Bedevaart naar Santiago de Compostella - Camino

Dwars door Europa ligt een netwerk van wandelroutes, die uitkomen in Santiago de Compostella in Spanje. De Camino is een pelgrimsroute, die al eeuwen oud is. De bedevaartroute in Spanje en het stuk dat door Frankrijk loopt staat op de UNESCO werelderfgoedlijst. De pelgrimsroute wordt ook wel de Jacobsweg genoemd, het pad op weg naar het graf van apostel Jacobus. Vanuit Nederland is de Camino een paar duizend kilometer, die te voet, op de fiets, te paard, met een ezel of in gezelschap van een hond wordt gevolgd.

Bedevaart of Camino de Santiago de Compostella

De pelgrimsroute dwars door Europa die naar Santiago de Compostella in noordwest Spanje voert, wordt de Camino de Santiago of de Jacobsweg genoemd. Volgens de overlevering ligt apostel Jacob daar begraven. Tienduizenden pelgrims gaan jaarlijks langs de pelgrimsroute; op de fiets, te paard of lopend. Het is doorgaans een tocht op zoek naar zingeving van het bestaan.
In de stad is het graf van de apostel Jacobus te vinden. Die plaats werd een bijzonder bedevaartsoord, onder meer vanwege de wonderbaarlijke verhalen over Jacobus. Vanuit Nederland is de tocht tussen de 2000 en 3000 kilometer lang, afhankelijk wat het beginpunt is en welke route door Frankrijk genomen wordt.

Eeuwenoude routes

De routes door de Europese landen richting Spanje en Santiago de Compostella zijn eeuwenoud. Vanaf het jaar 814 is het bekend dat wandelaars langs de paden trekken. Onderweg zijn er diverse rustplaatsen. De eindbestemming is de rustplaats van de apostel.

Pelgrimeren

Sinds de negende eeuw groeide de traditie van het pelgrimeren in Europa. De route van noord naar zuid gaat over de historische paden en langs historische steden. Pelgrimeren kan solo, met een kompaan en in groepen. Er zijn organisaties die de wandelingen tot in de puntjes organiseren en er zijn solisten en stellen die à ‘l improviste gaan: ze zien wel hoeveel kilometers ze per dag afleggen en waar ze overnachten.

Frankrijk en Grandes Randonnées
Door Frankrijk loopt een netwerk aan routes, dat grotendeels samenkomt in de Pyreneeën om daarna door te gaan als route naar Santiago de Compstella. Er lopen vier grote routes door Frankrijk: de Grandes Randonnées, aangegeven als GR. De routes zijn gemarkeerd met routepaaltjes. Frankrijk werkt nog steeds aan het wandelnetwerk. Het GR-netwerk behelst langeafstand-wandelroutes.
In het zomerseizoen passeren honderden wandelaars pélerins en randonneurs de verschillende rustpunten: de pelgrimage en wandeltochten langs de GR.

Middeleeuwen

In de Middeleeuwen werd pelgrimeren gemeengoed. Er liepen routes naar Rome, Rocamodour en Jeruzalem. In die tijd was ook de Route Saint-Jacques naar Santiago de Compostella populair. Langs die routes bevinden zich heden ten dage nog vele kapellen en kerken die uit die tijd stammen. De paden zijn zandpaden, geplaveid met keien of bestraat. Pelgrims lopen over vele verschillende soorten paden door veel verschillende landschappen.

Sint Jacobsschelp

Het symbool dat tijdens de route steeds weer opduikt is dat van de Sint Jacobsschelp of Jacobsmantel. De schelp is het christelijke symbool voor heilige Jacobus. De schelp wordt door de pelgrims gebruikt als herkenbaar symbool van de bedevaartganger: ze spelden het op hun jas. Het symbool is aan te treffen op alle gebouwen langs de route.

Werelderfgoed

Het Spaanse deel van de pelgrimsroute is sinds 1993 werelderfgoed. Het Franse deel van de route staat sinds 1998 op de werelderfgoedlijst van de UNESCO.

Casa Holandesa

In diverse landen is een Santiago-vereniging te vinden. In Nederland is dat het Nederlands genootschap van Sint-Jacob. Dat genootschap heeft in Santiago de Compostella een Casa Holandesa ingericht voor Nederlandstalige pelgrims. Het is een huiskamer waar wandelaars informatie over de stad en de route naar Finisterre, een verlengde etappe van de route, kunnen krijgen en informatie over de verschillende mogelijkheden om naar België of Nederland terug te reizen. Het is geen overnachtingsvoorziening, want daarin is de stad voldoende voorzien. Het genootschap opende het Casa Holandesa in het voorjaar van 2013.

Finisterre

Finisterre ligt op een landtong in de Atlantische Oceaan en wordt het Einde van de Wereld genoemd. De zonsondergang zien in Finisterre is een beloning voor de wandeling en een belevenis op zich. Vanaf Santiago de Compostella is Finisterrre nog 87 kilometer.

Pelgrims van Ameland

Met Amelander vlaggetjes op hun rugzak liepen Albert de Hoop, burgemeester van Ameland, en Ingrid Magré, vrouw van de burgemeester, het laatste deel van de Camino in 2012. Na Santiago de Compostella liepen ze door naar Finisterre aan de kust. Tijdens de wekenlange wandeling van ongeveer 30 kilometer per dag langs de route met de Jacobsschelpen als markering, sliepen ze in kloosters en herbergen en ontmoetten ze tientallen mensen die hun leven verrijkt hebben.

De Hoop en Magré hadden een Jacobspas, waarin ze stempels van de pleisterplaatsen langs de route verzamelden. De laatste stempel werd gescoord in Santiago de Compostella. Daar ontvingen ze een oorkonde, de Compostella, als bewijs dat ze de pelgrimstocht hadden volbracht en bezochten een mis voor de pelgrims. In het najaar van 2018 liep Albert de Hoop nogmaals naar Santiago de Compostella en bereikte de kathedraal, het eindpunt van de tocht.

Lees verder

• Oud-burgemeester van Ameland: Albert de Hoop
• Rondje Ameland - een wandeling om het eiland
• Sint Jacobiparochie - Santiago aan het wad