Chinese cultuur: Status en competitie

Status is voor de Chinezen erg belangrijk. Dit hangt samen met hun drang naar competitie; tussen een miljard mensen moet je wel de beste willen zijn, anders kom je nooit ergens. Dit leidt bij een in verhouding hoog percentage studenten tot zelfmoord. Al bij kinderen zie je dat ze, mede vanwege de eenkindpolitiek, onder hoge druk leven en dat alles in het teken staat van hun vervolgopleiding. Daar draait het immers om.

Status

China is bij uitstek een cultuur waar status een grote rol speelt. Je status bepaalt wie je bent; dat kan zijn op het gebied van carrière of op het gebied van familie. Het is voor een Chinees dan ook erg belangrijk om anderen respectvol te behandelen, op een manier die bij de status past. Zo wordt de plek van mensen aan tafel bepaald door hun status; hoe belangrijker, hoe verder van de deur. Een Chinees zal zelf ook altijd handelen volgens zijn status en nooit iets doen dat daar niet bij past. Een manager zal daarom niet snel lachen of grapjes maken.

Competitie

Competitie speelt een belangrijke rol in de Chinese samenleving. Van jongs af aan zijn kinderen gewend dat ze zich moeten meten met anderen en dat ze de beste moeten zijn. Het is geen uitzondering dat tieners 70 uur per week aan hun schoolwerk besteden! Alleen de besten kunnen naar goede middelbare scholen, en daarvan kunnen er slechts enkelen naar de universiteit. Je prestaties bepalen op welke school je terechtkomt, of je in het buitenland mag studeren en wat voor baan je krijgt. De hoge druk die er op de Chinezen ligt heeft veel negatieve gevolgen. Onderstaand bericht maakt duidelijk wat voor invloed status en competitiedrang kunnen hebben:

Zelfmoord

Er zijn ook veel verhalen van studenten die zich niet in een kuil verstoppen, maar zelfmoord plegen omdat ze niet kunnen beantwoorden aan de eisen die aan hen worden gesteld. Kranten staan vol met verhalen van slimme en welvarende studenten - bijna allemaal enig kind vanwege de eenkindpolitiek - die zelfmoord plegen, omdat ze bang zijn dat ze niet kunnen voldoen aan de verwachtingen van hun familie. Kortgeleden verscheen er een bericht over de dood van een student van de Guangzou Universiteit in Zuid-China. Hij was van een universiteitsgebouw gesprongen. In zijn afscheidsbriefje stond: "Het spijt me dat ik niet kan voldoen aan de verwachtingen." Het is een bijna normaal bericht geworden op universiteiten in heel China. Volgens het Beijing Suicide Research and Prevention Centre plegen 22 van de 100.000 mensen in China zelfmoord, terwijl het gemiddelde wereldwijd 15 is.

Eenkindpolitiek

De eenkindpolitiek is de in China gebruikelijke politiek om het bevolkingsaantal in te laten krimpen, om zo het risico van overbevolking in te perken. Het is slechts toegelaten één kind te krijgen per koppel. Vrouwen worden na hun eerste kind geacht een sterilisatie te ondergaan. Een weigering resulteert in een loonsverlaging. Vrouwen die voor een tweede maal zwanger raken staan onder zware druk om abortus te plegen. Geweld, echtscheiding of zelfmoord zijn geen uitzonderlijke gevolgen van deze druk.

De eenkindpolitiek heeft ertoe geleid dat er veel abortussen werden gepleegd als bleek dat het om een meisje ging, omdat die in de Chinese maatschappij veel geld kosten. Door deze selectieve abortussen is de man-vrouw verhouding nu ongelijk: er zijn op elke 100 vrouwen 120 mannen.

Hoge druk

De vele enig kinderen, in combinatie met de hoge prestatiedruk, leveren een moeilijke combinatie op. Kinderen moeten erg hard studeren, maar worden tegelijk enorm vertroeteld. Ouders en grootouders doen alles voor hen zodat ze tijd hebben voor hun schoolwerk. Het is geen uitzondering dat kinderen vanaf jonge leeftijd naast hun school allerlei cursussen volgen. Alle hoop wordt op het enige kind gesteld en de druk is dan ook enorm. Ook op latere leeftijd blijft dit het geval.

• Kinderen hebben weinig tijd om te spelen. Alles wat ze doen moet educatief verantwoord zijn; dus ook het sporten.
• Kinderen hebben veel aanzien in de samenleving. Het is normaal om in het openbaar vervoer niet alleen voor ouderen op te staan, maar ook voor kinderen.
• Het leven van veel Chinezen is leeg; zo goed mogelijk presteren is het hoogste doel voor hen. Kinderen zijn hun kans op vooruitgang en op een goed pensioen.