Hoek van Holland: Een korte maar rijke geschiedenis

Hoek van Holland ook wel ‘de Hoek’ genoemd is bekend als badplaats voor mensen uit het Rijnmondgebied. Hoek van Holland bestond in 2014 pas honderdvijftig jaar. Toch hebben deze honderdvijftig jaar flink wat sporen achtergelaten. Van de roerige Eerste Wereldoorlog en de dramatische Tweede Wereldoorlog waarin Hoek van Holland een spookdorp werd, tot de badplaats van nu en de Maeslantkering. Een rijke geschiedenis vol verhalen van zee, water en betonnen bunkers.

Geschiedenis

De natuur is grillig. Zo ook bij het ontstaan van Hoek van Holland. Tijdens de Sint Elisabethsvloed van 1421 verzandde de Maasmond steeds verder. Op deze ontstane zandplaat zou later Hoek van Holland verijzen. In 1863 werd definitief besloten om de doorgang van Rotterdam naar zee te verbeteren. De Nieuwe waterweg werd gegraven. Tussen 1866 en 1868 ontstond zo een kleine nederzetting waar veel arbeiders en personeel van Rijkswaterstaat, die bezig waren met de Nieuwe waterweg, zich vestigden. Op 1 januari 1914 werd Hoek van Holland bestuurlijk bij Rotterdam gevoegd.

De Eerste Wereldoorlog

Hoewel Nederland in de Eerste Wereldoorlog (1914 – 1918) neutraal bleef, was Hoek van Holland de toegang tot de haven van Rotterdam. De toegang moest hoe dan ook beschermd worden. Tussen 1861 en 1869 werd er dan ook een fort gebouwd in Hoek van Holland genaamd het Pantserfort aan den Hoek van Holland. De Hoekenezen hadden redelijk wat last van de Eerste Wereldoorlog. De tuinbouwproducten die in dit gebied veelvuldig voorkomen hadden plots geen afzetmarkt meer. De Hoekse en Westlandse tuinbouwproducten steunden te veel op buitenlandse afzet en niet op binnenlandse afzet.

Zeeslag voor Hoek van Holland

Hoewel Nederland niet direct betrokken was bij de Eerste Wereldoorlog werd er wel voor de kust bij Hoek van Holland op 22 september 1914 een zeeslag uitgevochten tussen de Duitsers en de Engelsen. In alle vroegte om 5 uur, bij slecht weer, worden de drie Engelse kruisers: 'Aboukir', 'Hogue' en 'Cressy' getorpedeerd door Duitse onderzeeërs. Nadat de Aboukir was geraakt dachten ze dat ze op een mijn waren gelopen. De andere twee kruisers schieten de Aboukir te hulp en treffen hetzelfde lot. De drie kruisers zinken. Van de bemanning van de drie kruisers worden zestig officieren en 777 bemanningsleden gered. De rest van de bemanning rond de 1.500 bemanningsleden overleeft de slag bij Hoek van Holland niet en vele lichamen spoelen op de Nederlandse kust aan.

De Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog was voor Hoek van Holland dramatisch. De Duitsers bouwden de Atlantikwall en daarvoor moest bijna geheel Hoek van Holland ontruimd en platgegooid worden. Hoek van Holland werd een spookdorp waar nog maar tachtig mensen woonden. Tijdens de ontruimingen van het dorp was er veel sprake van plundering door Duitse soldaten en Rotterdammers. Ruim 180.000 landmijnen werden er aan de kust gelegd. Meer dan tienduizend dwangarbeiders bouwden grauwe bunkers die nog steeds te zien zijn in Hoek van Holland. De Duitsers maakten van Hoek van Holland ook een doelwit voor geallieerde vliegtuigen. Vanuit het dorp werden er namelijk ook V1 en V2 raketten afgevuurd op Londen. De Haagse wijk Bezuidenhout is vanwege een lanceerinstallatie van deze raketten in het Haagse bos door de Engelsen gebombardeerd.

De Hoekenezen namen na de oorlog wraak. Duitsers moesten gearmd zij aan zij over een geruimd mijnenveld lopen om zeker te zijn dat alle mijnen weg waren.

Scheepsramp S.S. Berlin

Hoek van Holland heeft een aantal scheepsrampen gekend. Vijf jaar voor het vergaan van de Titanic was er in Hoek van Holland sprake van een grote scheepsramp. In de ochtend van donderdag 21 februari 1907 liep de veerboot van Harwich naar Hoek van Holland, de S.S. Berlin, op de Noorder pier in Hoek van Holland. Het schip brak in twee stukken. Het voorste gedeelte verdween in de golven. Het duurde nog tot de 23ste februari 1907 tot de laatste vijftien opvarenden op het achterdek gered konden worden. Van de 144 opvarenden kwamen er maar liefst 128 om het leven. Het bijzondere van deze scheepsramp, vijf jaar voor het vergaan van de Titanic, is dat er in de reddingssloep slechts plaats was voor tien personen.

Bezienswaardigheden in Hoek van Holland

Hoek van Holland is zeker na de Tweede Wereldoorlog uitgegroeid tot een badplaats voor mensen uit het Rijnmondgebied. Hoek van Holland heeft een strand van 250 meter breed en 3,5 km lang. In de zomer is het met alle strandhoreca uitstekend vertoeven. De vele overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog zijn te vinden door heel Hoek van Holland. In Hoek van Holland liggen veel musea. Hieronder het Atlantikwall-museum, kassenmuseum, veerdienstmuseum, redding museum en kustverlichtingsmuseum. Ook het Pantserfort in den Hoek van Holland is te bezoeken.

Naast de musea en historie in Hoek van Holland is er een hoop natuurschoon te vinden. De duinen bevatten bijzondere planten en een prachtig uitzicht. Daarnaast kent Hoek van Holland ook wandelpaden door beschermd natuurschoon.

Maeslantkering

Tussen Hoek van Holland en Maassluis is in 1997 het sluitstuk van de Deltawerken geopend. Deze enorme stormvloedkering genaamd de Maeslantkering moet de Zuid-Hollandse gebieden beschermen tegen extreem hoge waterstanden.

Hoe kom ik in Hoek van Holland?

Hoek van Holland heeft twee treinstations. ‘Hoek van Holland Haven’ en ‘Hoek van Holland Strand’. Beide stations liggen aan de Hoekse lijn. Dit is de spoorlijn van Rotterdam naar Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Hoek van Holland. Met de auto is Hoek van Holland te bereiken via de A20

Winkelen in Hoek van Holland

Op de laatste zondag van de maand is er op het grasveld van de Koningin Emmaboulevard de kofferbakverkoop. Een gezellige rommelmarkt. In de zomermaanden zijn er veel activiteiten op het strand. In mei is er elk jaar de opening van het strandjaar. Ook worden er struintochten door de duinen en strandwandelingen georganiseerd. In augustus is er braderie in de winkelstraat van Hoek van Holland: De Prins Hendrikstraat.