De Grieken in Italië

Naast de Romeinen hebben ook de Grieken voor een lange tijd over een deel van Italië geheerst. Dankzij deze heerschappij zijn er vele Griekse tempels en andere gebouwen terug te vinden in het zuiden van Italië. De meeste gebouwen zijn gebouwd in een Dorische stijl, dit is een simpele en strakke manier van bouwen.

Vestiging

De Etrusken heersten van de 8ste tot de 6de eeuw v. Chr. in Midden-Italië, gedurende deze periode waren de Grieken in delen van Zuid-Italië en Sicilië de baas. Al deze delen samen werden Magna Grecia genoemd, oftewel Groot-Griekenland. Er werd een onderscheid gemaakt in Ionische, Dorische en Achaeïsche koloniën, dit was afhankelijk van door welk volk de regio gesticht was. In de 6e eeuw v. Chr. bereikt de Griekse beschaving in Italië haar hoogtepunt. In deze periode wordt er veel handel gevoerd tussen de Griekse stad Athene en de Italiaanse stad Syracuse. De opdeling tussen verschillende koloniën heeft geleid tot spanningen en oorlogen. De voortdurende strijd heeft veroorzaakt dat in de 3de eeuw v.Chr. de Romeinen de kans kregen om de heerschappij over Sicilië over te nemen, dit was dus het einde van de Grieken in Italië.

De opbouw van een Griekse stad

Vanaf de 8ste eeuw v.Chr. is het al erg duidelijk waarneembaar dat de Grieken heersten over bepaalde gebieden. In de steden ontstond er een typisch Griekse opbouw van religieuze plaatsen, openbare ruimtes en bewoonbare wijken. In de 5e eeuw v.Chr. heeft de Griekse meetkundige Hippodamos van Milete een orthogonaal stelsel ontwikkeld. Hierbij wordt de hele stad gebouwd langs twee hoofdwegen die elkaar kruisen. De cardo maximus is de weg van noord naar zuid en de decumanus maximus is de weg van oost naar west. Het stratenplan wordt aangevuld door evenwijdig aan de hoofdweg liggende kleine, smalle straatjes die de bewoonbare wijken afbakenen. Binnen het stadsplan ontworpen door Hippodamos krijgen gebouwen zoals de agora, dit is een soort ontmoetingsplek voor mensen, een standaard locatie. De Griekse, heilige tempels bevinden zich in de meeste gevallen buiten het stadsgebied maar worden wel omgeven door heilige, dikke muren. Ook de versterkingen en landbouw gebieden van alle families bevinden zich buiten het echte stadsgebied.

De tempel

Het hart van de tempel is de cella, hier staat het godenbeeld. De opening van de tempel is naar het oosten gericht zodat de opkomende zon, die symbool staat voor het leven, ’s morgensvroeg meteen op het beeld schijnt. Voor de cella bevind zich een voorgalerij, deze doet meestal dienst als een soort wachtkamer. Achter de cella zit een opisthodomus, dit is een ruimte die dienst doet als schatkamer. Om dit geheel is een zuilengalerij aanwezig.

Dorische stijl

De meeste Griekse tempels in Italië zijn Dorische stijl gebouwd. Hierbij staan eenvoudige zuilen rechtstreeks op het stylobaat, dit is de bovenste trede van de tempel, zonder eerst een extra basis. De bovenkant van de tempel is vaak niet versierd met uitgebreid beeldhouwwerk maar bestaat uit een zeer eenvoudige versiering. Vanwege de eenvoudige structuur en de perfecte verhoudingen werd de architectuur van de tempels in Italië lang aangezien als het model voor de ideale schoonheid. De meeste tempels die aanwezig zijn in Italië zijn een stuk groter in omvang dan de tempels in Griekenland.

Beeldhouwkunst

In Italië was er een gebrek aan marmer dus werd er door de Grieken vooral met kalksteen en zandsteen gewerkt. Voor kleine beeldjes werd er vaak klei gebruikt. Vanaf de 6de eeuw v. Chr. kwam de Ionische stijl in Italië aan de mode, bij deze stijl is er meer ruimte voor een individueel persoon, men hoefde zich niet aan vele regels te houden. Ook werden de vormen steeds zachter maar wel intenser, er werd minder gebruik gemaakt van rechte vormen.

Schilderkunst

De Grieken zagen schilderen als de kunstvorm waarmee je je het beste tot uitdrukking kon brengen. Helaas zijn de meeste schilderijen zeer slecht bewaard gebleven door de uiteenvallende kleurpigmenten. De meest intacte schilderijen zijn gevonden in graftombes, hier waren weinig invloeden van de buitenlucht. Men schilderde over zeer veel verschillende dingen in het dagelijkse leven, ook werd er aandacht besteed aan de Griekse mythologie. Een deel van de geschiedenis van Italië zijn wij te weten gekomen door deze schilderijen.