Heybeliada: een Turks eiland

Heybeliada is een eiland voor de kust van Istanbul. Het staat bekend als het groenste Prinseneiland. Over het algemeen is het er rustig. In de warmere maanden van het jaar trekken binnen- en buitenlandse toeristen naar Heybeliada. Zij maken hier bijvoorbeeld fietstochten en bezoeken de bezienswaardigheden

Algemeen

Het eiland ligt in de Zee van Marmara en hoort bestuurlijk gezien bij Adalar, een district van Istanbul. Het aantal inwoners bedraagt circa 4000. In de lente en zomer neemt de populatie echter sterk toe.

Heybeliada is vanaf Istanbul in ongeveer een halfuur te bereiken per veerboot of ‘zeebus’. Opstapplaatsen zijn: Bostancı, Kadıköy, Kabataş, Karaköy en Eminönü. Op het eiland is er geen gemotoriseerd verkeer. Wel is het mogelijk om een fiets te huren of een rondrit met een paardenkoets te maken.

Naam

De oude naam van het eiland is Halki, het Griekse woord voor koper. Het eiland heette zo door de kopermijnen die hier destijds lagen. Toentertijd werden deze mijnen ook benoemd door Aristoteles. Later werd deze naam veranderd in Heybeliada. Heybe betekent zadeltas en ada betekent eiland in het Turks. De vorm van het eiland heeft namelijk iets weg van een zadeltas.

Geschiedenis

Tot het midden van de 19e eeuw was de bewoning van het eiland gering. Er woonden Griekse vissers- en zeemansgezinnen. Vanaf 1846 gingen de eerste veerdiensten van start waardoor het aantal inwoners toenam. Na deze veerdiensten begonnen ook Turken zich te vestigen op Heybeliada.

In het Seminarium van Chalce werden lange tijd Grieks-orthodoxe geestelijken opgeleid. Het eiland gold daarom als religieus onderwijscentrum. Door onenigheid tussen de Turkse regering en Grieks-orthodoxe Patriarchaat besloot de regering het seminarium in 1971 te sluiten. Sinds die tijd oefenen de Verenigde Staten en de Europese Unie druk uit op de Turkse overheid voor het heropenen van het seminarium.

Historische bezienswaardigheden

Aya Nikola Kilisesi (St. Nicolaas Kerk)

Deze kerk werd op de bouwvallen van een Byzantijnse kerk gebouwd. De kerk werd gewijd aan Aya Nikola, bij ons beter bekend als Sinterklaas. Hij is de heilige van de zeelieden.

Aya Triada Manastırı (Aya Triada Klooster)
Dit Grieks-orthodoxe klooster is een opvallend bouwwerk dat zich op de top van de Ümit-heuvel bevindt. In de bibliotheek van het gebouw bevinden zich belangrijke christelijke werken. Het klooster wordt door de Turkse eilandbewoners ook wel Kutsal Teslis, oftewel heilige drie-eenheid/triade, genoemd.

Aya Yorgi Manastırı (Aya Yorgi Klooster)

Dit klooster wordt ook wel Uçurum Manastırı (Klif Klooster) genoemd. Het klooster heeft deze naam te danken aan de ligging. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht.

Deniz Lisesi (Zeevaartschool)

Deze marineschool, die in 1773 werd gebouwd, is één van de oudste middelbare scholen in Istanbul. Vroeger deed het dienst als hogeschool.

Heybeliada Sanatoryumu (Heybeliada Sanatorium)

In 1924 werd het Heybeliada Sanatorium als eerste Turkse sanatorium voor tuberculosepatiënten geopend. Vooraanstaande Turken, zoals İsmet İnönü, Ece Ayhan en Rıfat Ilgaz, zijn een tijd opgenomen geweest in het sanatorium. Door een brand in 2009 brandde het gebouw gedeeltelijk af.

İsmet İnönü Köşkü (Ismet Inönü Herenhuis)

Ismet Inönü (1884 – 1973), voormalig president van Turkije, heeft een tijd gewoond op het eiland. Zoals eerder vermeld is hij opgenomen geweest in het sanatorium. Vanwege zijn ziekte is zijn gezin samen met hem naar Heybeliada verhuisd. Tegenwoordig doet het huis dienst als museum.

Paardenkoetstocht

Veel toeristen verkennen het eiland door een rondrit met een fayton (een paardenkoets) te maken.

Er zijn verschillende tochten waaronder:

• Büyük Tur (Grote Tocht) – Deze tocht duurt ongeveer 1 tot 1.5 uur. Een groot deel van de tijd wordt doorgebracht in beboste gebieden.
• Aşıklar Turu (Tocht van de Verliefden) – De duur van deze tocht is circa 40 minuten. Het pad waar de zeevaartschool zich bevindt, wordt o.a. als route gebruikt. Men gaat ook langs de kerkhoven van de moslims en christenen.
• Küçük Tur (Kleine Tocht) – Deze rondrit wordt ook wel Değirmen Turu, Molen Tocht, genoemd. Tijdens deze tocht gaat men vanaf het strand naar een steile helling.

De prijs van een rondrit ligt tussen de 12.50 en 58 TL.