Glastonbury: Het legendarische Avalon

De legenden rond een van Engelands heiligste plaatsen trekken een groot aantal bezoekers en pelgrims aan. Werd koning Arthur hier werkelijk op het domein van de abdij begraven? Is de Heilige Graal verborgen in de Chalice Well?Slingert een spiraalvormige doolhof zich inderdaad omhoog naar de top van Glastonbury Tor?

Glastonbury Tor

De hoog boven de vlakten van Somerset uitrijzende Glastonbury Tor, bekroond door de ruïne van een kerktoren, is een niet te missen herkenningspunt in het landschap rond een van de meest mysterieuze plaatsen van heel Engeland. Glastonbury, waar een van de oudste godshuizen van het christendom staat, is gehuld in een sluier van romantische overleveringen en mythen. Het nijvere provinciestadje trekt allerlei soorten bezoekers aan. Romantici komen vanwege de legenden van koning Arthur, pelgrims vanwege hun oud-christelijke erfgoed, mystici hopen er de heilige graal te vinden en astrologen worden aangelokt door de geruchten over een Dierenriem die in het landschap te vinden zou zijn.
Toen de eerste christenen zich er vestigden, was Glastonbury bijna een eiland in getijdenmoerassen. Dat was omstreeks 705 n. Chr., toen de koning Ine hier een klooster stichtte, dat in de 10e eeuw door benedictijnen is overgenomen.

Werd koning Arthur hier begraven?

Velen menen dat de vraag of het lichaam van koning Arthur wel of niet bij de abdij werd begraven Glastonbury’s grootste raadsel is.
Ofschoon de monniken verzekerden dat zij hier zijn stoffelijk overschot en dat van zijn echtgenote Guinevere in 1190 n. Chr. hadden ontdekt, wordt de juistheid daarvan nog altijd sterk betwijfeld. Recent bewijsmateriaal doet vermoeden dat Arthur bij Bridgend in het zuiden van Wales is begraven. Na zijn laatste slag werd de stervende koning naar het legendarisch Avalon overgebracht. Daar droeg hij sir Bedivere op zijn magische zwaard Excalibur weg te gooien, maar toen deze het zwaard in het meer gooide, verscheen er een hand boven het water om het te vangen.

Waar heeft dat merkwaardige gebeuren zich afgespeeld?

Het populairste antwoord is, bij een al heel lange drooggelegd meertje in Pomparles Bridge bij Glastonbury. Het oude graf bij de abdij werd ontdekt nadat een minstreel uit Wales het geheim van Arthurs begrafenis aan koning Hendrik II had onthuld.
Deze lichtte de abt in, en later, toen de abdij na de brand van 1184 n. Chr. werd herbouwd, gingen de monniken op zoek naar het graf. Op een diepte van circa twee meter ontdekten zij een grote platte deksteen met loden crucifix, met de inscriptie: Hic iacet sepultus inclitus rex arturius in insula avalonia (‘Hier ligt de vermaarde koning Arthurs begraven, op het eiland Avalon’)

De Chalice Well

Aan de voet van de Tor ligt een oude bron waarvan het opwellende water een geluid maakt dat klinkt als het kloppen van een hart. Op grond van de roestrode kleur van het ijzerhoudende water wordt de bron ook Blood Spring genoemd. Maar ze is bekender als de Chalice Well, want de overlevering wil dat de Laatste Avondmaalkelk in deze bron werd verborgen. De Heilige kelk die Jezus had gebruikt, zou door Jozef van Arimatea naar Engeland zijn gebracht. De basis voor de Tor-legenden mag dan wat zwak zijn, maar ze hebben rondom Glastonbury een sluier van mysterie geweven zoals maar heel weinig plaatsen bezitten. De kroniekschrijver William van Malmesbury (12e eeuw) schreef dat Glastonbury Abbey ‘vanaf zijn grondvesten een sfeer van hemelse heiligheid bezat en deze over het hele landschap uitademde…’ En ondanks moderne ontwikkelingen is Glastonbury nu nog, om met William te spreken, ‘een hemels heiligdom op aarde’.