Tien vakantieboeken voor een reis naar Italië

Rome, Firenze, Napels, Venetië, Pisa, Milaan ... Italië is een waar paradijs voor kunst- en cultuurliefhebbers. Het mooie weer, overheerlijke eten, lekkere wijn en prachtige natuur maken het land tot een van de belangrijkste toeristische bestemmingen ter wereld. Hoe kan men een reis naar Italië beter voorbereiden dan door zich te informeren over het land in de beste non-fictiewerken van Fik Meijer, Luc Verhuyck of Ross King? Of door zich onder te dompelen in romans van Italiaanse topschrijvers als Niccolò Ammaniti, Sandro Veronesi of Paolo Giordano? Deze boeken roepen meteen dat heerlijke vakantiegevoel op ... zelfs op een regenachtige namiddag in Nederland.

Inhoudsopgave

• Niccolò Ammaniti - Ik haal je op, ik neem je mee
• Giovannino Guareschi - Don Camillo en zijn kudde
• Sandro Veronesi - Kalme chaos
• Paolo Giordano - De eenzaamheid van de priemgetallen
• Fabio Genovesi - Vissen voeren
• Ross King - De koepel van Brunelleschi
• Luc Verhucyk - Firenze. Anekdotische reisgids voor Florence
• Fik Meijer - De Middellandse Zee. Een persoonlijke geschiedenis
• Saskia Balmaekers - Ciao tutti. Een ontdekkingsreis door Italië
• Marc Leijendekker - Het land van de krul. Cultuurwijzer voor het Italiaanse leven

Niccolò Ammaniti - Ik haal je op, ik neem je mee

Uitgeverij Lebowski / 1999 / 419 pagina's / ISBN 9789048801305

Niccolò Ammaniti (1966) wordt door heel wat critici als een van de beste hedendaagse Italiaanse schrijvers gezien. Zijn boeken zijn in heel wat talen, waaronder het Nederlands vertaald - en verkopen in ons taalgebied als zoete broodjes. Zo zijn er van het in 1999 verschenen Ik haal je op, ik neem je mee maar liefst meer dan driehonderdduizend exemplaren verkocht. In het verzonnen dorpje Ischiano Scalo komen de levens van drie totaal uiteenlopende personages samen. Er is de volwassen macho Graziano Biglia, die naar het dorp terugkeerde met zijn grote liefde Erica om er een winkel te openen. De twee andere hoofdpersonages zijn jongeren: Pietro en Gloria - de ene komt uit een arm, achtergesteld milieu, de ander is door het leven bevoordeeld. Ammaniti weet hun levens magistraal te verbinden in zijn gekende stijl: krachtige zinnen, soms zelfs als oneliners te bestempelen en een stevig tempo: ideale vakantielectuur.

Andere goed verkopende boeken van Ammaniti zijn Laat het feest beginnen, Ik ben niet bang en het met de Premio Strega (de belangrijkste Italiaanse literatuurprijs) bekroonde Zo God het wil. Begin 2016 verscheen Anna, welk door de critici algemeen als tegenvallend bestempeld werd.

Giovannino Guareschi - Don Camillo en zijn kudde

Uitgeverij Fontein / 1953 / 247 pagina's

De boeken over de bekende dorpspastoor Camillo dateren al uit de jaren 1940-1960. Het boek Don Camillo en zijn kudde is het tweede uit de reeks en werd voor het eerst in het Italiaans gepubliceerd in 1953. Guareschi vertelt in korte verhaaltjes over Camillo, een simpele pastoor in een klein bergdorpje in Noord-Italië. De pastoor is, zoals het in die tijd gebruikelijk was, virulent tegen het socialisme en communisme gekant. Helaas zijn deze linkse bewegingen in zijn dorpje erg populair. Peppone, de communistische leider, wordt zelfs tot burgemeester verkozen. Camillo vecht met hem een vaak hilarische strijd uit.

Guareschi neemt de lezer mee naar het Italië van voor 1970. Het is een tijd zonder internet, computers en smartphones. Zelfs de televisie was nog maar nauwelijks ingeburgerd. In de eenvoudige wereld van Don Camillo kennen alle bewoners van het dorp elkaar en hun pastoor. Lees over armworstelen tussen pastoor en burgemeester, gestolen fietsen en klokken, een hond die verraad pleegt en heel wat andere vermakelijke onderwerpen. Al is de wereld sindsdien veel veranderd, de kern van de Italiaanse volksaard is zeer herkenbaar in de reeks. Al zijn ze soms wat opvliegend, uiteindelijk gaan de Italianen voor elkaar door het vuur.

Het zijn geen diepgaande boeken, maar zeer aangename lectuur voor een treinrit of vliegtuigreis, of om simpelweg van te genieten op het strand of een terras. De reeks over Don Camillo is ook verfilmd met de bekende Franse acteur Fernandel in de hoofdrol. De boeken zijn niet meer in nieuwstaat te verkrijgen, maar doordat er honderdduizenden van verkocht zijn kan men ze makkelijk op het internet tweedehands terugvinden.

Sandro Veronesi - Kalme chaos

Uitgeverij Prometeus / 2007 / 416 pagina's / ISBN 9789044611748

Wat gebeurt er wanneer je de persoon van wie je het meeste houdt, je partner, plots overlijdt? Het overkomt Pietro Paladini, hoofdpersonage van de alom geprezen roman Kalme chaos van Sandro Veronesi. Door de immense schok komt hij in een soort roes terecht. Hij moet nu helemaal alleen voor zijn tienjarige dochtertje Claudia zorgen. Wanneer hij haar 's ochtends aan school afzet, vindt hij niet meer de kracht om naar huis te gaan - of hij durft haar niet achter te laten, bang als hij is om ook haar te verliezen. Zijn dochter is het enige waarvoor hij nog leeft. Ook de volgende maanden blijft hij aan de schoolpoort wachten. Ondertussen maakt hij kennis met de omwonenden en zet hij alles eens stevig op een rijtje. Al is de thematiek zwaar (verlies, rouw, dood), het boek blijft licht en leest vlot.

In april 2015 verscheen Zeldzame aarden, het tweede boek van Veronesi met Paladini als hoofdpersonage. Net wanneer hij zijn leven terug op de rails heeft, zorgt een reeks kleine gebeurtenissen voor een nieuwe crisis. Andere boeken van Veronesi in Nederlandse vertaling zijn onder andere Nauwelijks geraakt, over de jonge Belinda en haar kleine universum en de bestseller XY, waarin het piepkleine dorpje San Giuda (Heilig Judas) wordt opgeschrikt door een brutale massamoord. Een priester en een jonge vrouwelijke psychiater gaan op zoek naar de oorzaak. Ook deze boeken kenden een groot succes.

Paolo Giordano - De eenzaamheid van de priemgetallen

Uitgeverij De Bezige Bij / 2009 / 318 pagina's / ISBN 9789023463733

Een priemgetal is enkel deelbaar door één en zichzelf ... en is in die zin, volgens de fysicus Paolo Giordano (1982), eenzaam. De roman gaat (gelukkig) niet over wiskunde, maar over mensen: de nog jonge, maar al door het leven getekende Alice en Mattia. Net zoals deze priemgetallen zijn zij eenzaam. Het is geen eenzaamheid in de betekenis van alleen zijn, geen vrienden hebben. Het is een diepere, existentiële vorm van eenzaamheid: niet begrepen worden, geen contact met anderen kunnen maken. Mattia is de helft van een tweeling - hij is intelligent, bijna briljant, zijn zus is dan weer zwakbegaafd. Alice is door een skiongeval verlamd geraakt aan haar been. Ze beginnen samen op te trekken en sluiten vriendschap, maar net als de priemgetallen kunnen ze niet echt in elkaars buurt komen. Het is een diepgaande roman om over na te denken.

Andere interessante en in het Nederlands vertaalde boeken van Giordano zijn Het menselijk lichaam (2013) en Het zwart en het zilver (2015). Voor De eenzaamheid van de priemgetallen kreeg Giordano de Premio Strega, een hele prestatie aangezien het boek zijn debuut is.

Fabio Genovesi - Vissen voeren

Uitgeverij Bruna / 2012 / 352 pagina's / ISBN 9789056724122

Een in Vlaanderen en Nederland minder bekende Italiaanse schrijver is Fabio Genovesi (1974). Slechts twee van zijn boeken werden in het Nederlands vertaald: Vissen voeren (2012) en Wat de golven brengen (2015). De eerste roman kende een matig begin in de verkoop, maar er kwam in 2016 een eerste herdruk in paperback. Net zoals Ammaniti heeft het publiek een tijdje nodig om hem te leren kennen en appreciëren.

Vissen voeren vertoont ook inhoudelijk overeenkomsten met Ammaniti's Ik haal je op, ik neem je mee. Opnieuw wordt de lezer ondergedompeld in de levens van drie uiteenlopende personages in een kleine, bekrompen omgeving. Tiziana, een mooie, jonge vrouw - en zeer intelligent - besluit om haar carrière op te geven en iets voor haar geboortestadje in Toscane te betekenen. Zo belandt ze in het jongerencentrum ... waar paradoxaal genoeg vooral gepensioneerden koffie komen drinken. Ze geraakt gedesillusioneerd. De puber Fiorenzo worstelt ook met dromen en de werkelijkheid die hiermee botst. En dan is er nog Mirko, een wielrenner, een tiener nog, maar met veel potentieel om een kampioen te worden. Fiorenzo's vader geeft meer aandacht aan Mirko dan aan zijn eigen zoon. De levens van deze drie mensen verstrengelen zich op een licht ironische manier.

Ross King - De koepel van Brunelleschi

Uitgeverij De Bezige Bij / 2007 / 216 pagina's / ISBN 9789023417088

Wie ooit in Firenze was, vergeet nooit meer de magistrale koepel van de Santa Maria del Fiorekathedraal. Inclusief de lantaarn is de koepel maar liefst 114 meter hoog; de karakteristieke rode kleur doet de kathedraal schitterend oplichten in de opkomende zon. Het ontwerp en de bouw van deze koepel is het thema van De Koepel van Brunelleschi van de Canadese auteur en historicus Ross King. De intriges van architect Filippo Brunelleschi (1377-1446) om de opdracht te kunnen binnenhalen, de problemen met de bouw (in een tijd zonder moderne bouwmaterialen) en alle leuke anekdotes zorgen voor een vermakelijk, vlot lezend boek.

Gelijkaardige boeken van Ross King over Italiaanse kunstwerken zijn De hemel van de paus, over de Sixtijnse kapel in Rome en de schilderingen van Michelangelo (2005) en Leonardo en Het Laatste Avondmaal, over het bekende fresco in het Santa Maria delle Grazieklooster in Milaan van Leonardo da Vinci (2012).

Luc Verhucyk - Firenze. Anekdotische reisgids voor Florence

Uitgeverij Singel / 2012 / 472 pagina's / ISBN 9789025358891

Het is al van 2001 geleden dat SPQR. Anekdotische reisgids voor Rome verscheen. Na het grote succes van deze atypische reisgids is er een gelijkaardige opvolger, ditmaal over Firenze - op Rome (en Venetië) na misschien wel de populairste toeristische bestemming in Italië. Luc Verhuyck schreef een reisgids voor cultuurliefhebbers. Geen praatjes over het beste ijssalon, het lokale Hard Rockcafé of leuke boetiekjes waar je souvenirs kan kopen. Het boek biedt enkel wat de ondertitel beweert: anekdotes en achtergrondinformatie bij de bezienswaardigheden in Firenze. Hij beperkt zich niet tot de grote trekpleisters als het Uffizi, de kathedraal of Academie, maar zowat alles wat er over deze schitterende stad te weten valt, wordt aangehaald. Een aanrader voor het plannen van een bezoek aan Firenze én als reisgids ter plaatse. Luc Verhuyck werkt ondertussen aan een gelijkaardig boek over Napels.

Fik Meijer - De Middellandse Zee. Een persoonlijke geschiedenis

Uitgeverij Singel / 2010 / 446 pagina's / ISBN 9789025368081

Nederlands grootste schrijver over de klassieke oudheid is uiteraard Fik Meijer. De voormalige professor heeft ondertussen al meer dan twintig werken op zijn naam staan. De meeste zijn bedoeld voor het brede publiek, waaronder toppers als Gladiatoren. Volksvermaak in het Colosseum, Keizers sterven niet in bed en Macht zonder grenzen. Rome en zijn imperium. Eigenlijk zijn al zijn boeken geschikt als inleidende lectuur voor een cultuurreis naar Italië, maar het in 2010 verschenen De Middellandse Zee. Een persoonlijke geschiedenis springt er toch bovenuit.

Zoals de titel al aangeeft, kreeg het boek een stevige persoonlijke insteek. Verwacht natuurlijk niet dat Meijer plots al te romantische verhaaltje over de door hem zo geliefde zee opdiept, maar de liefde die hij voor de Middellandse Zee en de beschavingen die rond haar konden ontstaan is wel merkbaar - de Griekse, Romeinse en Carthaagse beschavingen konden niet zonder deze zee bestaan. Meijer beschrijft hoe al in de oudheid toerisme bestond. Bekende voorbeelden zijn keizer Nero die de Griekse cultuurschatten ging bewonderen (en zichzelf liet bejubelen) en keizerin Helena, de moeder van Constantijn, die in het Heilige Land een pelgrimage en schattenjacht hield. De zee zorgde voor handel en economische welvaart, voor diplomatieke contacten en oorlogsvoering. Zoals steeds onderbouwt Meijer zijn verhaal met de nodige anekdotes, wat het boek vlot leesbaar maakt.

Saskia Balmaekers - Ciao tutti. Een ontdekkingsreis door Italië

Uitgeverij Xander / 2013 / 208 pagina's / ISBN 9789401601078

Al een hele tijd zingt Saskia Balmaekers haar passie voor Italië uit op Ciao Tutti. Oorspronkelijk begonnen als een blog is het nu een hele website met onvoorstelbaar veel achtergrondinformatie over Italië in alle facetten: eten, drinken, kunst en cultuur, vervoer, tentoonstellingen, politiek, muziek ... Later verschenen een aantal boeken die het beste van de website combineren met extra achtergrondinformatie en tips. De eerste uit deze reeks is het mooi geïllustreerde Ciao tutti. Een ontdekkingsreis door Italië. De grote toeristische trekpleisters komen aan bod: grote steden, de Italiaanse Rivièra en Sicilië. Ook minder bekende plaatsen worden (kort) besproken. Het boek is uitermate geschikt voor beginnende Italiëreizigers. In 2015 verscheen de opvolger: 101 mooiste plekken van Italië. Het allerbeste geselecteerd door Ciaotutti.nl, een gelijkaardig boek, maar met meer aandacht voor de kleinere plaatsen.

Marc Leijendekker - Het land van de krul. Cultuurwijzer voor het Italiaanse leven

Uitgeverij Bert Bakker / 2012 / 351 pagina's / ISBN 9789035133730

"Rare jongens, die Romeinen", zegt Asterix' dikke vriend Obelix regelmatig ... Hetzelfde kunnen Nederlanders of Vlamingen over hun eenentwintigste-eeuwse opvolgers, de Italianen, zeggen. Italië is een land vol paradoxen en lijkt daarin wat op België. Waar België volgens sommigen het land van het surrealisme is, is Italië het land van het dadaïsme. Schitterende cultuur en klimaat, culinaire gewoonten en aangename volksaard gaan samen met een hoop problematische situaties. Net als België zijn er conflicten tussen het rijke noorden en het arme zuiden. Lombardije is mondain, gericht op Noord-Europa. Het is de streek met design en mode. Het zuiden is nog steeds op landbouw en toerisme gericht. Politiek is in Italië een onontwarbaar kluwen, corruptie en de maffia tieren nog welig. Wie iets gedaan wilt krijgen, moet aan de juiste mouw trekken.

Voormalig journalist bij onder ander Radio 1 Marc Leijendekker beschrijft Italië in alle facetten, het goede en het slechte komen aan bod. De laatste herdruk dateert uit 2012, waardoor de meest actuele gebeurtenissen niet beschreven worden. Het boek biedt een eerlijke en kritische blik op een land waar niets rechtlijnig verloopt, maar waar 'de krul' net de charme vanuit maakt.

Lees verder

• Tien boeken over Rome
• Turijn: belangrijke bezienswaardigheden en praktische gids
• Wandelen of fietsen op de Via Appia te Rome
• Bezienswaardigheden in de wijk Castello in Venetië
• Het Laatste Avondmaal in Firenze: de Cenacoli