Boston: the Big Dig, het weergaloze CA/T-project

Het is van de grootste infrastructurele werken die in de Verenigde Staten zijn uitgevoerd: de ‘Big Dig’ in Boston, een plan om de verkeersstromen in de stad drastisch aan te pakken. De Big Dig heeft enorme consequenties gehad voor de stad, de leefbaarheid en zijn bewoners. Wat houdt de Big Dig in en wat is het uiteindelijke resultaat?

Het groene lint

Hoog torenen torenflats vol woningen en kantoren aan de andere kant van het parkje boven de stad uit. Beton, glas en staal in kunstige constructies met vooral die opvallende eigenschap: hoog. Het zijn wondertjes van vernuft en techniek. Dat is trouwens ook het parkje zelf. Een lange strook van soms slechts enkele tientallen meters breed slingert zich als een lint door de stad, de Rose Fitzgerald Kennedy-Greenway. Is de collectie van fraaie vormgeving en grappige monumenten, voorwerpen en voorzieningen van deze Greenway niet al bijzonder, het echt bijzondere is hier nog niet eens zichtbaar.

Verkeersader

Diep onder deze groenstrook ligt in een stelsel van tunnels een drukke weg, waarover dagelijks vele duizenden voertuigen op een snelle manier van A naar Beter reizen. Het is een megakarwei geweest om dit te creëren, een karwei waar voor de uitvoering zo’n vijftien jaar nodig is geweest. Ook aan de voorbereiding is jaren besteed. Jaren van plannen, structureren, het bijeen brengen van financiële middelen, en het verkrijgen van de benodigde steun van de betrokkenen: bedrijfsleven, de bewoners, de overheid. Het valt immers niet mee om jarenlang naast een bouwput te wonen of te werken.

Het gehele project, dat al snel de toepasselijke bijnaam ‘The Big Dig’ (= De grote graafpartij) kreeg, is het grootste infrastructurele project dat in de Verenigde Staten werd uitgevoerd. Er hing dan ook een stevig prijskaartje aan, dat herhaaldelijk moest worden bijgesteld. Van de aanvankelijk begrootte 6 miljard bedroeg de uiteindelijke totale rekening 15 miljard.
Maar het resultaat is er dan ook naar. De hoogbouw van de stad, het nieuw gevormde park en de naastgelegen havengebieden vormen een prachtig geheel. Je kunt je nu nauwelijks nog voorstellen dat het anders was, dat deze elementen niet tot een eenheid bij elkaar zouden komen.

De Big Dig

Hoewel de naam Big Dig grappig en toepasselijk klinkt, was de officiële naam van dit project het Central Artery /Tunnel Project (CA/T), dat voorzag in afwikkeling en verbetering van de verkeersstroom en de aanleg van een kunstzinnig park erboven. De eerste plannen voor dit project stammen al uit 1981. De aanleiding tot het maken van de plannen was het feit dat de verkeersstroom die door Boston liep tot grote verkeersdrukte, opstoppingen en een slechte luchtkwaliteit. De Cross Town Express Way, onderdeel van de Insterstate 93 liep dwars door de stad. Volgens het plan zou deze snelweg door de aanleg van tunnels zoveel mogelijk uit het stadsbeeld moeten verdwijnen. Er zouden niet alleen tunnels onder de stad moeten komen, maar ook een onder de haven van Boston, om de stad te verbinden met de luchthaven, Logan International Airport. Ook een nieuwe brug over de Charles River was onderdeel van het project. Het maken van plannen was één, het rondkrijgen van vergunningen, toestemming, medewerking en vooral de benodigde financiën was een ander.

Kosten

Om een hele snelweg in tunnels te laten verdwijnen, waarbij de verkeersstromen ook tijdens de bouw door moeten blijven gaan, dat is een flink project, dat goed gepland en berekend moet worden en dat hoge kosten met zich mee brengt. Realisatie van een dergelijk project is meer dan het graven van tunnels, denk bijvoorbeeld maar aan:

• Het omleggen van rioleringen
• Het omleggen van telefoonkabels
• Het omleggen van water-, elektriciteit- en gasleidingen
• Het aanleggen van noodvoorzieningen voor het verkeer
• Het in kaart brengen van archeologische vondsten (voorwerpen, funderingen, zelfs boten op de plaatsen waar vroeger land was drooggelegd) en het conserveren ervan.
• Het slopen van panden
• Het aanleggen van nieuwe verbindingen
• Het aanleggen van een park

Aanvankelijk was het project begroot op bijna 6 miljard dollar. Dat enorme bedrag was voor de toenmalige republikeinse president, Ronald Reagan reden om het hele project af te blazen, hij sprak er zijn veto over uit. Omdat het congres echter door de Democraten werd gedomineerd kon het veto worden verworpen en kon toch met de uitvoering worden begonnen.

De bouw

De werkzaamheden begonnen in 1991. Ruim tien jaar leek Boston op één enorme bouwput. In 2003 werden de tunnels voor het verkeer opengesteld. Daarmee was het project echter nog niet afgerond, er moest nog een brug worden aangelegd over de Charles River en er moest nog gewerkt worden aan de afwerking.

Park

Boven de tunnel werden nieuwe groenvoorzieningen aangelegd: de Rose Fitzgerald Kennedy-Greenway, die voorziet in kunstwerken, gedenktekens, groenvoorzieningen met zitjes, banken en schommelbanken voor jong en oud, verbonden door een wandelpad. In 2007 werd het hele project definitief afgerond. Vanuit de Greenway heb je een prachtig overzicht over de hoogbouw van de stad aan de ene kant, en de havengebouwen en het Columbuspark en North-End aan de andere kant. De Greenway is meer dan een strook groen, het is een ontmoetingsplek geworden waar jong en oud bij elkaar komt om een rustmoment te pakken.

Resultaat

Het resultaat mag er zijn. Niet alleen is de stad rustiger, vriendelijker en toegankelijker geworden, ook het verkeer stroomt nu over het algemeen prima door. Voor de bewoners en de bezoekers betekent het: toegankelijkheid, leefbaarheid, minder CO2-uitstoot en veel minder autolawaai. Het totale project, dat oorspronkelijk begroot was op 6 miljard dollar is, zoals bijna gebruikelijk bij projecten van deze omvang, wel een stuk duurder geworden, en kwam uit op zo’n 15 miljard dollar. Hiervan is ruim 8,5 miljard dollar door de federale regering in Washington betaald, het overige kwam voor rekening van de regering van de staat Massachussets.