Baskenland: Navarrenx, een prachtige garnizoensstad

Een klein dorpje op de limiet tussen het Franse Baskenland en het Béarn van de gaves: Navarrenx. Een bastide of garnizoensstad. Rond Navarrenx een prachtige omgeving met rivieren waarin de zalm welig tiert. Ieder jaar worden er hier om die reden trouwens de wereldkampioenschappen zalmvissen gehouden. Rondom rond de Pyreneeën om in de zomer heerlijk te wandelen en te genieten van de overweldigende natuur. In de winter kan je rond Navarrenx gaan skiën.

Ligging

Navarrenx ligt tussen Morlaas, Orthez, Mauléon en Sauveterre-de-Béarn. Het ligt op de grens tussen Baskenland en het Béarn van de gaves. Een gave is een Pyreneese bergrivier. Navarrenx ligt op de plaats waar de Aspe en de Ossau samenvloeien om de Gave d'Oloron te worden.

Wereldkampioenschappen zalmvissen

Aangezien er in en rond Navarrenx heel wat zalm in de rivieren zit, worden hier jaarlijks wereldkampioenschappen zalmvissen gehouden. Dit gebeurt in twee delen. De eerste wedstrijd vindt plaats in mei, het tweede deel in juli. Deze kampioenschappen werden voor de eerste keer georganiseerd in 1955, eerst bescheiden op Europees niveau. Na drie jaar kenden de kampioenschappen zo'n succes, dat ze naar wereldniveau werden gebracht. Tussen 1989 en 1993 was er een break van drie jaar. De vissers waren ontmoedigd omdat het gewicht van de zalmen fors was afgenomen. In 1994 vonden enkele vissers dat het toch tijd was om de kampioenschappen terug op te starten en dus worden er sinds dan weer jaarlijks Wereldkampioenschappen zalmvissen georganiseerd in Navarrenx, in samenwerking met drie omliggende dorpen. De zalm wordt hier de "Koning van de gave" genoemd! Hij wordt gevist in de kalme delen van de rivier, tussen twee stroomversnellingen in, wanneer hij ligt te rusten.

Wat valt er te zien in Navarrenx?

Navarrenx is vooral een bolwerk en een garnizoensstad geweest. Een bastide met andere woorden. U zal dus vooral getuigenissen uit het militaire verleden van de stad terugvinden. Op de muren vindt u overal plaatjes met uitleg over de geschiedenis van de stad. De dorpskern van Navarrenx heeft een bizarre vorm, namelijk die van een schildpad!

De brug

Eerst was er een houten brug, gebouwd in 1180 om de overtocht van de pelgrims naar Compostela te vergemakkelijken. De oorspronkelijke stenen brug over de Gave d'Oloron werd een eeuw later opgetrokken, eind 13de eeuw. De brug heeft drie bogen. Tijdens de 17de en 18de eeuw kwamen talrijke vlotten onder de brug door. Deze vlotten waren gemaakt uit de stammen van dennenbomen uit de bossen van de Vallée d'Aspe. Zij werden naar Bayonne vervoerd, waar ze dienden om de schepen van de Koninklijke Marine van Lodewijk de 14de mee te bouwen. De brug vergemakkelijkte ook de toegang tot de Pyreneeën en tot het Spaanse Navarra, vandaar ook de naam van de stad "Navarrenx". In 1583 wordt de brug herbouwd en in de 18de en 19de eeuw wordt ze gerestaureerd. In 1988 wordt de brug verbreed tot zo'n 5,5 meter.

Het fort

Navarrenx was de eerste Franse stad met een vesting. Het bolwerk van Navarrenx werd één eeuw voor Vauban gebouwd! Het oorspronkelijke bolwerk van Castérasse, gebouwd door Gaston VII Moncade, waakte over de Gave, maar in de 16de eeuw wilde men toch graag wat meer versterking en daarom werd het fort van Castérasse afgebroken. Henri II d'Albret liet de huidige vestingsmuren optrekken door de Italiaanse architect F. Siciliano. De geklasseerde vestingsmuren zijn zo'n 1657 meter lang. In de loop van de 19de eeuw verliest de vesting haar militaire functie. Dat ze tot dan goed haar werk heeft gedaan, bewijst het feit dat het protestantse bolwerk Navarrenx nooit is ingenomen tijdens de vele godsdienstoorlogen die in de streek woedden. Meer nog: het bolwerk verborg er de Schat van de Koningen van Navarra tijdens de godsdienstoorlogen. Jaren later overhandigde de stad Navarrenx de schat terug aan Henri III d'Albret die ondertussen Henri IV, koning van Frankrijk was geworden en aan diens zoon, Lodewijk de XIIIde.

De Porte Saint Antoine

Vooral de Porte Saint-Antoine van de vestingmuren is prachtig bewaard gebleven en is heel fotogeniek. Oorspronkelijk waren er twee poorten, maar de andere poort is verdwenen. De Porte Saint-Antoine was zo gebouwd dat ze niet kon worden gebombardeerd en dat men ze niet kon aanvallen. Ze was voorzien van een ophaalbrug, maar die is in de loop der tijden verdwenen. Alleen de twee openingen waar de kettingen door moesten, zijn nog te zien aan weerszijden van de poort.

Binnenin het fort

• La Poudrière: het vierkantig kruitmagazijn, gebouwd in 1580, is een prachtige getuigenis van militaire architectuur.
• De fontein: deze fontein met drie koppen werd in de vestingmuur aangebracht en voorzag de soldaten van het fort van water in geval van belegering. Ze is uniek door de complexiteit van haar ondergrondse netwerk. Tot op vandaag is niemand er achter kunnen komen waar de bron lag en dat is maar goed ook. Jarenlang hebben de dorpsbewoners er achter gezocht om ze te kunnen beschermen en de vijand om ze te saboteren! In 1952 werd de fontein gesloten uit vrees voor verspreiding van tyfus. Daarna werd ze gerestaureerd en in 1989 werd ze terug geopend.
• Het Arsenaal: dateert uit 1680. Op het plein konden niet minder dan 30.000 kanonkogels of granaten worden gestockeerd. Nu herbergt het Arsenaal de toeristische Dienst en het Cultureel Centrum van Navarrenx. Hier bevindt zich ook een museum, waarin u o.a. een maquette ziet van het oorspronkelijke fort Castérasse.
• Het kanon: u vindt hier een kopie van één van de kanonnen van Navarrenx, genaamd "Si You ti bau" . Deze uitroep in de lokale taal betekent "Als ik ga" en is u het motto van Navarrenx dat men ook terugvindt in het wapenschild.

De St. Germainkerk

In 1551 wordt met de bouw begonnen van de Sint-Germainkerk in laat gotische stijl. Op één van de vele versieringen is een pelgrimshoed aangebracht, want Navarrenx is een belangrijke etappe op weg naar Santiago de Compostela wanneer men van Le Puy-en-Velay komt. In de loop der eeuwen is de visie op de pelgrim sterk geëvolueerd. Terwijl men de pelgrims in de Middeleeuwen uit het dorp trachtte te weren, uit angst voor epidemieën werd hij daarna overal met open armen ontvangen. Deze evolutie wordt ook weergegeven op de muren van de kerk. Napoleon III schonk verschillende schilderijen aan de Saint-Germainkerk, waaronder schilderijen van Murillo, Van Dijck en Carrache. De kerk was pas volledig af in 1852. Omdat de kerk eigenlijk een protestantse tempel was, ontsnapte ze aan de brandstichtingen op christelijke gebouwen in de Béarn in 1569. In de indrukwekkende klokkentoren vindt u nu nog twee klokken: De "Germaine" uit 1775 en de "Marie" uit 1883.

De passelis

Even buiten Navarrenx, richting Oloron. Wanneer u dan de weg naar de dijk op uw linkerkant neemt komt u bij een soort ramp: de passelis. Dit exemplaar is het enige dat overblijft in heel Frankrijk en daarom is het ook zo uniek. Vroeger waren er heel wat langs de gave. Zij lieten het toe om de dijken over te steken. De rondhouten vlotten drijven nu misschien niet meer tussen Bayonne en Navarrenx maar dankzij deze ramp heeft men nog een mooie herinnering aan die tijd. In de passelis bevindt zich ook een soort ladder, die de zalm helpt stroomopwaarts te gaan in de rivier.

Markten

• Het hele jaar door kan u naar de markt op woensdagmorgend, telkens van 9 tot 13 uur.
• Van mei tot september komt daar ook nog eens een zomermarkt bij op zondag, eveneens van 9 tot 13 uur. Hier kan u kleren, groenten en fruit en artisanale produkten zoals confituur kopen.
• In december kan u op drie achtereenvolgende weekends naar de kerstmarkt gaan, eveneens met typisch Baskische, artisanale produkten.

Muntstuk

Op de toeristische Dienst en in het gemeentehuis van Navarrenx kan men voor enkele euro's een muntstuk kopen dat allusie maakt op de pelgrimstochten en op de stad Navarrenx zelf. Een echt collectorsitem!

De natuur rond Navarrenx

Wandelgebied

Rond Navarrenx kan men prachtige wandelingen maken. De natuur is er fantastisch. Je ontdekt er mooie bloemen en met wat geluk komen de roofvogels over je hoofd vliegen. Het uitzicht vanop de bergtoppen is adembenemend.

Skiën en sneeuwpret

Navarrenx is een perfecte uitgangsbasis voor sneeuw-en skiplezier in de omliggende Pyreneeën!

Toeristische dienst

De "Office de Tourisme Intercommunal de Navarrenx" vindt u in de Rue Saint Germain. U kan de dienst bereiken op het telefoonnummer 00.33.559.66.14.93, per fax op 00.33.559.66.54.80 of per e-mail op otc.navarrenx@wanadoo.fr. In het Office de Tourisme vindt u ook een tentoonstelling over Navarrenx en een mooie maquette van de stad.