Mexico: Guanajuato, stad der liefde en nationaal monument

Guanajuato, de hoofdstad van de gelijknamige staat, was vroeger een belangrijke zilver- en goudstad. De gezellige, pittoreske stad is nu uitgeroepen tot nationaal monument en tot stad van de liefde. Het Mexicaanse Verona zeg maar. Het is ook de geboorteplaats van de muurschilder Diego Rivera en Guanajuato herbergt ieder jaar gedurende een maand het Cervantes festival. Even buiten Guanajuato is er het lugubere Museo de las Momias zeker een bezoekje waard.

Ligging en geschiedenis van de stad

Ligging van Guanajuato

Guanajuato ligt op zo'n 350 kilometer ten noorden van Mexico-stad. De stad werd gesticht in 1554. De naam Guanajuato komt van Quanashuato, een naam die in de 16de eeuw aan de stad werd gegeven door de Tarasken. Het betekent "bergachtige plaats vol kikkers". In 1679 kreeg de plaats een wapenschild en in 1741 kreeg Guanajuato officieel de titel van stad. De stad werd indertijd gebouwd op de Guanajuato-rivier, in een ravijn. De rivier overstroomde regelmatig sommige stadsdelen. De stad werd daar gebouwd omwille van het zilver en het goud dat de bergen rondom herbergden. Eén derde van het zilver dat nu in de wereld circuleert, is afkomstig uit de mijn La Valenciana.

Beknopte geschiedenis

De gebouwen die van enig belang waren, werden gebouwd in roze steen, de anderen uit klei. Vandaar dat de stad krioelt van kleurrijke gebouwen, gaande van roze, over oker tot groenachtig. De welvaart van de stad duurde tot de 18de eeuw, dankzij de zilver- en goudmijnen en dit weerspiegelt zich in de architectuur. Tijdens de onafhankelijkheidsoorlogen (1810 - 1822) werden de mijnen onder water gezet. Onder het bewind van Porfirio Diaz (1876 - 1910) werden de mijnen heropend tot ze door de revolutie (1910 - 1917) terug werden gesloten. Toen de zilverprijs terug begon te stijgen werden de mijnen terug in exploitatie genomen.

Architectuur en bezienswaardigheden

Doolhof

Guanajuato is een echt doolhof. De wirwar van kronkelende straatjes brengen u van links naar rechts. U loopt er gemakkelijk in verloren, maar dat geeft niets. In Guanajuato lopen de mensen soms doelloos rond, "callejonear" noemt men het daar. Dit grappige woord komt van callejon, wat straatje, steegje betekent. De straatjes hebben leuke namen als "Schelp", "Maan", "Leeuw", etc. en minder leuke als "Hel". In ieder hoekje valt er wel iets te ontdekken.

Calle del Beso

Het meest pittoreske straatje van de stad is toch wel de Callejon del Beso. Deze straat is zo smal en de gebouwen komen zo dicht bij elkaar dat men elkaar door de vensters een kus kan geven. Er is trouwens een verhaal over een Mexicaanse Romeo en Julia die niet met elkaar mochten omgaan maar elkaar konden spreken en kussen door de ramen van het beroemde straatje. Het rijke meisje werd door haar vader opgesloten in een huis omdat ze haar arme Mexicaanse geliefde niet meer zou zien. Maar daar hadden ze iets op gevonden: ze kusten en spraken elkaar iedere nacht doordat de jongen aan de overkant van de straat op het balkon kwam. Op een nacht ontdekte de papa van het meisje hen. Hij nam een dolk en doodde het meisje. Woedend en diep bedroefd trok de jongen de dolk uit haar lichaam en doodde er zichzelf ook mee. In dit straatje komen toeristen uit de hele wereld elkaar nu kussen en fotograferen. Het Italiaanse Verona in Mexico zeg maar!

Het hart van Guanajuato: el Jardín de la Unión

In het centrum van Guanajuato vindt u de Jardín de la Unión, het hart van de stad. Hier vindt u cafeetjes, bankjes, winkels en terrassen. Op sommige avonden treden er bands of mariachis op. Het park is ook een heerlijke plek om uit te rusten na het bezoek aan de naburig gelegen Templo de San Diego, helemaal in churriguerescostijl. De kerk werd gedeeltelijk verwoest door een overstroming en werd in 1784 helemaal terug opgebouwd. Even verder is het Teatro Juarez. Dit theater werd opgebouwd in Frans-Moorse stijl. Het werd in 1910 geopend nadat men er 37 jaar aan gewerkt had. De stijlvolle inrichting binnenin maakt de bezoeker sprakeloos. Het biedt plaats aan iets meer dan 1000 man.

De basiliek en de universiteit

Twee blokken ten westen ligt de Basilica de Nuestra Senora de Guanajuato, dat rond het Plaza de la Paz ligt en in barokke stijl is opgetrokken in de 17de eeuw. Het beeld van Onze Lieve Vrouw van Guanajuato werd door koning Philips II van Spanje in 1557 aan de stad geschonken en heeft een voetstuk van daar gewonnen zilver. Verder is er ook het Universiteitsgebouw, gesticht in 1732 door de Jezuïeten. Het gebouw valt erg op, want het is groot en wit. Het is één van de grootste universiteiten van Mexico, en het is vooral bekend op het vlak van muziek en theater.

Musea en kerken van Guanajuato

Naast de Universiteit ligt het Museo del Pueblo de Guanajuato. Naast wisselende exposities zijn er twee kamers gewijd aan lokale kunstenaars en een verzameling Indiaans aardewerk. Daarnaast ligt de Templo de La Compania, de mooiste kerk van de stad, met een fantastische koepel. De gevel is in churriguera stijl. Deze stijl is nog weelderiger, overdadiger en dramatischer dan de barok. Ook in de buurt ligt het geboortehuis van de muurschilder Diego Rivera, El Museo y Casa de Diego Rivera. Op de 2de en 3de verdieping vindt u zo'n 90 schilderijen en tekeningen van de beroemde schilder, die leefde van 1886 tot 1957. De schilder had uitgesproken marxistische opvattingen waar hij ook in zijn schilderijen uiting aan gaf, soms tot groot ongenoegen van de Mexicaanse bevolking.

Alhondiga de Granaditas

Een niet te missen gebouw is het Alhondiga de Granaditas. Oorspronkelijk was dit gebouw, dat dateert uit 1798 een pakhuis voor graan. Tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog werd het door de Spanjaarden veranderd in een vesting. Een mijnwerker, Pipila genaamd, bestormde het gebouw met een stenen plaat als bescherming op zijn rug. Hij stak de poort van het gebouw in brand zodanig dat de opstandelingen er konden binnendringen en het gebouw terug overnemen. De Spanjaarden namen later wraak door de hoofden van de vier helden van de onafhankelijkheid (Allende, Hidalgo, Aldama en Jimenez) aan de vier hoeken van het gebouw te hangen. Luguber detail: de ijzeren haken zijn er nog steeds. Nu is het een museum met muurschilderingen en schilderijen. Er wordt ook aandacht besteed aan archeologie, etnografie en geschiedenis van de streek. Ter ere van Pipila werd een standbeeld opgericht. Het is een groot, theatraal monument dat op een heuvelrug staat die over de stad uitziet.

Wirwar van tunnels

De auto's worden door de stad geleid langs de Padre Belaunzaran (de vroegere rivier bedding) via een systeem van tunnels. De subterranea is maar liefst zes kilometer lang en uniek in zijn soort. Wanneer u iets wilt bezoeken, kan u de tunnel verlaten en komt u op uit op ruime pleinen. Op die manier worden de pittoreske hoekjes van de stad niet gehinderd door druk verkeer.

Aan de rand van de stad

La Valenciana

Buiten Guanajuato, zo'n vier kilometer verder, staat de kerk La Valenciana, gewijd aan San Cayetano. Na 23 jaar noeste arbeid was de kerk in 1788 eindelijk klaar. Deze rijkversierde barokkerk werd bovenop een mijn gebouwd. In de kerk staat een verguld altaar, ingelegd met beenderwerk en met mooi uitgewerkt hout. Voor het gebouw staat een prachtig smeedijzeren hek in churriguero-stijl. Van daarboven heeft men een prachtig uitzicht op de stad in de vallei.

Museo de las Momias

Ook het druk bezochte Museo de las Momias (museum van de mummies) is de moeite waard. Verschillende mummies liggen er uitgestald, sommige zelfs nog met kleren aan. De lichamen dateren uit het begin van de 20ste eeuw.

Presa de Olla

Voor ontspanning en rust moet u naar de Presa de Olla. Het is een stuwmeer aangelegd in de 17de eeuw, met een heerlijk rustig park naast. Op het meer kan een tochtje met de roeiboot worden gemaakt.

Het Cervantes Festival

Ieder jaar wordt er in Guanajuato het twee weken durende internationale Cervantes Festival gehouden. Tijdens het festival is er muziek, toneel en dans. Veel van de voorstellingen worden gehouden in het Universiteitsgebouw. Ook in het Teatro Juarez en op de Plaza San Roque herleven de klassiekers uit de Spaanse Gouden Eeuw.