Chinese cultuur in het algemeen

Tussen de Nederlandse en chinese cultuur zitten grote verschillen. De mentaliteit en de manier waarop men tegen de wereld aankijkt verschilt hemelsbreed. Waar moet je als Nederlander in China op letten? Wat is handig om te doen en wat juist niet? En waarom doen ze soms zo raar?

De Chinese cultuur is gebaseerd op relaties

In de westerse cultuur zijn we vooral taakgeoriënteerd in onze communicatie. We communiceren efficiënt en leggen niet teveel beslag op elkaars tijd. De Aziatische cultuur is vooral gericht op relaties. Er moet eerst een goede verhouding tussen mensen zijn voor er 'to the point' gekomen kan worden. Dit is belangrijker dan efficiëntie en tijd

Connecties en wederkerigheid
In China werken dingen vaak via relaties, net als in veel oosterse landen. Je kunt makkelijker iets gedaan krijgen via iemand die je kent dan via de officiële weg. Daarnaast geldt het principe van wederkerigheid: Als jij iets voor iemand doet, dan doet diegene iets voor jou terug. Als iemand jou helpt, ben jij verplicht om die ander vervolgens ook weer te helpen als dat nodig is. Soms kan het feit dat jij een buitenlander bent al genoeg zijn om een gunst van iemand te krijgen.

→ Als je iets voor iemand doet, maak dan duidelijk dat je niets terug verwacht.

De Chinese cultuur is groepsgeorienteerd

Wij als westerlingen zijn individualistisch ingesteld. We vinden dat iedereen een uniek individu is en een eigen mening en identiteit moet hebben. Iedereen neemt zijn eigen beslissingen. In China wordt hier totaal anders over gedacht. De groep (familie, vrienden, ras, dorp, land) is veel belangrijker dan de individuele persoon. De groep vormt je identiteit, geeft je bestaansrecht en beschermt je. Het is niet gewenst om je hoofd boven het maaiveld uit te steken. Je accepteert de autoriteit van de leiders van je groep. Je bent verantwoordelijk voor je eigen groepsgenoten, maar niet voor mensen die je niet kent en waar je geen verplichtingen tegenover hebt. Tegenover niet-groepsgenoten kunnen Chinezen dan ook heel hard zijn.

→ In het openbaar kunnen Chinezen erg onbeleefd zijn, zoals voordringen en duwen in winkels of in openbaar vervoer. Als ze je kennen zijn ze juist weer erg vriendelijk en beleefd.

De Chinese cultuur is indirect

In de westerse cultuur is het normaal om directe vragen te stellen en eerlijke, directe antwoorden te geven. Als je ja zegt betekent dat ook ja en als je nee zegt betekent dat ook nee. Je kunt meestal zeggen wat je denkt zonder iemand daarmee te beledigen. In China is dit niet zo. Daar is respect, waardigheid en reputatie (ook wel 'gezicht' genoemd) belangrijker dan eerlijkheid. Het is voor een Chinees erg belangrijk om zijn gesprekspartner niet te beledigen of zijn reputatie te schaden. Daarom zal hij nooit een antwoord geven dat negatief is voor de ander. Een Chinees zal dan ook nooit direct 'nee' tegen je zeggen omdat hij dan zijn eigen gezicht beschadigt en denkt dat hij jou beledigt. Voor ons kan het lijken alsof hij liegt, maar hij kijkt daar anders tegenaan dan wij. Voor hem is het beleefder om te liegen dan om nee te zeggen.

→ Antwoord zelf ook niet te snel negatief, want daarmee kun je het gezicht van iemand anders beschadigen.

Beleefde weigeringen
Een ander aspect van de indirecte cultuur komt tot uiting in de reactie van Chinezen wanneer hen iets aangeboden wordt. Chinezen vinden het beleefd om complimenten, cadeautjes en consumpties te weigeren. Ze accepteren pas een consumptie na een aantal weigeringen, omdat ze directe acceptatie trots of gretig vinden.

→ Bied iets meerdere keren aan (bv. cadeautjes).
→ Accepteer zelf ook niet meteen alles als je iets krijgt aangeboden (zoals eten).

Het is hierbij belangrijk om te vermelden dat de Chinezen erg tolerant zijn tegenover buitenlanders. Als je je niet volledig aanpast aan de cultuur zullen ze dat dan ook niet erg vinden. Het is echter wel een teken van respect en goede wil tegenover Chinezen als je wel je best doet om je aan te passen aan hen. Het zijn vaak de kleine dingetjes die het verschil betekenen