Cunda: een Turks eiland

Een diepblauwe zee, weelderige bomen en historische stenen huizen met kleurvolle decoraties. We hebben het hier over het Turkse eiland Cunda, dat ook wel Alibey wordt genoemd. Dit mooie, kleine eiland ligt in het noordwesten van de Egeïsche Zee.

Algemeen

Bestuurlijk gezien hoort Cunda bij de stad Ayvalık, gelegen in de provincie Balıkesir. Ayvalık heeft een eilandengroep bestaande uit 22 eilanden. Cunda is echter het enige bewoonde eiland. Vanaf de hoofdkade van Ayvalık vertrekken er regelmatig kleine busboten naar Cunda. Het duurt ongeveer 30 minuten om het eiland te bereiken.

Cunda is via een brug verbonden met het Lale-eiland. Deze brug werd in 1964 gebouwd. Hiermee is zij de oudste brug boven een zeestraat in Turkije. Via een dam is Cunda verbonden met het vasteland. Door de brug en dam is Cunda eigenlijk een schiereiland.

Het inwonersaantal is ongeveer 3000. Een deel van de inwoners zijn rijke gepensioneerden uit de grote en drukke Turkse steden. Zij wensen hier op een ontspannen wijze te leven. Tijdens het vakantieseizoen stijgt het aantal inwoners naar 20 000. Naast toerisme verdienen de eilandbewoners aan olijfteelt en visserij.

Overal op het eiland kan men zwemmen. Bijzondere aandacht verdient het prachtige natuurgebied Patriça.

Naam

Het eiland werd voor het eerst schriftelijk benoemd door de Griekse historicus Herodotus (485 v.Chr. - 425/420 v.Chr.). Hij noemde het eiland Ekatonisos. Tijdens de Ottomaanse tijd werd het eiland door de christelijke inwoners Moschonisi genoemd. De islamitische bewoners noemden het eiland Cunda. Moschonisi betekent ‘geurend eiland’ in het Grieks. Vermoedelijk gaf men deze naam door de lekker ruikende planten in de streek. Het eiland wordt door de Turken meestal nog steeds Cunda genoemd, hoewel de officiële naam Alibey Adası is. Deze naam is een verwijzing naar luitenant-kolonel Ali Çetinkaya (1878-1949) die een belangrijke rol speelde in de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog.

Geschiedenis

Vroeger werd het eiland voornamelijk bewoond door de Grieken. Na de bevolkingsuitwisseling tussen Griekenland en Turkije van 1923 werden de Grieks-orthodoxe bewoners weggestuurd. Zij werden vervangen door moslims uit Kreta en Lesbos.

Bezienswaardigheden

De Grieks-orthodoxe bewoners van het eiland lieten veel gebouwen achter. Veel van deze bouwwerken zijn echter (nog) niet gerestaureerd.

Aya Triyada Kilisesi (Agia Triada Kerk)

De Agia Triada Kerk stamt uit 1865. Hiermee is zij de eerste kerk die er op het eiland werd gebouwd. Tot aan de bevolkingsuitwisseling (1923) werd zij gebruikt. Tegenwoordig kan men de ruïnes bezichtigen.

Aşıklar Tepesi (Heuvel van de Verliefden)

Deze plek biedt het een schitterend uitzicht. Het is de ideale plek voor verliefde stelletjes die de zonsondergang willen bewonderen. Tevens staat de oudste windmolen van Cunda hier. De windmolen werd in 2007 gerestaureerd. Sindsdien doet hij dienst als café en bibliotheek.

Ayışığı Manastırı (Maanlicht Klooster)

Het Maanlicht Klooster is één van de vele kloosters op Cunda. Het klooster heeft zijn originele staat weten te behouden.

Despot Evi (Despoot Huis)

Despot Evi, één van de imposantste bouwwerken van het eiland, stamt uit de 19e eeuw. In 1829 werd Griekenland onafhankelijk en vestigde een constitutionele monarchie. Grieken, verheugd door hun onafhankelijkheid, deden donaties. Door deze donaties kon het huis worden gebouwd. Na 15 jaar lang in het huis te hebben gewoond, werd de despoot overvallen en vermoord. Daarna werd het huis als weeshuis gebruikt. De Ottomanen hebben het gebouw ook een tijd als overheidspaleis gebruikt.

Kız Okulu (Meisjesschool)

De school, die in 1873 werd gebouwd, werd ongeveer 50 jaar lang gebruikt. Daarna stond het gebouw jarenlang leeg. Tegenwoordig is het schoolgebouw gerestaureerd en omgetoverd tot cultuurgebouw.

Taksiyarhis Kilisesi (Taksiyarhis Kerk)

De Taksiyarhis Kerk werd in 1873 gebouwd volgens de klassieke Byzantijnse architectuur. De binnenkant van de - nu vervallen- kerk is versierd met fresco’s van o.a. de profeet Jonas en de aartsengel Gabriël.

Eten en drinken

Cunda staat bekend om de vissoort papalina. Dit is een vis van de familie van de haringen. Daarnaast eet men er ook graag sardine, schorpioen en zeebaars. Het eiland heeft vele visrestaurants. De prijzen die in deze restaurants worden gehanteerd, zijn ongeveer gelijk.

Als toetje kan je kiezen voor Cunda lokması, een zoete lekkernij. Ook ijs is een populair toetje op Cunda. Men heeft hier een speciaal soort ijs: sakızlı dondurma. Dit ijs wordt op smaak gebracht met mastiek.