Stromboli – Italiaans eiland met een vulkaan

Stromboli is een klein Italiaans eiland, Isola Stromboli, in de Tyrreense Zee boven de punt van de Italiaanse laars. Het is een vulkanisch eiland en eigenlijk is de vulkaan ook het hele eiland. Het eiland heeft regelmatig te maken met een eruptie en aan de rookpluim die dan zichtbaar wordt dankt het eiland zijn bijnaam: Vuurtoren van de Middellandse Zee. Stromboli is een van de drie bekendste vulkanen in Italië. De andere twee zijn Etna en Vesuvius.

Vulkanisch Italiaans eiland

• Stromboli
• Eolische eilanden
• Liparische Eilanden
• Visserij en toerisme
• Uitbarstingen
• Kraters
• Stratovulkaan

Stromboli

Stromboli is heel klein, het meet niet meer dan 12 vierkante kilometer. Het ligt ten noorden van het grote eiland van Sicilië en er wonen nog geen duizend mensen. De vulkaan waaruit het eiland bestaat is actief. Samen met de Etna is de Stromboli de meest actieve vulkaan van Europa. Mount Stromboli is een stratovulkaan van 926 meter hoog. Die hoogte is gerekend vanaf zeeniveau, maar dat is nog niet alles. De vulkaan gaat onder water twee duizend meter de diepte in. De berg is daarmee eigenlijk drieduizend meter hoog en dat is meteen de hoogste vulkaan van Italië.

Vuurtoren van de Middellandse Zee

Mount Stromboli barst regelmatig uit en laat dan een rookpluim zien die tot ver in de omgeving zichtbaar is. Het gaf het eiland de bijnaam Vuurtoren van de Middellandse Zee.

Eolische eilanden

Stromboli is een van de Eolische eilanden. De eilandengroep, een vulkanische archipel, dankt zijn naam aan Aeolos, de Griekse Koning der winden. Aeolos kreeg van Zeus het bestuur over de winden. Hij zou op de eilanden zijn thuis hebben. Dat juist deze eilanden worden geassocieerd met Aelous is niet verwonderlijk. De wateren rond de archipel kunnen behoorlijk spoken. De eilandengroep wordt ook wel Liparische eilanden genoemd, naar het hoofdeiland Lipari.

Liparische Eilanden

De archipel bestaat uit zeven eilanden:

1. Lipari;
2. Vulcano;
3. Stromboli;
4. Panarea;
5. Salina;
6. Alicudi;
7. Filicudi.

Vuurspuwende berg

Alle eilanden van de archipel zijn ontstaan door vulkanische activiteit, maar alleen Stromboli heeft een vuurspuwende berg die permanent actief is.

Visserij en toerisme

De inkomsten halen de eilanders uit visserij en toerisme. Veel Italianen bezoeken het eiland voor een vakantie, maar ook Europeanen uit andere landen hebben Stromboli als vakantiebestemming ontdekt. Het land is moeilijk te bewerken voor de landbouw en er valt te weinig regen om in drinkwater te voorzien. Water wordt dan ook met tankers vanaf het vasteland naar het eiland gebracht. Alleen op het eiland Lipari is industriële activiteit in de vorm van een Pumex fabriek, puimsteen. Dit halffabrikaat wordt toegevoegd aan beton.

Uitbarstingen

Mount Stromboli komt regelmatig tot uitbarsting. De top van de berg kent drie actieve kraters. De vorm van de bergtop is alsof er een hap uit is genomen. Dat is de Sciara del Fuoco, die de afgelopen 13.000 jaar geleden is ontstaan omdat de helling op het noordwesten is ingestort. Een uitbarstingen op Stromboli begint met een explosie van de kraters aan de top. Daarna volgen mildere uitbarstingen met gloeiende vulkanische bommen. Ze worden met tussenposen van minuten tot uren uitgespuwd. De uitbarstingen zijn zo karakteristiek voor deze vulkaan dat ze stromboli-type vulkaanuitbarstingen worden genoemd. De uitbarstingen gaan gepaard met as en gloeiende lavabommen die enkele honderden meters de lucht in worden geslingerd. Meestal vinden er explosies plaats en soms is er een lavastroom.

Lavastroom

In 1930 vond er een grote uitbarsting plaats waarbij veel huizen verwoest werden en enkele mensen de dood vonden. De pauzes tussen uitbarstingen van Mount Stromboli duren enkele jaren tot decennia. In de 21ste eeuw rolde er in 2002 een lavastroom van de berg af. Die uitbarsting was een heftige. Het eiland werd enkele maanden afgesloten voor niet-eilandbewoners. De lavastroom bereikte de zee, veroorzaakte aardverschuivingen en vloedgolven. In 2003 volgden nog enkele vulkanische bommen en in juli 2003 kwam de uitbarsting tot een einde. In 2007 was er een lavastroom te zien en in 2008 liet de vulkaan nog een keer mooie lavafonteinen zien. In 2009 kwam het nogmaals tot een uitbarsting van Mount Stromboli. In 2014 stroomde er lava in zee en in het voorjaar van 2017 waren er weer explosies te horen.

Kraters

De berg blijft niet altijd in dezelfde vorm. Bij elke uitbarsting verandert hij. In 2000 ontstonden bijvoorbeeld twee nieuwe kraters. Het natuurgeweld is op gezette tijden een impuls voor het toerisme. Veel mensen willen met eigen ogen een vulkaanuitbarsting aanschouwen. Worden de uitbarstingen te onvoorspelbaar, dan mogen toeristen de berg niet meer op om de kraters te bekijken. Na 2000 werd de berg gesloten, maar in 2007 werd hij weer opengesteld voor publiek.

Vulkaantoerisme

Toeristen kunnen met een professionele gids naar de top. Duizenden toeristen kiezen voor een uitstap naar Stromboli. Vanuit Napels is het per boot bereikbaar en vanaf het eiland Sicilië vertrekken uit verschillende havens boten naar Isola Stromboli. De explosies in het voorjaar van 2017 worden warm verwelkomd door gidsen die met vulkaantoeristen naar de vulkaan wandelen. De gidsen kunnen hun klanten een mooi schouwspel bieden.

Stratovulkaan

De vulkaan op Stromboli is er een van het type stratovulkaan. Dat is een samengestelde vulkaan. De vulkaan is opgebouwd uit meerdere lagen en heeft vaak meerdere kraters. Vulkanen van dit type zijn vaak heel hoog en kunnen zelfs een besneeuwde top hebben. Hoe meer tijd er tussen de erupties zit, hoe heftiger de eerstvolgende uitbarsting wordt.

Lees verder

• Curaçao – Eiland in de Caribische Zee
• Buggala Island – Eiland in het Victoriameer
• Cyprus - eiland van Aphrodite in Middellandse Zee
• Ibiza in de Middellandse Zee - eiland van "Harry, bedankt!"
• Nantucket Island – eiland van de walvisvaarders en Quakers