Noord Afrika: de mysterieuze Sahara

Wat wij nu kennen als de woestijn Sahara, was vroeger (ongeveer 11.000 jaar geleden) een savanne waar mogelijkerwijs olifanten hebben geleefd. Toen was het stuk grond in Noord-Afrika nog niet zo groot als tegenwoordig. De grenzen van de woestijn zijn niet definitief vast te stellen, want de woestijn groeit nog steeds.

Algemeen

De grootste woestijn ter wereld is de Sahara, het ligt in Noord Afrika. Een stuk Afrika dat mooi, uniek, onherbergzaam, gigantisch, maar bovenal gevaarlijk is. Aan de westkant wordt de woestijn begrensd door de Atlantische Oceaan, aan de oostkant door de Rode Zee en in het Noorden door het Atlasgebergte en de Middellandse Zee.

Het woord Sahara is een afgeleide van het Arabische Sahhra. Dit is een vertaling van het Toearegwoord teneré, dat woestenij betekend. Het woord Sahara is pas in de 19e eeuw officieel geworden. De Arabieren noemen de woestijn nog steeds “bahr mela ma”, oftewel zee zonder water.

In vroeger tijden werden in deze woestijn talloze veldslagen uitgevochten, speelden zich hier diverse drama’s en tragedies af. Tegenwoordig wordt de Sahara gebruikt voor sportevenementen (zoals de auto- en motorrace Parijs – Dakar) en filmlocaties.

De woestijn vroeger

Tijden de perioden die worden aangeduid als het Plistoceen en Holoceen (11.000 jaar geleden) was de Sahara nog geen woestijn, maar was een savanne (een tropisch of subtropisch grasland met verspreidt bomengroei). Veel verschillende planten waren er te vinden en de mensen die hier toen leefden konden zich goed handhaven als jager. Er bestaat een vermoeden dat er toen zelfs olifanten hebben geleefd. Deze periode heeft aangehouden tot ongeveer 10.000 jaar geleden.

Tegenwoordig leven alleen nog maar woestijnratten, kamelen, dromedarissen, schorpioenen en zandadders in de woestijn. De temperatuur loopt overdag in de schaduw op tot meer dan 50 graden Celsius.

De woestijn

De woestijn meet van oost tot west ongeveer 6.000 km en van noord tot zuid ongeveer 2.000 km. De totale oppervlakte is ruim 9.000.000 km²! Dit is 1/3 deel van heel Afrika en bijna 250 keer zo groot als Nederland. Een klein deel van de woestijn, circa 200.000 km² is vruchtbare oasegrond. De rest bestaat uit steen rotsen en steengruis. Een klein gedeelte is maar zand.

Tot de Sahara behoren elf landen en dat zijn:
  1. Marokko
  2. Algerije
  3. Tunesië
  4. Libië
  5. Egypte
  6. De Westelijke Sahara
  7. Mauritanië
  8. Mali
  9. Niger
  10. Tsjaad
  11. Soedan

Doordat de woestijn leeft is het erg moeilijk de grenzen vast te stellen. Klimaatveranderingen is onder andere een reden van de Sahara opmars, die zich steeds verder uitbreidt. Aan de zuidrand van de Sahara is een stuk land bijgekomen dat ongeveer zo groot is als het land Somalië. Per jaar valt in de Sahara minder dan 100 mm regen.

Handel in de woestijn

Al 3000 jaar geleden ontstond de eerste handel in de Sahara. Dappere karavanen doorkruisten de woestijn met ossen, karren en strijdwagens. Toen de Romeinen de kameel als lastdier gingen gebruiken werd de handel tot grote bloei gebracht.

Tussen de 13e en 16e eeuw bereikte de handel zijn hoogtepunt. De Sahara werd doorsneden door routes en wegen die de noordelijke handelscentra verbonden met Centraal Afrika. Gebieden aan de kust van de Middellandse zee wilden graag edele metalen hebben zoals goud, en zaten te springen om goedkope arbeidskrachten, wat de reeds bestaande slavenhandel extra deed bloeien. Landen aan de andere kant verwachtten karavanen beladen met onder ander zout en wapens.

Op de terugweg werden kostbare stoffen, peper, ivoor, lederwaren en struisvogelveren mee genomen voor Europa. Deze levendige handel kwam tot een einde toen de Europeanen zich gingen vestigen in West Afrika.
© 2007 - 2024 Storm, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Regio Noord-Afrika: landen, landschappen en gebiedenRegio Noord-Afrika: landen, landschappen en gebiedenNoord-Afrika ligt ten zuiden van de Middellandse Zee en ten noorden van het Sahelgebied. Het omvat het Atlasgebergte, de…
De jaarlijkse Dakar RallyJaarlijks hoor je wel wat nieuwsberichten op de tv over de Dakar Rally, maar wat is dit nu precies en waar wordt deze ge…
Rood-bruin Saharazand in Nederland en BelgiëRood-bruin Saharazand in Nederland en BelgiëOok in Nederland en België kunnen we Saharazand aantreffen. Niet de zandverstuiving Sahara, bij Ommen of het natuurgebie…
Praktische informatie over AlgerijeAlgerije ligt in Noord-Afrika en lijkt de laatste jaren steeds geliefder te worden als vakantiebestemming. Je hebt er vo…

Vijf dingen die je moet weten over ChinaVijf dingen die je moet weten over ChinaIn westerse ogen is China een grote onbekende. Wat weten we over dit immense land waar bijna 20% van de wereldbevolking…
De waarheid over Chinese hygieneDe waarheid over Chinese hygieneLaten we er niet omheen draaien: China is niet het schoonste land in de wereld. Bepaalde gewoonten zijn voor westerlinge…
Storm (568 artikelen)
Laatste update: 01-09-2009
Rubriek: Reizen en Recreatie
Subrubriek: Buitenland
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.