Doe zelf je snowboardonderhoud met een stappenplan

Wie goed voorbereid op wintersport gaat vergeet niet zijn materialen te controleren. Voor veel wintersporters is het gebruikelijk om hun snowboard voor de vakantie nog even bij de onderhoudwerkplaats te brengen. Anderen doen het graag zelf. Zij besparen daar kosten mee uit, houden bovendien graag controle over de toestand van hun snowboard en vinden het ook nog eens leuk om te doen. Echte snowboardfanaten halen daar dan ook een kick uit. Snowboardonderhoud vergt enige kennis en de beschikking over een aantal onderhoudsmaterialen. Met een goed stappenplan kun je het onderhoud prima zelf doen. Hoe doe je dat nu, snowboardonderhoud?

Experimenteer binnen de perken

Een belangrijke reden voor snowboarders om hun snowboardonderhoud zelf te willen doen is dat je hem helemaal kunt afstemmen op je wensen. Dit is iets waar je geen garantie op hebt wanneer je het onderhoud uitbesteedt aan een werkplaats. Hoewel je de eerste keer wat materialen zult moeten aanschaffen, denk bijv. aan wax, een wax- of droogstrijkijzer en een scraper, hoeft dit geen honderden euro's te kosten. Op den duur bespaar je flink geld uit door de klus zelf te klaren. Een opknapbeurt kost namelijk al gauw zo'n twintig tot dertig euro per keer.

Geef er je eigen draai aan

Hoewel er talloze manieren zijn om je snowboardonderhoud aan te pakken - de een legt hier nadruk op, de ander weer op wat anders - is het aan te bevelen een aantal basisstappen voor het onderhoud te volgen. Hoeveel aandacht je iedere stap wilt geven verschilt per persoon. De uitdaging is te experimenteren tot je het gewenste resultaat bereikt hebt en merkt wat voor jou het beste werkt. Het is daarentegen wel belangrijk om niet willekeurig aan de slag te gaan en je vooral te houden aan bepaalde don'ts, waarmee je je snowboard flink kunt beschadigen. Het laatste wat je wilt is dat je met een teleurgesteld gevoel onderaan de piste staat, omdat je snowboard voor geen meter meewerkt. Zonde, want een snowboard is over het algemeen niet goedkoop.

Stappenplan snowboardonderhoud

Voor het onderhouden van je snowboard is het van belang de stappen in volgorde af te gaan voor een optimaal resultaat.

1. Staalkanten onderhouden
2. Vuil- en waxresten verwijderen uit het belag
3. Beschadigingen in het belag repareren
4. (Combi)waxen
5. Wax laten drogen
6. Wax afschrapen
7. Borstelen
8. Polijsten met kurk en/of vilt

1. Staalkanten onderhouden

Je hebt nodig:

• Een kantenslijper
• Een wetstone
• Eventueel een diamantvijl
• Eventueel een schuursponsje of schuurpapiertje met fijne korrel

Ben je niet van planten je staalkanten te slijpen, ga dan naar stap 2.

Ga voorzichtig om met je staalkanten

Staalkanten slijpen is iets dat je wellicht wil proberen nadat je hebt leren waxen en een wat meer gevorderd snowboarder bent. Er wordt terughoudend gesproken en geschreven over het slijpen van je staalkanten als je beginnend snowboarder bent en dat is niet onterecht. Staalkanten slijpen doe je over het algemeen wanneer je toe bent aan meer uitdaging tijdens het snowboarden, iets wat je als beginnend snowboarder pas zal moeten vaststellen als je een zeker niveau hebt bereikt.

Je staalkanten slijpen is bovendien een secuur werkje. Enerzijds kun je namelijk gauw teveel van je staalkanten afslijpen. Wat je eraf haalt krijg je uiteraard niet meer terug. Je staalkanten worden dunner met de keren dat je ze slijpt. Je kunt ze vergelijken met messen die je bij tijd en wijle moet slijpen omdat ze botter worden door gebruik. Op een gegeven moment zijn de staalkanten 'op' geslepen en kun je je snowboard niet meer gebruiken. Anderzijds kun je wanneer je onvoldoende bedreven bent met het slijpen je staalkanten in een ongunstige hoek slijpen. Dit heeft gevolgen voor je 'rijgedrag' op de piste. De meeste snowboards worden fabrieksmatig geslepen op 90 graden en het is zeer aan te bevelen dit zo te houden, totdat je wellicht merkt dat je meer uit je board wil halen naarmate je vordert. Ga je je kanten slijpen op minder dan 90 graden, dan kun je niet meer terug naar 90 graden. Wacht hier dus mee en ga dan ook alleen in een andere hoek slijpen wanneer je je snowboard meer pit wil geven en wanneer je hier qua techniek klaar voor bent. Snowboarden op een snowboard waarvan de staalkanten in een scherpere hoek geslepen zijn is niet voor iedereen leuk en dit kan je plezier in het snowboarden in de weg staan.

Een goede indicatie om je staalkanten te slijpen is wanneer er beschadigingen in je staalkanten zitten door het snowboarden, bijv. wanneer je over een steen bent gegaan en een flinke braam in je staalkant hebt. Ga je snowboard zeker niet iedere keer slijpen wanneer je hem intensief hebt gebruikt. Je zult vanzelf merken wanneer je minder grip begint te krijgen in de sneeuw tijdens het carven (bochten maken). Durf je het nog niet aan, laat je dan helpen door iemand met ervaring.

Hoe ga je te werk?

Bramen verwijderen
Verwijder met een natte wetstone de bramen op de staalkant. Dit zijn onzuiverheden die in de loop van tijd ontstaan door iedere crash of het stoten van de staalkanten. Leg je snowboard neer met het belag (de onderlaag van je snowboard) naar boven toe en glijd met je vinger langzaam over de staalkant aan de onderkant. Zo voel je precies waar eventueel onzuiverheden zitten. Heb je er één ontdekt, ga dan met een paar korte bewegingen met de natte wetstone over dit plekje heen totdat het weer egaal aanvoelt. Herhaal dit ook aan de andere staalkant.

Kanten slijpen
Nu je de bramen hebt verwijderd is de kantenslijper aan de beurt. Er zijn handige kantenslijpers op de markt, variërend van hele dure tot relatief goedkope die in verschillende graden kunnen slijpen. In de werkplaats doen ze het meestal met een losse vijl. Wil je dit zelf proberen doe dit dan als je meer ervaring hebt met slijpen. De juiste hoek zetten uit de losse pols vraagt namelijk om enige behendigheid. Het makkelijkst is daarom om een kantenslijper te verkrijgen die kan slijpen op 90 graden en minder.

Klem je snowboard vast op zijn zij in daarvoor geschikte beugels. Je kunt hem ook losjes vastklemmen in twee bankschroeven met een (hand)doek ertussen. Zo voorkom je krassen op je belag. Controleer op je kantenslijper welke kant je moet aanbrengen op de staalkant. Vaak slijpt de ene kant op 90 graden en de andere kant op 88 of 87 graden. Er zijn ook slijpers waar je aan een knop moet draaien om het juiste aantal graden in te stellen. Check dit daarom altijd goed! Het pijltje op de vijl geeft aan in welke richting je de kantenslijper op moet bewegen. Lees de instructies van je kantenslijper goed door alvorens je begint te slijpen. Ben je zover, zet de kantenslijper dan op je staalkant en maak rustig een trekkende beweging met de kantenslijper in de glijrichting van je snowboard: van nose naar tail. Het kan zijn dat hij af en toe hapert, dat betekent dat er op die plekken oneffenheden zitten. Maak je een duwende beweging en zet je meer kracht, dan slijp je automatisch meer van je staalkant af. Ga daarom rustig te werk en zet niet onnodig veel kracht. Twee keer de kantenslijper van nose naar tail halen, maximaal drie bij erge onzuiverheden, is meer dan voldoende per keer.

Een trucje om te checken of je staalkant weer scherp is: haal je nagel eens langs de scherpe kant. Gaat je nagel schilferen, dan is hij weer op en top scherp. Haal tot slot je wetstone nog even kort over de hoeken van je nose, waarmee je ze lichtjes weer iets botter maakt. Dit voorkomt dat je board op die punten gaat 'happen' in de sneeuw wanneer je aan het carven bent. Dit happen kan lelijke valpartijen veroorzaken. De echte fanatiekelingen zullen hun staalkanten aan de onderkant nog lichtjes willen afwerken met een hele fijne diamantvijl.

Roest verwijderen
Het gebeurt helaas wel eens dat er zich roest vormt op je staalkanten. Dit kan het gevolg zijn van het niet goed laten drogen van je snowboard na gebruik, alvorens je hem opbergt. Kijk daarom altijd even of er roest op je staalkanten zit. De meeste roest is gelukkig vrij gemakkelijk te verwijderen met een schuursponsje of schuurpapiertje met fijne korrel. Laat het niet zitten, want een snowboard dat op den duur door en door onder de roest zit op zijn staalkanten kan de prullenbak in. Verwijder de roest voordat je begint met waxen, want je wilt voorkomen dat er krasjes in je belag komen door een schuursponsje of -papiertje, wanneer je net een nieuwe laag wax aangebracht heb.

2. Vuil en wax resten verwijderen uit het belag

Wat heb je nodig:

• Een scraper en een oude doek
• Of een beetje (goedkope universele) wax en een wax- of droogstrijkijzer
• Een koperborstel

Hoe ga je te werk?

Met vuil en oude wax verwijderen begint meestal de onderhoudsessie. Doe dit bij voorkeur buiten of dek de vloer af zodat je de waxsnippers opvangt. Draag niet je mooiste outfit en schoenen, want wax laat lelijke plekken achter. Zorg dat je snowboard stevig ligt en niet gaat schuiven, met het belag naar boven.

Met het snowboarden komt er allerlei vuil in je belag te zitten, zoals zandkorrels, miniscule stukjes hout e.d. Dit moet eerst worden verwijderd voordat je weer een nieuwe laag wax gaat aanbrengen. Je kunt op twee manieren vuil verwijderen: je kunt direct scrapen of hot waxen.

Direct scrapen
Borstel allereerst het belag in de lengte van je snowboard met een koperborstel om zo veel mogelijk vuil en oude wax resten uit de (diepere) poriën van je belag te borstelen. Kies je voor de methode 'scrapen' dan ga je vervolgens met een scraper aan de slag en verwijder je alle oude wax die op je belag ligt, tot het belag als het ware bloot ligt. Daarna kun je (optioneel) een basecleanerspray gebruiken waarmee je het belag insprayt. Basecleaner haalt het achterblijvende vuil omhoog, maar is tevens een erg hardnekkig spul voor je belag. Geadviseerd wordt om dit niet iedere keer te gebruiken wanneer je je snowboard onderhoudt. De basecleaner moet gemiddeld een minuut of 10 intrekken, waarna het belag met een doek opgewreven moet worden. Al het vuil uit je belag is nu zo goed als weg.

Hot waxen
Bij de tweede methode breng je een laagje wax aan door met je waxijzer een klein beetje wax te smelten en uit te smeren op je board. Door de warmte van het ijzer gaan de poriën in het belag open en komt het vuil automatisch naar boven drijven. Laat de wax vervolgens opdrogen gedurende een minuut of 10. Daarna ga je scrapen. Zo verwijder je het meeste vuil dat zich door de warmte naar buiten heeft gewerkt en in de wax heeft vastgezet. Ook hier eindig je met het borstelen van het belag met een koperborstel.

Welke van de twee methoden het beste werkt is niet per definitie te zeggen. Sommigen zweren bij de eerste methode, anderen juist bij de tweede methode. Van basecleanerspray wordt wel eens gezegd dat het je belag uitdroogt als je dit altijd gebruikt om vuil te verwijderen. Dit vanwege de chemische stoffen die er inzitten en het feit dat je het direct op je belag aanbrengt. Of dit echt zo is, is niet met zekerheid te zeggen. Hot waxen levert wel enige tijdwinst op, omdat je dan maar één keer hoeft te scrapen. Heb je weinig tijd, dan kies je wellicht liever voor de hot wax-methode.

3. Beschadigingen in het belag repareren

Wat heb je nodig:

• Een aansteker
• Een stukje P-tex (plastic staafje om belag mee te repareren)
• Een mesje

Heb je geen beschadigingen in je belag? Ga dan door naar stap 4.

Hoe ga je te werk?

Het kan zijn dat je een beschadiging in het belag van snowboard hebt zitten. Het is belangrijk dat je dit repareert, omdat het je glijdvermogen van je snowboard beïnvloedt. Houd de aansteker onder het P-Tex staafje terwijl je het staafje in een schuine hoek houdt. De truc is om een blauwe vlam te krijgen en het staafje niet te laten 'roken'. Zodra je ziet dat het gaat roken, komen er zwarte roetdeeltjes in de plastic druppels. Deze druppel je vervolgens in de beschadiging waardoor je belag wederom vervuild wordt en je weer opnieuw kunt beginnen met vuil verwijderen. Het is dus zaak met een blauwe vlam een paar zuivere druppels P-tex in de beschadigde plek te laten druppelen zodat de ruimte wordt opgevuld en het geheel weer glad aanvoelt. Laat de vloeibare P-Tex vervolgens uitharden en snijd overtollig P-Tex heel voorzichtig weg met een klein mesje. Zorg ervoor dat je geen krassen maakt in je belag.

4. (Combi)waxen

Wat heb je nodig:

• Wax
• Een wax- of droogstrijkijzer

Hoe ga je te werk?

Nu het vuil is verwijderd uit je belag en eventuele beschadigingen zijn gemaakt, kan het waxen gaan beginnen. Welke wax moet je kiezen voor je snowboardonderhoud? Houdt hierbij rekening met wat je van plan bent te gaan doen en met de omgevingstemperatuur van de plaats én de sneeuw waar je gaat snowboarden. Sommigen beweren dat universele wax (de goedkoopste) simpelweg het beste is en altijd volstaat. Anderen menen dat je er toch goed aan doet om wax aan te brengen met specifieke eigenschappen om het maximale uit je prestaties te kunnen halen. Ontdek wat voor jou het beste voelt.

Waxen
Stop het wax- of droogstrijkijzer in het stopcontact en zorg voor voldoende snoer, zodat je er aan alle kanten van je board goed bij kan. Op de verpakking van je wax staat op welke temperatuur je waxijzer moet staan voor gebruik. Zorg er in ieder geval voor dat je wax- of droogstrijkijzer niet gaat roken en dat je niet te langzaam waxt. Als een wax- of droogstrijkijzer begint te roken staat hij te heet. Te heet waxen (in combinatie met te langzaam waxen) is niet goed voor je snowboard, omdat je zo 'blaren' kunt trekken in je belag en je deze op die manier beschadigt.

Verdeel vervolgens wat wax op je snowboard door een stuk wax tegen het hete ijzer aan te houden en laat het op je belag druppelen. Zorg dat je de gehele oppervlakte bedruppeld hebt, maar overdrijf niet. Teveel wax schraap je er toch af en dat is alleen maar zonde. Wrijf de wax vervolgens goed in het belag door met het wax- of droogstrijkijzer over het belag baantjes te trekken. Ga hierbij ook goed langs de randen aan de staalkanten. Deze plekken zullen het snelste slijten met snowboarden door het vele bochtenwerk. Het waxijzer moet soepel glijden over de natte wax. Droogt de wax binnen seconden op tot een doffe laag, dan zit je goed.

Combiwaxen
Je kunt er ook voor kiezen om te combiwaxen door bijvoorbeeld een temperatuur wax of universele wax aan te brengen én een fluroriserende wax die extra glijdvermogen geeft. Met deze manier van waxen kun je de prestatie van je snowboard versterken door wax met verschillende eigenschappen te combineren. Door middel van een ruitpatroon te druppelen op je belag met de ene wax en de tussenliggende ruimten op te vullen met de andere wax, kun je zo de wax evenredig verdelen. Wrijf eveneens de wax goed in het belag met een warm ijzer door rustig baantjes te trekken.

5. Wax laten drogen

Wat heb je nodig:

• Een scraper (met uitkeping)

Hoe ga je te werk?

Je kunt meteen al waxresten verwijderen van je staalkanten aan de onderkant. De meeste scrapers zijn uitgerust met een speciaal daarvoor uitgesneden hoekje. Vervolgens is het noodzakelijk de wax goed te laten intrekken in het belag alvorens je gaat afschrapen. Dit zul je echt even de tijd moeten geven. Laat het intrekken liever langer duren dan te kort, maar ca. 2 uur is een goede tijdsduur voor recreatieve snowboards. Raceboards hebben langer de tijd nodig. In de tussentijd kun je natuurlijk gerust wat anders gaan doen.

6. Wax afschrapen

Wat heb je nodig:

• Een scraper
• Een oude doek

Hoe ga je te werk?

Het afschrapen van overtollige wax doe je door een scraper, geklemd tussen de duim en vingers van beide handen, in een schuine hoek van de nose naar de tail te bewegen. Hoe dunner de scraper, hoe makkelijker het gaat. Een metalen scraper werkt in dat opzicht het makkelijkst, maar een plastic scraper volstaat ook. Voor snowboards bestaan extra brede scrapers, hiervoor moet je wel meer kracht zetten met je duimen. Het afschrapen van overtollige wax kan best even duren afhankelijk van hoeveel wax je er op aangebracht hebt. De bedoeling is dat je doorgaat totdat je niet of nauwelijks meer wax snippers afschraapt. De rest van de wax zit dan goed diep in je belag.

7. Borstelen

Wat heb je nodig:

• Een nylon (of paardenhaar) borstel
• Een koperborstel
• Of een combiborstel van beide

Hoe ga je te werk?

Het borstelen van je belag heeft als functie het omhoog halen van de structuur van je belag. Die bestaat uit hele kleine vezels. Borstelen van het belag komt het glijdvermogen van je snowboard ten goede. Zet de borstel stevig aan op het belag en borstel goed een aantal keren heen en weer in de lengte van je snowboard totdat het belag glad aanvoelt.

8. Polijsten met kurk en/of vilt

Wat heb je nodig:

• Een kurkblok met vilt

Hoe ga je te werk?

Deze laatste stap is optioneel. Sommigen menen dat door het 'polijsten' met een kurkblok en/of vilt het board echt zijn finishing touch krijgt, waardoor het nog beter op de sneeuw glijdt. Probeer dit gerust eens uit. Zet het kurkblok aan op je belag en wrijf met kracht heen en weer in de lengte van je snowboard. Heeft je kurkblok een stukje vilt op de andere kant, haal deze dan ook nog even kort over je belag. De kurk en vilt geven je belag een glanzend effect.

Extra bescherming
Belag is gevoelig voor uitdroging. Het is daarom belangrijk dat er altijd wax op je snowboard zit. De travelwaxmethode is een handige en snelle manier op je belag te voorzien van extra bescherming. Deze methode is handig wanneer je op reis gaat of weet je dat je voorlopig een tijd niet gaat snowboarden. Het houdt in dat je, nadat de oude laag wax en vuil verwijderd is uit je belag, je een flinke laag (goedkopere universele) wax aanbrengt op het belag om uitdroging van het belag te voorkomen in de tijd dat je hem niet gebruikt. Deze laag wax laat je zitten en schraap je er dus niet af. Na zeer intensief gebruik, zoals een goede week wintersport, is het aan te bevelen je snowboard te voorzien van een laagje wax alvorens je hem opbergt. Geef ook je staalkanten aan de onderkant een dun laagje wax, dit voorkomt roestvorming.

Neem bovendien altijd een handdoek mee wanneer je gaat snowboarden en droog hem af (met name de staalkanten) wanneer je klaar bent in de sneeuw, alvorens je hem opbergt. Dit verkleint eveneens de kans op roestvorming.

Tot slot is het aan te raden je snowboard altijd in een daarvoor bestemde beschermhoes op te bergen en te vervoeren, zodat deze zo min mogelijk direct blootgesteld wordt aan vocht of andere temperatuur invloeden en tegen een stootje kan.