De Zwitserse kantons op een rij

Vanuit welke richting je Zwitserland ook nadert, hoe dichter je bij de grens komt, hoe meer auto’s je ziet met de opvallende Zwitserse kentekens. De nummerborden, die al sinds 1932 op deze wijze gevoerd worden, vallen aan de voorzijde op door hun kleine formaat, de nummerborden achter op de auto’s omdat ze voorzien zijn van twee vlaggen: de Zwitserse links en rechts die van het kanton waar de betreffende auto vandaan komt. Zwitserland is opgedeeld in 26 kantons. Volgens de legende zwoeren vertegenwoordigers van de kantons Uri, Schwyz en Unterwalden op 1 augustus 1291 op de Rütliwiese een eeuwigdurende eed om elkaar te ondersteunen en te beschermen tegen de Habsburgse overheersing. Dit gegeven wordt gezien als de stichting van Zwitserse confederatie, in het Latijn Confederatio Helvetia, wat de afkorting CH op de Zwitserse auto’s en webadressen verklaart. De Zwitserse statenbond bestond tot de Franse revolutie uit onafhankelijke staatjes, die ten tijde van Napoleon werden verzameld in de Helvetische Republiek, een eenheidsstaat. Dit werd echter een mislukking, wat in 1803 resulteerde in het herstel van de confederatie. Het federale stelsel dat Zwitserland tegenwoordig kent, ontstond in 1848.

Federatie

Het ligt voor de hand om een kanton te vergelijken met een provincie, ten onrechte, want kantons vertonen eerder gelijkenissen met de Duitse bondslanden. Zwitserse kantons kennen elk een eigen grondwet en hebben een eigen parlement. Over alle zaken die buiten de grondwettelijke bevoegdheden van de Zwitserse confederatie vallen, kan een kanton zelfstandig beslissingen nemen. Op deze manier was het bijvoorbeeld mogelijk dat het conservatieve kanton Appenzell-Innerhoden pas in 1991 het vrouwenkiesrecht invoerde.

Kantons en halfkantons

De kantons die in 1291 betrokken waren bij de eed op de Rütliwiese, worden beschouwd als de ‘oerkantons’. Waren er in 1291 drie kantons, tegenwoordig zijn er vier kantons die deze eretitel dragen, aangezien het kanton Unterwalden bestaat uit de halfkantons Obwalden en Nidwalden. Dit fenomeen, het halfkanton, komt meer voor. Ook Basel en Appenzell zijn om politieke of religieuze redenen ooit in twee halfkantons verdeeld. Een halfkanton heeft één vertegenwoordiger in de kantonsraad (één van de twee kamers van het Zwitserse parlement), terwijl een kanton er twee heeft. Hoewel het begrip halfkanton officieel niet meer bestaat (de voormalige halfkantons worden nu als kantons beschouwd), wordt de term nog volop gebruikt.

Freiburg, kanton Freiburg / Bron: Oiram, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Freiburg, kanton Freiburg / Bron: Oiram, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Kantonwapens

Waar je ook bent in Zwitserland, behalve het Zwitserse kruis wappert overal het kantonwapen en beide vlaggen zijn zoals gemeld terug te vinden op de nummerborden. De Zwitsers zijn trots op hun land en op de streek waar ze vandaan komen en tonen dat op alle mogelijke manieren. Rond de nationale feestdag (1 augustus) zijn overal slingers te koop met daaraan alle kantonwapens, die je dan ook overal ziet hangen. In het onderstaande overzicht staan alle kantons vermeld met hun wapen, de gebruikelijke afkorting, de hoofdstad en het hoogste punt.

Over de tabel

Hoewel de kantons in de tabel op alfabetische volgorde zijn gerangschikt, is dit in Zwitserland niet de gebruikelijke volgorde. Normaal gesproken worden de kantons gerangschikt op basis van het jaar van toetreding tot de confederatie. In een veel voorkomende variatie wordt de lijst aangevoerd door de kantons Zürich, Bern en Luzern, waarna de overige kantons volgen op jaar van toetreding.

  • Achter meertalige kantons (in Zwitserland wordt Duits, Frans, Italiaans en Rhetoromaans gesproken) staan indien van toepassing de namen waaronder ze ook bekend zijn.
  • De jaartallen in de kolom 'toegetreden' verwijzen naar het jaar waarin een kanton zich aansloot bij de Zwitserse confederatie.
  • De nummers achter de hoofdsteden verwijzen naar de kaart onder aan dit artikel en hebben geen administratieve betekenis.

wapenafkortingkantonhoofdstadtoegetredenhoogste punt
AG AargauAarau (1)1803 Gleissfluegrat (908 m)
AI Appenzell-InnerhodenAppenzell (2)1513 Säntis (2.501 m)
AR Appenzell-AusserhodenHerisau (3)1513 Säntis (2.501 m)
BE Bern (Berne)Bern (4)1353 Finsteraarhorn (4.274 m)
BL Basel-Land (Bâle-Campagne)Liestal (5)1501 Passwang (1.205 m)
BS Basel-Stadt (Bâle-Ville)Basel (6)1501 Basel (260 m)
FR Freiburg (Fribourg)Freiburg (7)1481 Vanil Noir (2.389 m)
GE GenèveGenève (8)1815 Genève (375 m)
GL GlarusGlarus (9)1352 Tödi (3.614 m)
GR Graubünden (Grischun)Chur (10)1803 Piz Bernina (4.049 m)
JU JuraDelémont (11)1979 Le Raimeux (1.302 m)
LU LuzernLuzern (12)1332 Brienzer Rothorn (2.350 m)
NE NeuchâtelNeuchâtel (13)1815 Chasseral (1.552 m)
NW NidwaldenStans (14)1291 Ruchstock (2.812 m)
OW ObwaldenSarnen (15)1291 Titlis (3.239 m)
SG Sankt-GallenSankt-Gallen (16)1803 Ringelspitz (3.247 m)
SH SchaffhausenSchaffhausen (17)1501 Schlossranden (901 m)
SO Solothurn (Soleure)Solothurn (18)1481 Hasenmatt (1.445 m)
SZ SchwyzSchwyz (19)1291 Böser Faulen (2.802 m)
TG ThurgauFrauenfeld (20)1803 Grat beim Hörnli (1.135 m)
TI Tessin (Ticino)Bellinzona (21)1803 Rheinwaldhorn (3.402 m)
UR UriAltdorf (22)1291 Dammastock (3.630 m)
VD VaudLausanne (23)1803 Les Diablerets (3.210 m)
VS Wallis (Valais)Sion (24)1815 Monte Rosa (4.634 m)
ZG ZugZug (25)1352 Wiildspitz (1.580 m)
ZH ZürichZürich (26)1351 Schnebelhorn (1.293)

Ga voor informatie over de vlaggen van de wereld naar de volgende special.

Zwitserland


Lees verder

© 2013 - 2024 Lourmarin, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
1 augustus: Zwitserse nationale feestdag1 augustus: Zwitserse nationale feestdagDe nationale feestdag van Zwitserland is 1 augustus. Op die dag wordt er volop feestgevierd. Dat gaat gepaard met divers…
Zwitserland, een schoon landZwitserland, een schoon landZwitserland is gelegen in Europa tegen Frankrijk, Italië, Oostenrijk en Liechtenstein. Het land wordt gezien als schoon…
Zwitserland; het kanton Bern, de stad BielIn het kanton Bern is de gelijknamige stad niet alleen de hoofdstad, maar ook de grootste. De daaropvolgende stad is Bie…

Citytrip Londen, wat moet je gedaan en gezien hebben?Citytrip Londen, wat moet je gedaan en gezien hebben?Als je de Noordzee oversteekt ben je al bijna in Londen, dat is niet zo gek ver weg. Londen is een leuke stad waar erg v…
Ammersee, een prachtig meer tussen München en de AlpenAmmersee, een prachtig meer tussen München en de AlpenDe Ammersee is een groot meer in het zuiden van Duitsland. Het meer ligt in een schilderachtige omgeving met glooiende h…
Bronnen en referenties
  • Kümmerly & Frey, La Suisse Peuple Etat Economie Culture, 1983
  • Mühlemann, L, Wappen und Fahnen der Schweiz, 1991
  • Renold, M / Dietz, H / Eigstler, S Switzerland Ein Bilderbuch, AT Verlag Aarau-Stuttgart, 1994
  • www.wikipedia.nl
  • Afbeelding bron 1: Oiram, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Lourmarin (60 artikelen)
Laatste update: 28-02-2013
Rubriek: Reizen en Recreatie
Subrubriek: Europa
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.