Pelgrimstochten naar Santiago de Compostella

De Spaanse stad Santiago de Compostella, is als doel van pelgrims ongetwijfeld de meest bekende stad in het West-Europa. Velen dromen er van om ooit deze tocht te voltooien. Velen hebben het doel ondertussen al bereikt. Dat is een knappe prestatie, want het is ver: vanuit Nederland zo’n 2500 km en dan zit je gauw op 3 maanden lang elke dag wandelen. Volgens onderzoekers van het UMC, is deze toch nu ook nog eens niet alleen heel helend voor de geest, maar ook voor de lichamelijke gezondheid.

Santiago de Compostella

De Spaanse stad Santiago de Compostella, ligt in het noordwesten van Spanje, vlak boven Portugal. Santiago, dat Sint Jakobus betekent, ligt in de provincie La Coruña in Galicië. De stad heeft circa 100.000 inwoners, waaronder vele studenten. De stad heet officieel kortweg Santiago, maar er zijn nog veel meer steden die zo heten. Compostella is een bijnaam, die vooral wordt gebruikt als men de stad als bedevaartsoord beschouwt. De gecombineerde naam 'Santiago de Compostella' kan dan ook worden vertaald als: 'Santiago, bijgenaamd Compostella'.

De Pelgrimstocht en zijn motieven

Volgens een vroegere legende zou het graf van een van de discipelen van Jezus, zich hier bevinden. He zou gaan om de Apostel Jacobus. Het stoffelijk overschot van Jacobus zou, nadat de Apostel in Palestina was onthoofd, in een stenen boot zijn gelegd waarin twee van zijn discipelen meereisden. De boot bereikte vanzelf de Galicische kust, waarna het dode lichaam werd begraven aan de berg Libredón. Over het graf verrees een machtige basiliek. Hierdoor is Santiago de Compostella al duizenden jaren een van de belangrijkste christelijke bedevaartsoorden. Pelgrims uit heel Europa eindigen hier hun zware voettocht. Deze voettocht noemt men de Camino de Santiago, een begrip in heel Europa.

Geestelijke reiniging

Door de jaren heen is de pelgrimstocht ook een soort geestelijke reiniging geworden. Voor zowel gelovigen als niet-gelovigen. De tocht voor zwoel ouderwetse pelgrims als voor moderne, wordt steeds populairder. In 1986 arriveerden er 2500 pelgrims in Saintiago, in 2010 wisten zelfs 150.000 pelgrims de zware tocht te voet af te leggen. Tegenwoordig zijn er steeds meer motieven die mensen activeren om de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella te volbrengen. Zo concludeerde hoogleraar van het UMC Frank Visseren, dat de pelgrimstocht een goede uitwerking op de gezondheid heeft. Frank Visseren zette in 2009 samen met enkele collega's en de fanatieke wandelaar Wessel Wesseldijk een onderzoek op; 'The Santiago Study'. Negenentwintig gezonde proefpersonen tussen de 40 en 70 jaar oud deden mee aan het onderzoek. Deze proefpersonen liepen in 2009 het laatste stukje van de bedevaart route. Ze liepen over een lengte van 280 km van Leon naar Santiago. Tijdens hun wandelingen werden de proefpersonen gevolgd door een meetbusje van de Universiteit van Utrecht. Dagelijks werden het gewicht, de tailleomtrek, de bloeddruk, vaatstijfheid, insulinespiegels, cholesterolspiegels en de conditie bepaald. Naar hun etappe naar Santiago bleken dat alle 29 wandelaars gemiddeld een kilo aan gewicht waren verloren tijdens hun uitdaging. Dit was op zich niet bijzonder, maar het onderzoek naar de Cholesterol verhoudingen waren verassend. Na een aantal dagen wandelen zakte het slechte cholesterolgehalte met 30 % en nam het goede cholesterol met 15% toe. Het verschil tussen deze twee typen cholesterol is dat; de slechte variant cholesterol LDL blijft plakken aan de vaatwand, waardoor bloedvaten stijver worden. De goede variant cholesterol HDL, voert juist de slechte variant af.

De route er naar toe

De route naar Santiago de Compostella is natuurlijk afhankelijk van de gewenste start locatie. Vanuit Nederland en België ligt het voor via Frankrijk te reizen. Ook via Frankrijk zijn er nog drie mogelijkheden. De route via Parijs (langs de Tour St Jacques), de route via Vezelay in de Bourgogne en de route vanaf Arles. Daarnaast zijn er nog talloze ander mogelijkheden, route die beginnen in Polen, in Zwitserland, of in Sevilla, Barcelona of Lissabon. En ieder van die routes kent weer diverse mogelijkheden.

Boeken en reisverslagen

Tegenwoordig zijn diverse routes helemaal uitgewerkt en beschreven in boeken en reisverslagen die onder anderen verkrijgbaar zijn bij de nationale verenigingen van Pelgrims naar Santiago.In Nederland is dat het Genootschap van Sint Jacob (www.santiago.nl). Voor Vlaanderen is dat het Vlaams Genootschap (www.compostelagenootschap.be). Deze Genootschappen kunnen u ook helpen met diverse andere vragen, zoals de mogelijkheden tot overnachtingen.

Pelgrimspas

De genootschappen geven ook een pelgrimspas uit. Dat is een document waarop de pelgrim stempels kan verzamelen in de steden en dorpen langs de pelgrimsroute. Bij inlevering van de stempelkaar in Santiago de Compostella ontvangt de wandelaar dan de officiële oorkonde dat hij zijn pelgrimstocht heeft volbracht.