Toscane; Montepulciano

Montepulciano, een stad in de Toscane van Italië, bekend om zijn uitstekende Vino Nobile die wereldwijd bekend is. Daarnaast wordt het geroemd om zijn varkensvlees, kaas, pasta en honing. Inmiddels wordt deze wijn verkocht met het DOCG label. Naast de bekende wijn en wijnproeverijen heeft de stad nog vele bezienswaardigheden.

Algemeen

Dit stadje met zijn 14.000 inwoners beheerst de pas tussen de Val d´Asso en de Val di Chiana (tussen Pienza en Chiusi). Het stadje ligt op een 600 meter hoge, steile, turfstenen heuvel, omringd door muren en poorten. De muren zijn in 1511 ontworpen door Antonio da Sangallo sr., in opdracht van Cosimo I. Het stadje bestaat uit een hoofdstraat en zijstraatjes die naar de muren lopen.

Geschiedenis

In 715 wordt er in een document al gesproken over “Mons Politianus”, de oude naam van de stad. Het was Otto I, die in 1511 “Montepulciano” als titel aan de stad gaf. Hij noemde de stad “Noble town”. Waarschijnlijk zijn er al eerder bewoners in de stad geweest, maar dat is niet te bewijzen. Vroeger heeft hier hoogst waarschijnlijk de Etruskische stad Nocera Alfaterna gestaan, die in 308 v.Chr. een verbond met Rome tegen de Samnites heeft gesloten.

Montepulciano en Siena waren in het verleden vijanden. In 1202 zweert Montepulciano trouw aan Florence. De stad plaatst zichzelf onder de bescherming van Carlo I de Angiò om het juk van Siena af te werpen. In 1287 was de stad één van de Florentijnse steden die deel uit wilde maken van de Guelph liga. Hierbij behoorden ook Lucca, Arezzo en Chiusi.

In 1358 vormde Montepulciano een alliantie met Perugia en wonnen samen de Siena oorlog.

De humanistische geleerde Angelo Ambrogini is geboren in Montepulciano. Hij veranderde zijn naam in Polizano (een verwijzing naar de vroegere naam van de stad) en was een huisleraar verbonden aan het hof van de Medici. Tegenwoordig heten de inwoners van de stad nog steeds Poliziani.

De Montepulchiano wijn

De “Vino Nobile di Montepulchiano” dankt haar naam aan de sommelier van paus Paulus III. Hij noemde de wijn namelijk “hoogst volmaakt”, een wijn geschikt om door edelen geconsumeerd te worden. Het Nobile werd dan ook al eeuwen geleden aan de naam toegevoegd als eerbetoon aan de status die de wijn bij de adel genoot.

De “koning aller wijnen” (volgens de dichter Francesco Redi), een lekkere drank geschonken bij de Italiaanse “bruschetta”. Het geroosterde knoflookbrood dat in olijfolie is gedompeld.

Inmiddels wordt de wijn verkocht onder de DOCG´s en net als de Chianti heeft de Vino Nobile fijne riserva´s. Een jonger alternatief van de wijn is de DOC Rosso di Montepulciano.

Bezienswaardigheden

• Chiesa Sant`Agnese; gebouwd in de 14e eeuw. In de kerk zijn fresco´s uit de 17e eeuw te bewonderen over het leven van de patroon en stadsheilige Santa Agnes die leefde van 1268 tot 1317. In 1726 is de in de kerk begraven Agnes heilig verklaard.

• Chiesa Sant´Agostino; de voorgevel van de kerk en het reliëf in terracotta boven de ingang van de toegangsdeur zijn beide gemaakt door Michelozzo di Bartolomeo. Het reliëf stelt de Heilige Maria met kind voor met aan rechter- en linkerzijde van de madonna staan St. Augustinus en Johannes de Doper uitgebeeld. Verder zijn er nog kunstwerken te vinden als de Crucifix op het altaar van Sangallo Sr.; de kruisiging van Lorenzo di Credi en St. Bernardino van Giovanni di Paolo.

• Chiesa San Biagio; deze grote architectonische schat van de Italiaanse renaissance ligt op loopafstand van het stadje. Het was de familie De Ricci die in 1518 (de kerk was klaar in 1534) opdracht gaf aan de ontwerper Antonio da Sangallo. De kerk is gebouwd van honingkleurig steen, de toren is opgetrokken uit de Dorische, Ionische, Corintische en Composiete bouwstijlen. Het grondplan van de kerk wordt gevormd door een Grieks kruis, met daarboven de koepel. In de kerk worden de harmonische lijnen van buiten voortgezet rond het hoogaltaar (in 1854 ontworpen door Gianozzo en Lisandro di Pietra Albertina). In de tabernakel is een fresco dat de Heilige Maagd Maria met kind en St. Francesco uitgebeeld. In 1617 werden beelden van Johannes de Doper, Santa Agnes, Santa Catherina van Siena, en Sant Joris in de kerk geplaatst, allen gemaakt door Ottaviano Lazzari. De lantaarns op de koepel en toren zijn in 1545 voltooid door Baccio d`Agnolo.

Andere bezienswaardigheden

• Piazza Grande, het hoofdplein met zijn wijnproeverijen.
• De Leeuw- en griffioenbron naast het Palazzo Tarugi, het bevat ook het heraldische schild met de 6 ballen van de Medici
• Palazzo Neri-Orselli met het meesterwerk uit de school van Duccio; Madonna met kind en engelen
• De kathedraal uit 1619, een ontwerp van Scalzo waar het graf van Bartolomeo Arragazzi is.
• De Cantiere Internazional d´Arte, een muziekfestival dat plaatsvindt in augustus