Egypte, het land van de farao's

Egypte, een enorm land in Noord-Afrika. Bekend om haar cultuur, maar de laatste jaren ook meer bekendheid gekregen door het duiken. Een mooi en indrukwekkend land.

• Algemene informatie
• Klimaat
• Bereikbaarheid
• Toeristische gebieden
• Rondreizen
• Beneden-Egypte
• Boven-Egypte en Nubië

Algemene informatie

De oppervlakte van Egypte is 27 keer zo groot als Nederland, waarvan 95% uit woestijn bestaat en de resterende 5% cultuur is.Het merendeel van de bevolking woont in de Nijlvallei, die als een vruchtbaar lint door de geweldig droge en dorre woestijn stroomt. Egypte ligt in Noordoost-Afrika en vormt samen met het schiereiland Sinaï, wat ook tot Egypte behoort, een brugpositie tussen Afrika en Azië.

• Taal: Officiële taal is Arabisch, tevens wordt er Frans en Engels gesproken
• Inwoners: ruim 74 miljoen
• Staatsvorm: republiek
• Munteenheid: Egyptische pond
• Religie: islam
• Tijdsverschil: 1 uur later

Klimaat

De aan zee gelegen gebieden hebben een uitgesproken mediterraan klimaat. De overige gebieden hebben een droog, zacht en standvastig klimaat, waarin twee duidelijk te onderscheiden seizoenen zijn te weten: de hete zomer (mei¬-oktober) en de koelere winter. De zomer zorgt voor temperaturen van 24°C in het noorden tot 40 °C in Luxor overdag met een afkoeling van 10 à 15 graden 's nachts. In de winter bedraagt de temperatuur circa 20°C. Regen komt er niet of weinig voor, met uitzon¬dering van een viertal weken in de winter aan de Middellandse Zee. Buiten de Nijl en zijn grote deltagebied heerst een woestijnklimaat met grote tempera¬tuurverschillen tussen dag en nacht.

Bereikbaarheid

Luchtvaart

De belangrijkste verbinding vanuit Nederland (afstand ± 3 000 km) is uiteraard per vliegtuig. Nederlandse reisorganisaties laten chartervluchten (vliegtijd circa vijf uur) uitvoeren naar Cairo, in de moderne voorstad Heliopolis, Luxor, of naar Hurghada aan de Rode-Zeekust. Een nieuwe charter bestemming is Sharm el Sheik, eveneens gelegen aan de Rode Zee.
Het binnenlands luchtnet Egypt Air onderhoudt verbindingen tussen Cairo en enkele belangrijke (toeristen)steden.

Scheepvaart
Regelmatig lopen cruiseschepen, afkomstig uit Marseille, Genua, Venetië en Piraeus, de haven van Alexandrië binnen. De passagiers bezoeken dan meestal Cairo en omgeving. Port Said heeft aan betekenis als havenstad en toeristencentrum ingeboet door de langdurige sluiting van het Suezkanaal en door de verwoestingen die door de bombardementen en oorlogshandelingen (Israël) werden aangericht.

Binnenlandse vervoermiddelen

De hoofdwegen in Egypte zijn niet breed, maar redelijk berijdbaar. Tot de mogelijkheden binnen het vervoer in Egypte behoort het huren van een auto met chauffeur (tevens vaak gids) voor het maken van excursies en/ of rondreis. Vooral in de Nijldelta is een redelijk dicht spoorwegnet. De belangrijkste verbinding is de Nijl Express, die in ca. 16 uur langs de Nijl rijdt van Cairo via Luxor naar Aswan, gelegen in het diepe zuiden van Egypte. Het merendeel van de treinen heeft rijtuigen met airconditioning en restauratierijtuigen.

Toeristische gebieden

Egypte is één van de belangrijkste centra van de Arabische beschaving en biedt door zijn lange en bewogen historie een schat aan culturele bezienswaardig¬heden. De bouwwerken en kunstschatten van de farao's, de ideeën van de oude Egyptenaren over het leven na de dood en de daarmee in verband staande grafcultus oefenen op zeer velen een grote aantrekkingskracht uit.

Bezoekers willen bovendien iets proeven van de oosterse sfeer van dit islami¬tische land. De belangstelling voor het oude, maar zeker ook voor het nieuwe Egypte is de laatste tijd groeiende. Toerisme is voor Egypte een zeer belangrijke bron van inkomsten.

Rondreizen

Het zijn vooral de rondreizen die de grootste aantrekkingskracht hebben. Deze worden op verschillende manieren uitgevoerd, terwijl de route meestal gelijk is. Sommige reisorganisaties laten de langere afstanden per trein afleggen, bijvoorbeeld van Cairo via Luxor naar Aswan. Wanneer de rondreis met vervoer over de weg is gepland, wordt deze uitgevoerd met touringcars met alle moderne comfort.

Reeds in de verre oudheid heeft men Egypte in drie gebieden verdeeld, namelijk:

• Beneden-Egypte
• Boven-Egypte
• Nubië

Beneden-Egypte

Beneden-Egypte is het gebied van Cairo tot de Middellandse Zee.

Cairo

De hoofdstad van Egypte. Cairo is momenteel de grootste stad van Afrika en een belangrijk centrum voor de islamitische cultuur en de Arabische wereld. Hier leven ruim 16 miljoen mensen die een harde strijd om het bestaan moeten leveren.
In het hart van de stad treffen we enerzijds een moderne zakenwijk met waren huizen, kantoorgebouwen, theaters en luxehotels aan de grote avenues; ander¬zijds is er de schilderachtige oude Arabische stad met smalle steegjes en pitto¬reske markten. De Khan el-Khalili Bazaar is een grote overdekte Arabische markt. Wel moet je er als toerist aan wennen dat in Cairo (maar ook elders) voor letterlijk alles "baksjiesj" (fooi) wordt gevraagd en dat er veel gebedeld wordt.

De bekendste moskeeën in Cairo zijn:

• de Ahmed Ibn- Tulun-moskee - van 879. De oudste moskee in Cairo, die is gebouwd naar het voorbeeld van de grote moskee van Samarra (Irak) en een losstaande minaret met een unieke aangebouwde wenteltrap bezit.
• de El-Azhar-moskee - van 972. Hierin is de islamitische universiteit gevestigd.
• de Citadel van Saladin - van 1176. Deze ligt tegen het Mukattam-gebergte aan de oostzijde van de stad. In de vorige eeuw is op de citadel een albasten moskee in Turkse stijl gebouwd, de Mohammed Ali-moskee met hoge slanke minaretten.
• de Fatimiden-moskee El-Hakim - van 990. Deze moskee is tegen de oude stadsmuur gebouwd en is grotendeels een ruïne.
• de Sultan Hassan-openluchtmoskee - van 1359. Deze ligt in de directe nabijheid van de citadel. Ten zuiden van de citadel liggen de graven van Kaliefen en Mamelukken.

Een aantal kerken die de moeite waard zijn om te bezoeken:

• de 5e eeuwse Koptenkerk - vroeg christelijke cultuur
• de El-Moallaka - hangende kerk, gebouwd op een oude verdedigingstoren
• de Aboe Sarga-kerk - gebouwd op een grot
• de Ben Ezra-synagoge

Egyptische Museum
Gelegen op het EI- Tahrirplein is dit een van de meest belangrijke musea van de Arabische wereld en tevens het rijkste ter wereld wat Egyptische antiquiteiten betreft. Eén van de bekendste voorwerpen uit dit museum is het gouden masker van Toet-anch-Amon, een vondst uit zijn koningsgraf in de Vallei der Koningen in de dodenstad Thebe.

Memphis

Vanuit Cairo wordt veelal een dagtocht gemaakt naar Memphis, de vroegere hoofdstad van het Oude Rijk, circa 12 km van Cairo op de westelijke oever van de Nijl. Van het stadje zelf is niet veel meer te zien dan een klein museum en een gigantisch beeld van de stichter Ramses II. De grote toeristische trekpleisters zijn de nabijgelegen necropolen (doden¬ steden) van Memphis: Gizeh en Sakkara.

Piramiden van Gizeh
De beroemde piramiden van Gizeh - in totaal drie grote en acht kleinere werden enkele duizenden jaren vóór Christus gebouwd.

De piramide van Cheops (2690 v.Chr.) is de grootste, 146 meter hoog, en wordt beschouwd als één van de zeven wereldwonderen. Iets kleiner zijn de piramide van Chefren (met graftempel) en de piramide van Mykerinos.

Aan de voet van de piramide van Chefren staat de bewaker van de piramiden, de Sfinx, een fabelachtig standbeeld, bijna 60 meter lang en 20 meter hoog, met het lichaam van een leeuw en het hoofd van een koning.
Een toeristische attractie is het klank- en lichtspel rond deze piramiden van Gizeh.

Dodenstad Sakkara
Aan de rand van de woestijn ligt de necropolis Sakkara met 15 piramiden en talrijke rotsgraven, waarin men circa 2000 mummies en prachtige reliëfs heeft aangetroffen. Een necropolis is een dodenstad.

De bekendste piramide van Sakkara is de trappenpiramide van Koning Djoser, het oudste stenen bouwwerk ter wereld en een overgangsvorm van het mastabagraf (rotsgraf) naar het piramidegraf.

Alexandrië

Alexandrië is de tweede grote stad van Egypte, gelegen aan de Middellandse-Zeekust, met 4 miljoen inwoners. Het is de belangrijkste Egyptische havenstad en het is er schoner en gezelliger dan in Cairo. Alexandrië heeft een kustlijn van 30 km met fijn zandstrand, die maakt dat deze stad een badplaats bij uitstek is.

Suezkanaal

Op 25 april 1859 stak Ferdinand de Lesseps de eerste spade in de grond voor de aanleg van het Suezkanaal, dat dertig jaar later werd geopend en gelegen is tussen Port Said en Suez. Deze verbinding van de Middellandse Zee en de Rode Zee
betekende een aanzienlijke bekorting op de route naar het verre oosten. Ook voor het cruise toerisme is deze waterweg van belang. Zeventien kilometer ten noorden van de stad Suez bevindt zich een tunnel onder het Suezkanaal die de Vallei van de Nijl en het schiereiland Sinaï met elkaar verbindt.

Ten oosten van het Suezkanaal ligt het woestijnschiereiland Sinaï, dat na de bezetting door Israël (1967) sinds kort weer Egyptisch grondgebied is. Vooral het zuidelijk deel roept herinneringen op aan bijbelse verhalen (bijvoorbeeld Mozes op de berg Sinaï).

Hurghada

Voor de liefhebbers van de onderwatersport is de kust van de Rode Zee met de koraaleilandjes een waar paradijs. De bekendste badplaats aan de westoever van de Rode Zee is Hurghada, gelegen op circa 400 km ten zuiden van Suez. Aan de zuidpunt van Sinaï ligt de badplaats, tevens onderwatersportcentrum Sharm el-Sheik, dat moderner aandoet dan Hurghada. Op een half uur rijden van Hurghada ligt El Gouna, een klein dorpje. Het is een leuke plaats om de vakantie door te brengen en je zult je er geen moment vervelen. De laatste jaren is kitesurfen enorm in opkomst in El Gouna. Vanwege de koraalriffen voor de kust is Sharm el-Sheik in trek als duiklocatie. Ook worden van hieruit excursies georganiseerd naar het Catharinaklooster aan de voet van de berg Sinaï midden in de Sinaï-woestijn.

Boven-Egypte en Nubië

Boven-Egypte is het gebied van Cairo tot Aswan. Ten zuiden van dit gebied, tot de grens van Soedan, ligt Nubië.

El-Fayoem

De oase EI-Fayoem is de grootste oase in de westelijke woestijn, gelegen in een depressie circa 40 m beneden het peil van de Middellandse Zee. El-Fayyum betekent ‘land van het meer’.

El Minya

Het kleine provinciestadje El Minya, 250 km ten zuiden van Cairo, is uitgangspunt voor excursies naar de archeologische vindplaatsen van Midden¬-Egypte, zoals Beni Hassan (rotsgraven met kleurige reliëfs) en Hermopolis (tempelruïnes).

Amarna

In Amarna, op de oostoever van de Nijl, bevinden zich de ruïnes van de vroegere hoofdstad Achet-Aton uit de tijd van koning Achnaton (l4e eeuw v.Chr.), gewijd aan de zonnegod Aton.

Luxor
De moderne stad Luxor ligt op de oostelijke oever van de Nijl, op de plaats waar in de oudheid de stad Thebe lag. Het oude Thebe was eeuwenlang de hoofdstad van het Egyptische rijk en het centrum van de Amon-cultus. In de oudheid was de stad van de levenden op de oostelijke oever van de Nijl gebouwd (in het oosten komt de zon op, wat refereert aan het leven), op de westelijke oever lag de dodenstad, waar men de doden begroef. Het is een belangrijke toeristische trekpleister, vanwege beroemde antieke monumenten, zoals de heiligdommen van Karnak en Luxor op de oostoever en de dodenstad Thebe op de westoever. In het moderne museum van oude Egyptische kunst is een rijke verzameling in Thebe opgegraven kunstvoorwerpen uit de tijd van het Nieuwe Rijk.

Tempelcomplex van Karnak
Het tempelcomplex van Karnak is in de loop der eeuwen gebouwd en bestaat uit een drietal ommuurde godentempels rondom een heilig meer. Buiten de muur rond deze godentempels bevinden zich nog meer monumentale bouwwerken, onder andere tempels, obelisken en zuilengalerijen. De onderdelen van het tempelcomplex werden vroeger verbonden door lanen met sfinxen en poorttorens met granieten obelisken met koperen spitsen. ‘s Avonds wordt in Karnak in de vorm van klank- en lichtspelen de geschiedenis van de tempels verhaald.

Tempelcomplex van Luxor
Het tempe1complex van Luxor (gebouwd door Ramses Il en Amenhotep III) is veel kleiner dan het complex van Karnak, maar vertoont wel een zelfde grond¬ patroon. De tempel van Amon werd in eerste instantie gebouwd door farao Amenhotep III, maar iedere volgende dynastie bouwde weer een nieuw gedeelte aan de tempel. Farao Ramses II bouwde er een zuilenhal bij, met twee grote obelisken, waarvan de ene zich nu bevindt op Place de la Concorde in Parijs. Bij de ingang van de tempel staan twee Ramses-kolossen (beelden van Ramses II). De zuilenhal van Ramses Il was in de oudheid door een 3,5 km lange ‘sfinxenlaan’ (weg met aan weerszijden honderden sfinxen) verbonden met het tempelcomplex van Karnak.

Dodenstad Thebe
Op de westelijke oever van de Nijl, tegenover Luxor, ligt de dodenstad Thebe met zoveel bezienswaardigheden, dat een bezoek van één dag eigenlijk tekort is. In de beroemde Vallei der Koningen bevinden zich de graven van de farao's. Van de koningsgraven is dat van Toet-anch-Amon het belangrijkste. Dit graf werd in 1922 ontdekt door de Engelsman Carter. Men vond er veel kostbare kunstwerken die nu vrijwel allemaal te zien zijn in het Egyptisch Museum te Cairo. In het graf is nog wel de sarcofaag met de mummie van de farao aanwezig.

In de Vallei der Koninginnen is één der beroemdste graven dat van Nefertari (de gemalin van Ramses II). In de grafkamer zijn prachtig beschilderde, veelal religieuze wandreliëfs. In deze vallei werden behalve de gemalinnen van de farao' s ook de koninklijke kinderen begraven. Enkele prinsengraven, onder andere die van de zonen van Ramses III, zijn goed bewaard gebleven.

Op de westelijke Nijloever tegenover Luxor staan nog diverse andere beroemde necropolen en graftempels of resten daarvan. Bekend zijn onder andere het Ramsesseum, de dodentempel van Ramses II, en de kolossen van Memnon (resten van een monumentale dodentempel).

Excursies

Vanuit Luxor kan men een excursie maken naar

• de Tempel van Dendera - 50 km ten noorden van Luxor op de westelijke Nijloever
• Esna
• Edfoe
• Kom Ombo – dubbeltempel
• de dodenstad Abydos
• Hurghada
• Een tochtje over de Nijl per zeilboot naar het Bananeneiland

Aswan

De Zuid-Egyptische stad Aswan staat bekend om het droge klimaat en de altijd aanwezige zon. Aswan is vooral bekend om de gelijknamige stuwdam die in 1971 in gebruik werd gesteld. Door de bouw van deze dam (111 m hoog, 3,6 km lang) ontstond het kunstmatige Nassermeer, het op één na grootste stuwmeer ter wereld, dat een belangrijke rol speelt bij de irrigatie van het gebied.

Door het ontstaan van het Nasserstuwmeer zou een deel van Nubië ten zuiden van Aswan onder water komen te staan. In dit gebied stonden de tempels van Abu Simbel. Deze tempels van Ramses II, één der bekendste farao's, zijn in hun geheel in de natuurlijke rotsen uitgehakt. Een internationale actie (onder andere door UNESCO) heeft de tempels gered door ze met de omringende rotsen tot blokken te zagen, af te breken en later weer op te bouwen op een nabijgelegen heuvel aan de Nijloever. Men kan deze tempels vanuit Aswan bezoeken.

Een interessante excursie vanuit Aswan is het mausoleum van de Aga Khan, geestelijk leider van de Ismaëli-moslims. Het is de bedevaartplaats van ongeveer 20 miljoen leden van deze islamitische sekte. Ook een tochtje naar de drie in de Nijl gelegen eilandjes Elephantine Island (Olifantseiland), Kitchener Island (fraaie tuinen) en Philae (tempels) is zeer de moeite waard.