bestaat uit de departementen: Aude (11), Gard (30), Hérault (34), Lozère (48) en de Pyrénées-Orientales (66). De regio ligt in het zuiden van Frankrijk en wordt begrensd door de Midi-Pyrénées, Auvergne, Rhône-Alpes en Provence-Alpes-Côte-d'Azur. De hoofdplaats is Montpellier.
De regio bestaat uit de historische provincies Languedoc en Roussillon en de landstreken Rouerge en Albigeois, de Cevennen met het natuurpark Cevennen, de Causses, de Camargue, Minervois en Vallée du Rhône.
14. Limousin
Deze regio bestaat uit de departementen: Corrèze (19), Creuse (23) en Haute-Vienne (87). De Limousin ligt in het midden van Frankrijk en wordt omgeven door: Centre, Auvergne, Midi-Pyrénées, Aquitaine en Poitou-Charente. De hoofdplaats is Limoges.
Tot aan de Franse Revolutie was het een zelfstandige Franse provincie. De regio is bekend om haar runderen van het Limousin ras (volledig bruine runderen). Ze hebben ook een appelsoort naar de regio genoemd. De toeristen moeten het hier hebben van de mooie natuur en cultuur.
15. Lorraine
Deze regio bestaat uit de departementen: Meurthe-et-Moselle (54), Meuse (55), Moselle (57) en Vosges (88). Lorraine (Nederlands: Lotharingen) ligt in het noordoosten van Frankrijk en grenst aan de regio's: Alsace, Franche-Comté en Champagne-Ardenne. De hoofdplaats is Metz.
Het toerisme in deze streek draait vooral om cultuur en gastronomie. De regio omvat ook de Vogezen, waar in de winter aan wintersport kan gedaan worden.
16. Midi-Pyrénées
Deze regio bestaat uit de departementen: Ariège (09), Aveyron (12), Haute-Garonne (31), Gers (32), Lot (46), Hautes-Pyrénées (65), Tarn (81) en Tarn-et-Garonne (82). Deze regio in het zuiden van Frankrijk wordt omgeven door Aquitaine, Limousin, Auvergne en Languedoc-Roussillon. De hoofdplaats is Toulouse.
De Midi-Pyrénées bestaat uit verschillende historische provincies:
- Gascogne
- Een deel van de Languedoc
- Rouergue
- Quercy
- Een aantal kleine Pyreneese provincies, waaronder het graafschap Foix
- Een klein stukje Agenais (grootste deel ligt in regio Aquitaine)
17. Nord-Pas-de-Calais
Deze regio bestaat uit de departementen: Nord (59) en Pas-de-Calais (62). Deze regio ligt in het uiterste noorden van Frankrijk en grenst grotendeels aan Picardie en ook nog aan Champagne-Ardenne. De hoofdplaats is Lille.
In deze regio waren vroeger veel kolenmijnen en zware industrie bloeide er volop. De typische kleine arbeidershuisjes herinneren hier nog aan. De kust hier noemt men de "Opaalkust" en bestaat hoofdzakelijk uit zandstranden en een paar kliffen, zoals de "Cap Blanc-Nez". De badplaatsen hier zijn meestal minder druk dan in België.
18. Pays de la Loire
Deze regio bestaat uit de departementen: Loire-Atlantique (44), Maine-et-Loire (49), Mayenne (53), Sarthe (72) en de Vendée (85). De regio ligt in het westen van Frankrijk en grenst aan Bretagne, Basse-Normandie, Centre en Poitou-Charentes. De hoofdplaats is Nantes.
In deze regio bevinden zich de historische provincies Maine, Anjou en delen van Poitou en Bretagne. Het is een interessante regio door de grote monumenten: kastelen, de Abdij Fontevraud, de oude stad van Le Mans en natuurparken.
19. Picardie
Deze regio bestaat uit de departementen: Aisne (02), Oise (60) en Somme (80). Picardie ligt in het noorden van Frankrijk en wordt omgeven door de regio's: Nord-Pas-de-Calais, Champagne-Ardenne, Île-de-France en Haute-Normandie. De hoofdplaats is Amiens.
Picardie heeft een belangrijke rol gespeeld in de cultuurgeschiedenis en wordt gezien als de bakermat van de gotiek; je vindt er dan ook steden met beroemde gotische kathedralen, onder meer in Amiens. De kust is ongeveer 60 kilometer lang met afwisselend zandstranden en krijtrotsen.
20. Poitou-Charentes
Deze regio bestaat uit de departementen: Charente (16), Charente-Maritime (17), Deux-Sèvres (79) en Vienne (86). De regio ligt in het westen van Frankrijk en wordt begrensd door Pays de la Loire, Centre, Limousin en Aquitaine. De hoofdplaats is Poitiers.
Poitou-Charentes is een regio met een rijke geschiedenis. De eerste (bekende) bewoners zijn de Gallische stam de Pictavi. Na hen bewoonden de Visigoten het gebied, daarna de Franken. Karel Martel vocht in deze streek de Slag bij Poitiers en riep zo de invasie van moslims vanuit Spanje een halt toe. Het gebied is ook een tijdje in Engelse handen geweest door het huwelijk van Eléonora van Aquitanië met Henry II.
21. Provence-Alpes-Côte-d'Azur
Deze regio bestaat uit de departementen: Alpes-de-Haute-Provence (04), Hautes-Alpes (05), Alpes-Maritimes (06), Bouches-du-Rhône (13), Var (83) en Vaucluse (84). Het is een regio in het zuidoosten van Frankrijk en grenst aan de regio's Languedoc-Roussillon en Rhône-Alpes. De hoofdplaats is Marseille.
Deze regio bestaat uit: de historische provincie Provence, het historische pauslijke grondgebied Avignon: het Comtat Venaissin, de Côte-d'Azur en het zuidoostelijke deel van de historische provincie Dauphinée.
22. Rhône-Alpes
Deze regio bestaat uit de departementen: Ain (01), Ardèche (07), Drôme (26), Isère (38), Loire (42), Rhône (69), Savoie (73) en Haute-Savoie (74). De regio ligt in het oosten van Frankrijk en wordt omgeven door Provence-Alpes-Côte-d'Azur, Languedoc-Roussillon, Auvergne, Bourgogne en Franche-Comté. De hoofdplaats is Lyon.
Deze regio loopt van het oostelijk deel van het Centraal Massief in het westen tot de Alpen in het oosten, met ertussenin een vallei waarin de rivieren Saône en Rhône lopen. Ook het Jura-gebergte ligt in deze regio. Het bevat ook 8 natuurparken met als bekendste voorbeelden de Mont-Blanc en de Gorges de l'Ardèche. Er zijn zeer veel sportmogelijkheden, in de winter uiteraard ook wintersport. En al eeuwenlang staat Lyon bekend als de hoofdstad van de gastronomie.
De 4 overzeese regio's
- Guadeloupe: eiland in de Caraïbische Zee
- Martinique: eiland in de Caraïbische Zee
- Frans-Guyana: land aan de noordkust van Zuid-Amerika
- Réunion: eiland tussen Madagascar en Mauritius