Waddeneiland Sylt en de Eerste en Tweede Wereldoorlog

Waddeneiland Sylt en de Eerste en Tweede Wereldoorlog Het Duitse Waddeneiland Sylt heeft een merkwaardige oorlogsgeschiedenis. In de Tweede Wereldoorlog ging de business op Sylt namelijk gewoon door. Er werd verhuurd, er werd vakantie gevierd, er werden kampen voor Duitse jongeren gehouden. De Joodse badgasten, die tot in de jaren 30 het eiland frequenteerden, bleven weg. Er werden bunkers gebouwd en er kwamen soldaten in de plaats en Nazi-hotemetoten, die gek waren op het Noordzeeklimaat en de stranden.

Sylt en de oorlogen


Eerste Wereldoorlog en het Waddeneiland

In de Eerste Wereldoorlog werden er Inselwache, eilandbewakers, op Sylt gestationeerd. In 1914 verbleven ze in kamphuizen bij Hörnum, bijvoorbeeld, op de zuidpunt van het eiland. Ook op Amrum en Rømø werden Inselwachen geplaatst en ze konden onderling telegrafisch met elkaar communiceren. Van List tot Hörnum werden er bunkers in de duinen gebouwd, die allemaal telefonisch met elkaar waren verbonden. De soldaten moesten de horizon afspeuren naar vijandelijke schepen en vliegtuigen, maar in die oorlog werd er op het eiland zelf nooit gevochten.

Tweede Wereldoorlog

In de Tweede Wereldoorlog werden er opnieuw soldaten op het eiland gestationeerd. De haven van Hörnum werd een verdedigingshaven en er werd een landingsplaats voor watervliegtuigen ingericht.

Hermann Göring en zijn vakantiewoning

Het werk in de toeristenbranche ging tijdens de Tweede Wereldoorlog op Sylt ‘gewoon’ door. Het maakte de meeste eilanders niet uit aan wie ze hun accommodatie verhuurden, als er maar werd verhuurd en als er maar geld in het laatje kwam. Het eiland was ondertussen ontdekt door hoge pieten van de Nazi’s. Hermann Göring, Der Dicke, commandant van de Sturmabteilung onder Hitler, was gek op het eiland en liet een vakantiewoning in Wenningstedt bouwen. Die liefde was wederzijds, want hij kreeg de titel van ereburger van Kampen. Van die lijst werd hij pas in 2005 geschrapt.

Manschappen op Festung Sylt

Naast de Nazi-hotemetoten die naar het eiland gingen om bij te komen van de oorlog en te genieten van de frisse lucht, kreeg Sylt 10.000 manschappen van het Duitse leger als tijdelijke bewoners. Zij bouwden bunkers en Sylt werd Festung Sylt.

Strandverbod en Judenfrei

In 1932 werd er een Kreispartijtag op Sylt gehouden. De Nazi-partij had in die tijd grote aanhang in die regio en een belangrijke bijeenkomst als een Kreispartijtag werd als een eer voor het eiland beschouwd. Een paar jaar later werd er een strandverbod uitgevaardigd voor joden, die tot dan veelvuldige bezoekers en liefhebbers van het eiland waren. In 1935 was het strandverbod voor joden een feit en niet lang daarna werd het hele eiland Judenfrei verklaard.

Miss-verkiezing onder hakenkruis

Het eiland werd het toneel van missverkiezingen op de boulevard, met een decor van hakenkruisen en Nazi-symbolen. Duitse Arische jeugd kreeg training in speerwerpen op de toppen van de duinen. Het eiland werd in de laatste dagen van de oorlog ingenomen door de geallieerden, die via de Hindenburgdamm het eiland op kwamen. Van de joodse badgasten keerde niemand meer terug.

Vluchtelingen na de oorlog

Na de oorlog kwamen de vluchtelingen, die bivakkeerden in de bunkers en kazernes die de soldaten leeg hadden achtergelaten. De mensen op drift vluchtten uit gebieden die door de Russen werden bezet en kwamen uit platgebombardeerde Duitse steden. Ze werden niet altijd met open armen ontvangen. In 1947 waren er 14.000 vluchtelingen op Sylt op een bevolking destijds van 12.000.

Vluchtelingenbunker
In 1989 gaven de duinen een bunker vrij. Een storm zorgde voor veel duinafslag waardoor de bunker zichtbaar werd. In 2008 hadden de golven zoveel zand onder het fundament weggespoeld dat het betonnen gevaarte brak en naar beneden stortte. Dit was een bunker geweest waar na de Tweede Wereldoorlog enige tijd Duitse vluchtelingen in hadden verbleven.

Kuuroord en kunstenaarskolonie

Lang voor de Tweede Wereldoorlog had Sylt zich al gemanifesteerd als kuureiland en de rijken hadden voor de komst van de soldaten de leuke Friesenhäuser al ontdekt. De kunstenaarskolonie met in het kielzog de rijken en zij die zich aangetrokken voelden tot champagne en flaneren, hadden hun stekje bij Kampen al gevonden. Toen de eilandbevolking zelf vlak na de oorlog bijna niets meer te eten had ging het kuren van de rijken door. De ontbijttafel was rijkelijk gevuld en de zwarte handel tierde welig. Voor een fles whisky werd destijds grif 800 Reichsmark gerekend en het werd er voor betaald ook.

Sperrgebiett en oorlogshavens

Tijdens de oorlog waren grote delen van het eiland Sperrgebiett, je mocht er niet komen. Er werden exercitieterreinen aangelegd, kazernes gebouwd. Ook kwamen er oorlogshavens en vliegvelden, waar zeppelins en tweedekkers konden landen en die gebruikt werden als tussenstop voor bommenwerpersstuka's. In vogelvlucht gerekend ligt Engeland helemaal niet zo ver weg van Sylt.

Golfbaan bij Hörnum

In de jaren na de oorlog zijn veel van die oorlogsgebouwen afgebroken en opgeblazen. Meer dan vijftig jaar na de oorlog werden de laatste resten opgeruimd. Het beton van de gebouwen en landingsbanen werd tot poeder vermalen, tot niets meer aan de oorlog herinnerde. De legerkantine is blijven staan en als jeugdherberg ingericht. Op de plaats van de landingsbaan bij Hörnum is nu een golfbaan aangelegd en de uitkijkpost van de Luftwaffe boven op het duin is het clubhuis geworden.

Ander publiek en Flower Power

Op de stranden van Sylt waren voor, tijdens en na de oorlog vele strandkuilen te zien, die werden verdedigd door er een strandstoel in te zetten. ‘Deze kuil is van ons. Afblijven dus!’ wilde zo’n stoel zeggen. Tijdens de oorlog kwam daar een vlag met hakenkruis bij. De vlag werd in de kuil geplant en iedereen wist wat dat betekende: bezet door een Nazi. In de jaren 60 veranderde het klimaat rigoureus: er kwamen jongelui die de flower power meenamen naar het eiland. De strandtent Sansibar werd er beroemd door en die locatie teert nog altijd op die reputatie.


Lees verder

© 2016 - 2024 Piejet, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Föhr – Duits Waddeneiland dat eens Før wasFöhr – Duits Waddeneiland dat eens Før wasFöhr is het buureiland van Amrum en samen vormen ze een bestuurlijke eenheid. Net als Amrum behoorde Föhr eens bij Denem…
Het hakenkruis/de swastikaHet hakenkruis/de swastikaMisschien wel het bekendste symbool op aarde. Het is veelvuldig gebruikt in de tweede wereldoorlog, maar stamt uit een v…
De FührerbunkerDe FührerbunkerTen tijde van de Tweede Wereldoorlog verbleef Adolf Hitler voor het grootste gedeelte van de tijd in de Führerbunker. De…
Amrum – Duits Waddeneiland verscholen achter FöhrAmrum – Duits Waddeneiland verscholen achter FöhrAmrum is een van de Duitse Waddeneilanden. Als je op het vasteland staat kun je het niet zien, want het ligt verscholen…

Tien vakantieboeken voor een reis naar ItaliëTien vakantieboeken voor een reis naar ItaliëRome, Firenze, Napels, Venetië, Pisa, Milaan ... Italië is een waar paradijs voor kunst- en cultuurliefhebbers. Het mooi…
Werelderfgoed van Australië – Fraser Island (zandeiland)Werelderfgoed van Australië – Fraser Island (zandeiland)Het kleinste continent ter wereld bevindt zich op het zuidelijk halfrond en bestaat voor ruim 70 procent uit woestijngeb…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Sylt
  • https://de.wikipedia.org/wiki/Hörnum_(Sylt) geraadppleegd op 27 maart 2016
  • Das Grosse Sylt Buch – Hans Jessel en Ellert & Richter Verlag
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Hermann_Göring geraadpleegd op 30 maart 2016
Piejet (1.232 artikelen)
Laatste update: 22-06-2018
Rubriek: Reizen en Recreatie
Subrubriek: Buitenland
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.