De "Wieskirche" is een kerk met een wonderlijke geschiedenis

Op een van onze reizen door Beieren bezoeken we de "Wieskirche". We hebben er al veel over gehoord en nu we toch in de buurt zijn, willen we de kerk wel eens zien. De kerk, die midden tussen de weilanden op een lichte heuvel ligt, trekt nog steeds veel bedevaartgangers. Iedereen verwondert zich in eerste instantie waarom een dergelijke, mooie en grote kerk, midden in het boerenland op een heuvel ligt. In haar buurt liggen slechts wat boerderijen en de dichtstbijzijnde stad ligt niet op loopafstand. Het is echter een kerk met een bijzonder verhaal, waar we door de uitleg van een gids achter kwamen en die de aparte ligging van de kerk verklaart.

De “Wieskirche“ staat midden in het Beierse landschap

De eerste aanblik verbaast ons al. De enorme kerk met bijgebouwen ligt in haar eentje midden in het boerenveld. Dicht in haar buurt staan enkele boerderijen. Aan de overkant van de weg staan tevens devotiewinkeltjes, die overigens bij elke druk bezochte bedevaartsplaats niet weg te denken zijn. Kruisjes, rozenkransen, beeldjes en ander devotiemateriaal is hier allemaal te koop. We kijken er even rond en wandelen dan de heuvel op naar de ingang van de kerk.

De Wieskirche is een zonnig lichte kerk op een vreemde, afgelegen plaats

De kerk is inderdaad adembenemend! Aan de buitenkant heeft de kerk een vrij statige en monumentale architectuur, maar binnen ziet ze er heel anders uit. Het ronde middenschip doet op een prettige manier knus aan. Door de vele boogvormige ramen stroomt enorm veel licht naar binnen. Nu de zon even schijnt, is dat nog intenser dan anders. Gecombineerd met de witte beschildering van muren en pilaren, het vele goud en de vrolijke, heldere kleuren van de schilderingen, geeft het de kerk een uitstraling die zijn weerga niet heeft.

Toevallig is er een gids in de Wieskirche bezig met een uitleg

We hebben geluk, want er is een Duitse groep die juist een geschiedkundige uitleg krijgt van een gids. We gaan in een bankje zitten en luisteren mee, want we willen wel eens weten hoe een dergelijke, grote kerk midden in de weilanden terecht is gekomen. Je zou deze kerk in een grote stad verwachten, maar niet hier, hoewel de plek op zich fantastisch is.

De ontwerper en architect van de Wieskirche

De kerk blijkt rond 1740 in opdracht van de abt van Steingaden gebouwd te zijn onder leiding van Dominicus Zimmerman, die de laatste jaren, tot aan zijn dood, in het huis naast de kerk gewoond heeft. Samen met zijn broer Fredericus, die de schilderingen aan het plafond gemaakt heeft, heeft hij een fantastisch karwei geklaard dat zijn weerga niet heeft.

Het begon met het beeld

Alles begon echter met het beeld van de gegeselde Heiland, dat talloze bedevaartgangers naar deze plek trok en die met hun gaven de bouw en het onderhoud van de kerk mede mogelijk gemaakt hebben.

De wonderlijke geschiedenis van de gegeselde Christus begint in Steingaden

Het centrum van de bedevaartsplaats is het beroemde houten beeld van de gegeselde Christus. Het beeld blijkt oorspronkelijk van Steingaden te komen. Het is echter een samengesteld beeld. De abt van Steingaden wilde op Goede Vrijdag een processie houden met het beeld van de gegeselde Heiland. Processies op Goede Vrijdag, waar het beeld van Christus aan het kruis werd meegedragen, waren in die tijd op veel plaatsen gangbaar. Er was echter geen Christusbeeld en men ging dus op zoek.

Samengesteld uit verschillende delen

Het mooie, kunstig in hout uitgesneden hoofd vond men compleet onder het stof ergens op een boerenzolder, waar het lange tijd opgeborgen was. De romp en de ledematen zijn eveneens op verschillende plaatsen opgeduikeld. De lichaamsdelen werden aan elkaar gezet, maar pasten echter proportioneel niet bij elkaar en dus trok men het beeld een kleed aan en verbloemde de oneffenheden zo goed mogelijk. Op het hoofd werden haren geplakt en de plaatselijke schilder beschilderde het hoofd met olieverf. Zo werd het beeld jarenlang op Goede Vrijdag meegenomen in de processie van Steingaden.

Het vreemde beeld van Christus viel in ongenade bij de mensen

De mensen vonden het beeld echter niet mooi en wat rommelig en na verloop van tijd gaf de abt van het benedictijner klooster in Steingaden het beeld aan de waard van het klooster. Na wat omzwervingen kwam het uiteindelijk terecht bij een boerin uit Wies die het beeld graag wilde hebben om het op haar slaapkamer te zetten.

De tranen van het beeld

De boerenvrouw en haar gezin baden elke avond hun gebed voor het beeld. Tijdens het gebed zag de boerin plotseling dat het beeld huilde. Ze meldde het aan de abt van het klooster in Steingaden, maar die had er geen oren naar. Toch kwam haar verhaal naar buiten en er kwamen er steeds meer bedevaartgangers naar het beeld toe om er te bidden.

Wonderlijke verhalen

Er deden wonderlijke verhalen van genezingen en gebedsverhoringen de ronde en de boerenfamilie bouwde een veldkapelletje voor het beeld. Dat kapelletje staat er nu nog. De kapel werd een echte trekpleister voor bedevaartgangers en werd te krap om de grote aantallen bezoekers te herbergen.

Steeds meer pelgrims trokken naar de veldkapel

De kerkvaders trokken er nog steeds niet zo aan, maar er kwamen steeds meer pelgrims naar de veldkapel. Er deden ook steeds meer verhalen van gebedsgenezingen de ronde en rond 1740 werd er in opdracht van de abdij van Steingaden dan toch een grote bedevaartkerk in barokstijl voor gebouwd. Die werd vanbinnen in rococostijl versierd op een uitbundige, kunstige en smaakvolle wijze.

Het beroemde beeld heeft een ereplaats gekregen

Midden op het altaar heeft het beeld van de gegeselde Christus, dat na de bouw van de kerk in een feestelijke processie van de kapel naar de kerk verhuisd werd, een plaats gevonden. Jaarlijks trekt het nog duizenden mensen.

De Wieskirche bijna onder de slopershamer

Het is moeilijk voor te stellen, maar rond 1800 wilde men de kerk en de abdij afbreken. Het was de tijd, waarin de Fransen overal de kloosters leeg ruimden en verwoestten en ook de Wieskirche zou onder de hamer moeten komen. De boeren in de omgeving hebben dat echter weten te verhinderen en zo staat de kerk er nu gelukkig nog steeds en trekt ook nog steeds duizenden bezoekers.

De rijkdom van de kerk

Van de prachtige, met lichte kleuren beschilderde plafonds tot de opengewerkte, filigraan bewerkte wanden en de druk bewerkte pilaren ademt alles rijkdom, kunst en geschiedenis uit. Vier kerkvaders zijn in wit en goud vereeuwigd en sieren de vier grote pilaren van het middenschip. Het orgel is een wit/gouden droom. De druk bewerkte preekstoel wordt tegenwoordig niet meer als preekstoel gebruikt. Ook hier preekt de pastoor nu vanaf het altaar. Ergens wel jammer, maar dat gebeurt in onze tijd immers overal.

De tijd vliegt

Als we op ons horloge kijken zien we dat we al een uur in de kerk doorgebracht hebben. Geen wonder. Het verhaal van het beeld en van de kerk was interessant genoeg om te blijven luisteren. De gids had ook een onderhoudende manier van vertellen. Wij zijn niet de enigen die zijn blijven zitten. Behalve de Duitse groep pelgrims zijn alle bezoekers, die al in de kerk waren, blijven hangen om te luisteren.

Ga eens naar de kerk kijken met het verhaal in het achterhoofd

Wie in de buurt van Steingaden komt, moet beslist eens naar de Wieskirche gaan. Ze is een bezoek meer dan waard en met het verhaal van het beeld in het achterhoofd, is de kerk nog interessanter.