Diksmuide, mooi stadje in België: Van boter tot IJzertoren

Diksmuide, ook gekend als de boterstad, is rijk aan ambachtelijke producten en geschiedenis. Deze stad ligt in West-Vlaanderen en werd gesticht nabij waterwegen zoals de Handzamevaart en de IJzer. Deze rivieren zorgden ervoor dat men makkelijk aan handel kon doen. In het begin van de middeleeuwen was Diksmuide als handelsstad zelfs belangrijker dan Brugge. Ook was Diksmuide van groot belang tijdens de Eerste Wereldoorlog. Nadat men de sluizen in Nieuwpoort had opengezet en zo de Duitsers de pas had afgesneden was Diksmuide de plaats waar de Duitsers werden opgehouden in hun mars richting Frankrijk. Net omwille van dit gebeuren werden heel wat mooie bouwwerken vernietigd maar men wachtte niet lang met de heropbouw van Diksmuide. De IJzertoren staat nog steeds symbool voor het oorlogsverleden maar ondertussen is Diksmuide een rustige stad die streeft naar een evenwicht tussen zijn verleden en zijn innoverende toekomst.

Historisch Diksmuide, een charmante stad in België

Het ontstaan van Diksmuide
Steden werden steeds gesticht aan kruispunten van wegen, nabij rivieren of nabij veilige plaatsen zoals abdijen. Diksmuide werd gesticht nabij de IJzer en de Handzamevaart. Deze rivieren waren van belang om aan handel te kunnen doen. De Handzamevaart stroomde langs Diksmuide en mondde uit in de IJzer die tot aan de kust stroomde.

Vismarkt

De Vismarkt getuigt nog steeds van het historisch belang van de Handzamevaart. Nabij een aanmeerplaats had men namelijk een markt opgericht, ook wel de Vismarkt genoemd, omdat er vooral vis werd verhandeld. De handelswaren werden uitgestald op arduinen platen die de vis lekker koel hielden.

Boterhalle

Wanneer men de straat langs de Vismarkt doorliep, kwamen de handelaars op de Grote Markt waar men de Boterhalle had. Deze Boterhalle was een overdekte plaats waar boter en andere zuivelproducten werden verhandeld. Boter en kaas waren dan ook de producten van de stad. Diksmuide, parel van de Westhoek was omringd door weides en boerderijen waar boter en kaas op ambachtelijke wijze werden gemaakt. Heel wat boeren verkochten hun producten aan rondtrekkende handelaars die er dan mee naar andere steden trokken.

Het Konijnenstraatje

Wanneer handelaars niet op tijd Diksmuide konden verlaten voor het donker werd, was er een goedkope manier om te overnachten. Net naast de Boterhalle was een heel smal steegje, het Konijnenstraatje genoemd. Daar stonden banken tegen de muren en had men aan beide zijden een touw gespannen. De handelaars konden naast elkaar zitten en legden hun armen over de gespannen touwen. Zo konden ze toch wat slapen en hadden ze het wat warm zonder er veel voor te moeten betalen.

Het Begijnhof

Het Begijnhof verrees in de 13e eeuw nabij de Handzamevaart. Begijnen waren vrouwen die hun leven aan God wilden wijden maar zich niet wilden binden aan een kloosterorde.

Na de Eerste Wereldoorlog kreeg het Begijnhof een sociale rol in Diksmuide. Zo diende het als rusthuis en in 1990 werd het een plaats waar volwassenen met een verstandelijke handicap worden verzorgd. Het Begijnhof van Diksmuide is één van de drie begijnhoven die nog overgebleven zijn in West-Vlaanderen.

Diksmuide tijdens WO II

De IJzertoren
De IJzer was de laatste hoop voor velen in 1914. Toen de Duitse troepen België binnenvielen, probeerde men hen meermaals te stoppen. Deze pogingen mislukten echter allemaal tot men in Diksmuide aankwam. Toen men de sluizen opengezet had, stond de IJzervlakte onder water. De IJzer werd de frontlijn waardoor de stad Diksmuide en de omliggende dorpen herleid werden tot puin.

Daarom koos men net die plaats om een toren te bouwen waarop de duidelijke boodschap 'Nooit meer oorlog' in vier talen te lezen staat. In de toren kan men Museum aan de IJzer bezoeken. Dit museum is een belevingsmuseum voor jong en oud waarbij oorlog en vrede centraal staan. De toren waar het museum zich in bevindt is echter niet de oorspronkelijke toren die men bouwde in 1930. Deze werd gebombardeerd in 1946. Nog steeds is dit een gevoelige zaak omdat men de toren in verband brengt met Vlaamse opstand ten opzichte van Franstalige officiers waardoor het een Vlaams symbool geworden is.

De Dodengang

In Diksmuide kan men ook de Dodengang vinden. De Dodengang is de naam die men gaf aan een loopgravenstelsel. Soldaten sliepen, kookten, schuilden en vochten er. Het is trouwens het enige overgebleven Belgische loopgravenstelsel uit de Eerste Wereldoorlog. Nu kan de bezoeker erin wandelen en aan de hand van interactieve applicaties, filmmateriaal en fotomateriaal kan men een beeld vormen van hoe het leven er beleefd werd.

Ambachtelijk Diksmuide: Van boter tot ijs

Dixmuda, Boter - en kaasstad

Dat Diksmuide gekend is voor zijn kazen en boter bewijzen niet enkel de jaarlijkse boter- en kaasfeesten, waar folklore en traditie centraal staan, maar ook de productie van talrijke kazen. Zo zetten heel wat hoeves hun deuren open voor bezoekers om er te tonen hoe kaas wordt gemaakt en uiteraard laten ze er hen proeven van de heerlijke aroma's die men in de verschillende kazen treft.
't Populierenhof, De Kasteelhoeve, Hoeve De Kopman, 't Hof van de Rhille en Het Dischhof zijn enkele hoeves die de bezoekers sinds 2000 verleiden met hun hoevekazen.

Voor boter en andere zuivelproducten zoals melk, chocopasta, yoghurt en karnemelk kan men terecht bij de meeste van de reeds vermelde hoeves maar ook bij 't Hof De Lindenpoorte en Den IJsbol.

In 1935 bouwde men in Klerken, een dorp nabij Diksmuide, een industriële melkerij. Deze melkerij produceerde boter onder de naam Dixmuda. De melkerij bestaat vandaag niet meer maar het merk overleefde het wel en is nog steeds in de winkels te vinden. De boter van Dixmuda heeft een zachte, zoete smaak. De kaas van het merk Dixmuda, de parel van de Polders, is een ronde, zachte kaas met een gele korst.

Boerenmarkt, een verzameling van pure ambacht

Elke zaterdagnamiddag organiseren de boeren van Diksmuide een markt waarbij ze hun verse en ambachtelijke producten aanbieden. Zo vind je er niet enkel hoevevlees, hoevekazen en hoeveijs maar ook groenten die de boer rechtstreeks verkoopt aan de consument. De producten zijn heel vers en vaak veel goedkoper. Ook is het een stuk folklore omdat de boeren een andere manier van verkopen hebben dan de doorsnee marktkramers.

IJsjes, ijsjes

De grote melkproductie van de lokale boerderijen zorgt niet alleen voor een grote variatie van kazen. Heel wat boerderijen specialiseerden zich in het maken van ambachtelijk ijs. Het is dan ook heerlijk om tijdens een fietstocht even te pauzeren en te proeven van dit ambachtelijk ijs. Bezoekers kunnen hiervoor terecht bij:

• 't Madeliefje, Woumen
• Het Dischhof, Keiem
• 't Hof van de Rhille, Woumen
• Den IJsbol, Beerst
• 't Populierenhof, Keiem

Bier, een streekgebonden product

België is gekend als bierland. Er worden dan ook heel wat bieren geproduceerd. Men heeft uiteraard de grote producenten, die vaak al niet meer in Belgische handen zijn, maar gelukkig zijn er ook de kleinere brouwerijen. Deze brouwerijen brouwen met heel veel liefde hun bieren en blijven zoeken naar ultieme smaaksensaties in het bier. Dit resulteert in heel wat heerlijke bieren. Diksmuide heeft zo een aantal kleine brouwerijen.

Dolle Brouwers
De Dolle Brouwers is een kleine familiebrouwerij te Esen. Deze brouwerij is gespecialiseerd in het brouwen van bijzondere bieren zoals Oerbier, Arabier, Boskeun, Stille Nacht, … Bezoekers kunnen er sinds 1980 zien hoe bier op ambachtelijke wijze wordt gebrouwen en proeven van de heerlijke bieren die ze zelf brouwen. Uiteraard kan men er ook bier kopen om ook achteraf nog even na te genieten van deze speciale bieren.

Den Papegaei

Den Papegaei wordt ook wel eens genoemd als het stadsbier van Diksmuide. Dit bier wordt gebrouwen in Brouwerij Verstraete sinds 2009. Aan de basis van dit blonde bier liggen verse hoppebellen, tarwemout, gerstemout en haver. Dit bier heeft een alcoholpercentage 8%. Men kan dit biertje proeven in de brouwerij waar de eigenaar graag vertelt wat de link is tussen Diksmuide en Den Papegaei.

Fietsrijk Diksmuide

Fietsroutes

Aangezien Diksmuide in De Polders gelegen is, omgeven door groen, is het een ideale plek om te fietsen. Men kan dit doen door één van de vele thematochten te doen of door zelf de route uit te stippelen met fietsknooppunten.
Bij elke thematocht kan men een kaart en een beschrijving kopen in het toerimsebureau. Zo heb je:

• IJzer 14-18
• Plattelandspad
• Met Jaek en Nink naar het natuurgebied de Blankaart
• Aller-Retour
• Käthe Kollwitz
• Vreemde Vogels
• Bier-fietsroute
• Mountainbikeroute ' Dijkeroute'
• Krekedalroute
• Noordzeeroute
• Vlaanderenroute
• Boterlandroute
• Michel Pollentierroute

Extra's

Lekker genieten

Diksmuide is zeker een bezoekje waard. Naast de vele troeven die reeds werden opgesomd, kan men ook genieten van een wandeling door de stad met tal van pleinen waar men tot rust kan komen. Men kan tijdens het wandelen nogal wat infoborden vinden waarop men de lokale geschiedenis kan lezen.

De Blanckaert

Een aantal kilometer buiten Diksmuide kan men genieten van een stukje ongerepte natuur in het domein 'De Blanckaert'. Vaak organiseren ze er tochten met de fluisterboot waarbij men tal van verschillende soorten vogels kan observeren. Of men kan er genieten van literaire momenten in het kasteel dat zich eveneens op het domein bevindt.

Lees verder

• Oerbier en Arabier: Belgische bieren die je moet proeven