Van koetstocht naar couchsurfing

In hoeverre bepalen trends de reiscultuur en hoe zien we dat terug in de 21ste eeuw? Mensen reizen om verschillende redenen en op verschillende manieren. De een is op zoek naar nieuwe indrukken, bewustwording van andere culturen en springt in een vliegtuig met bestemming ‘warm en even helemaal weg’. De ander is op zoek naar nieuwe contacten, reist graag met een gids en laat liever het landschap per trein aan zich voorbij glijden. De enorme keuzemogelijkheid, het gemak waarmee een reis geboekt wordt en de snelheid waarmee bestemmingen het ene moment ‘in’ en dan weer ‘uit’ zijn is niet van alledag. Hoe zat dit vroeger?

Reiscultuur in de 18e eeuw

Uit een verslag van het 18de eeuwse reisgezelschap Semper Idem blijkt dat planning en precisie van groot belang was in de 18e eeuw. Het vervoer in de 18e eeuw was namelijk niet zonder gevaar, de transportmiddelen beperkt en het prijskaartje hoog. Van het acht koppige, zeer divers en enkel voor het maken van reisjes, samengestelde gezelschap weten we dat ze reisden in twee gedeelde koetsen.

Wy lieten terstond na ons arrivement twee koetsen komen, en reeden daar meede naar het slot Heverle.

Het gezelschap kwam uit de gegoede burgerij en reisde over het algemeen in luxe; per schip of koets. Soms werd er een kort deel per trekschuit gereisd, maar dit laatste had zo zijn bezwaren; windstilte, tegenwind of tegenstroom stuurden meerdere malen het programma in de war. Eenmaal aangekomen op de gewenste bestemming haalde het gezelschap het onderste uit de kan. Men stond in alle vroegte op, bezocht en bekeek nauwlettend alle bezienswaardigheden op de route, waarbij het gezelschap een voorkeur had voor kloosters, kathedralen, kerken en medische faculteiten. Het gezelschap wordt regelmatig begeleidt door een gids en ieder aangestipt onderwerp wordt uitvoerig en tot in detail opgetekend, waarbij een grote teleurstelling blijkt als men iets over het hoofd heeft gezien.

Aan de hand van de reiscultuur die naar voren komt in het reisverslag van gezelschap Semper Idem wordt duidelijk dat educatie de boventoon voert. Men reisde niet enkel voor vermaak, het zou de persoon moeten vormen tot een beter mens door de geestelijke horizon te verbreden (Verlichting 1650 – eind 18e eeuw).

Reiscultuur in de 21ste eeuw

Vandaag de dag zorgt globalisering ervoor dat het vanzelfsprekend is geworden om te reizen en niet noodzakelijk om daarbij iets op te steken. Vereniging van toeristisch journalisten en persvoorlichters Tourpress Holland geeft aan dat trends op het gebied van reizen anno 2010 daarbij wel degelijk te vinden zijn. Op nummer een staat duurzaamheid, zoals gebeurt bij het ontvangen van ‘couchsurfers’ in ruil voor eigen couchsurf mogelijkheden elders . Daarnaast zijn hippe verre en culturele bestemmingen, bij voorkeur in een land waar de munteenheid een lagere koers heeft dan de euro, in trek. En door de opkomst van de low budget luchtvaartmaatschappijen doen de stedentrips dicht bij huis het ook nog steeds goed.

Het lijkt er op dat trends in de reiscultuur zich almaar opstapelen waarbij de oude trend blijft bestaan en er steeds een nieuwe trend bij komt. Bepalende factoren anno 2010 zijn te vinden in het duurzaam, persoonlijk, hip, cultureel en goedkope karakter van de reis.