Cacao: van bloedoffer tot afrodisiacum

Nergens lijken cultuur en winkelen zo hand in hand te gaan als in de middeleeuwse stad Brugge. Boetieks, speciaalzaken, kunstgalerijen, musea, groene pleintjes en gezellige terrasjes bevinden zich vlak bij elkaar. Dat alles maakt van het Brugge een stad vol verleidingen met als hoogtepunt het chocolademuseum Choco Story. Het chocolademuseum neemt ons mee naar het mystieke leven van Maya’s en Azteken. De Maya’s schonken chocolade als offer aan de goden. Zij mengden er bloed doorheen, want dat was volgens hen een van de belangrijkste offers. De chocolade kleurde daardoor rood. Bij de Azteken werd Huitchilopochtli aangezien voor de oorlogs-en zonnegod. Dagelijks offerden zij hem gevangenen opdat de zon steeds weer zou opgaan. Al dat offeren kwam niet voort uit bloeddorst maar uit het verlangen naar het voortbestaan van het leven op aarde.

Het oudste spoor van chocolade werd gevonden in een kruik van 600 jaar voor Christus. Het betreft een spoor van theobroming, een bestanddeel dat alleen in cacao gevonden wordt. Het ontcijferen van deze kruik droeg veel bij tot de kennis over het Maya-schrift. In het graf van Maya-koningen werd ook vaatwerk voor cacao gevonden. Volgens de mythe bezocht de koning na zijn verblijf op aarde eerst de hel om daarna weer naar de aarde terug te keren.

Betaalmiddel

De eersten die cacao dronken waren de Olmeken (200 jaar voor Christus). De Maya’s en Azteken gebruikten cacao ook als betaalmiddel. Cacao werd het belangrijkste element in het spirituele en familiale leven van de Olmeken en Maya’s. Tijdens feesten, geboortes, puberteit bij meisjes, huwelijken en begrafenissen dronken de indianen cacao. In Mexico was het te droog om cacao te telen. Daarom was cacao daar eerst een ruilmiddel en pas later een betaalmiddel. Zo kon men een konijn kopen voor 10 cacaobonen en voor 100 bonen een slaaf in goede gezondheid. 1 grote tomaat kostte slechts 1 boon.

Carga

Het numerieke systeem van de Maya’s was gebaseerd op het getal 20. De maatstaf was de carga, het gewicht dat een man kan dragen, ofwel 24.000 cacaobonen. Moctezuma, koning van de Azteken, had 4000 carga’s in voorraad ofwel 960 miljoen cacaobonen. Elke dag dronken zijn krijgers tweeduizend grote bekers chocolade. ¨Cacao werd met karavanen van goederen vervoerd. De dragers smeerden zich ’s nachts in met zwarte teer om zo niet op te vallen voor overvallen.

Cortez

Het mooie leven van de Azteken veranderde in een bloedbad door de komst van Cortez. Helaas zag Moctezuma hem aan als de lang verwachte terug te keren god Quetzalquoatl. De vreugde veranderde al snel in verdriet toen de ware aard van de Spaanse massamoordenaar Cortez bleek. In zijn dagboek schreef Cortez: “De indianen gebruiken cacaobonen als betaalmiddel en als drank die het lichaam kracht en bescherming tegen moeheid biedt.”

Lievelingsdrank

Al snel werd cacao de lievelingsdrank voor de Spanjaarden. De Spaanse dames die intussen in Mexico woonden, waren verzot op cacao. Zij lieten tijdens de mis een kop dampende chocolade brengen door hun meisjes. Dit werd zo storend, dat de bisschop van Chiapas dat verbood. Dat leidde er echter toe dat de mensen weg bleven uit de kerk. Dat veranderde pas door gif in de cacaodrank van de bisschop. Door de eeuwen heen bleef de cacao een dure drank. Tijdens de Verlichting (18e eeuw) kostte een pond cacao evenveel als het loon van vijf werkdagen voor een arbeider. Chocolade werd in Europa vooral gezien als een geneesmiddel. Zo hief Napoleon geen accijns op cacao wegens zijn heilzame werking op fysiek en moreel gebied.

Afrodisiacum

Al tijdens de Azteken stond cacao bekend als afrodisiacum. Moctezuma dronk altijd vijftig koppen voordat hij zijn harem bezocht. Deze chocoladedrank was rijk aan teniden (peper, vanille, Spaanse peper) die en ongebreidelde seksuele drang opwekten.
Casanova, de grootste rokkenjager ooit, maakte hartstochtelijk gebruik van chocolade en champagne om te verleiden. Mevrouw du Bary, minnares van Lodewijk XV, verwende haar minaars rijkelijk met chcolade. Zo konden ze gelijke tred met haar houden.

Tegenwoordig weten we dat cafeïne, theobromine, serotonine en phenylethylamine, die in cacao aanwezig zijn een tonisch en anti-stress effect hebben. Ook verhogen deze stoffen de weerstand tegen vermoeidheid en de dynamiek. Dat alles heeft een gunstige invloed op seks.