Onbekende plaatsnamen in Nederland: het Groningse Rasquert

In het hoge Noorden, dichtbij Pieterburen, ligt een klein dorpje met de naam Rasquert. Dit dorp met 180 inwoners is op en rond een wierde gebouwd, net als de vele andere dorpen in de omgeving van Rasquert. In dit artikel alle informatie over het kleine plaatsje genaamd Rasquert.

Terug in de tijd

+/- 500 voor Christus

Rasquert kent een geschiedenis die ver teruggaat in de tijd en behoort tot de meest noordelijke streek van de provincie Groningen: het Hogeland. Rond het jaar 500 voor Christus vestigden zich, o.a. in Rasquert, de Friezen. Zijn gingen op de natuurlijk aanwezige hoogten wonen, welke in de loop der jaren steeds hoger zouden worden. Zo ontstonden de wierden. De naam Rasquert is vernoemd naar zo'n wierde; het eindigt namelijk op 'uert' (net als bijvoorbeeld Usquert), wat in die tijd stond voor 'werd'=wierde.

+/- 300 na Christus
Zware overstromingen teisterden het Hogeland. Daardoor werden inwoners van de dorpjes in Noord-Groningen gedwongen om de wierden steeds op te hogen; zo konden de bewoners en vee tijdens zware stormen de overstromingen uitzitten.

+/- 700 na Christus

Steeds meer mensen gingen op zogenaamde kwelderruggen wonen.
Een kwelderrug bestond uit wierden die in een lijn kwamen te staan. Door de vele overstromingen moesten de bewoners van de dorpjes namelijk een manier vinden om te overleven. In die eerste eeuwen (en ook daarna) zijn veel mensen omgekomen door de overstromingen vanuit de Waddenzee.

+/- 1500 na Christus

Er werden grenzen voor gemeenten vastgesteld door middel van de zogenaamde rechtstoelen. Dit waren gebieden waarin de bewoners van de borgen (de adellijke huizen) rechtspraken. Rasquert kwam door deze indeling van gemeente steeds een beetje meer bij Baflo en later bij Winsum(Groningen) te horen.

+/- 1800 na Christus

In 1798 werden plaatselijke besturen gevormd die ieder een gebied moesten beheren van ongeveer 2000 mensen. Op 31 mei 1808 kwam Rasquert onder het beheer van Eenrum, samen met de plaatsen Baflo, Den Andel, Eenrum, Pieterburen, Saaxumhuizen, Westernieland en Wierhuizen. Deze 'gemeente' werd op 21 oktober 1811 opnieuw opgesplitst in twee delen, waarbij Rasquert onder de gemeente Baflo kwam te vallen. In 1990 werd de gemeente uitgebreid zodat Rasquert onder de gemeente Winsum kwam te vallen. Tegenwoordig hoort Rasquert dan ook bij de gemeente Winsum.

Typisch Rasquert

Vruchtbaar gebied

Door de Waddenzee en de vele overstromingen uit het verleden heeft Rasquert een (vruchtbare) kleigrond. Tegenwoordig zorgen dijken in de omliggende polders ervoor dat Rasquert niet snel meer zal overstromen. Rasquert ligt midden 'op de lijn' van Groningen naar Roodeschool, en met name in het gebied ten noorden van Rasquert zijn veel boerderijen te vinden. Ook zijn er rond Rasquert een aantal grote landhuizen en borgen te vinden die in het verleden bewoond werden door adellijken.

IJs- en tennisbaan

Hoewel Rasquert een klein dorpje is met slechts 180 inwoners, heeft het een eigen ijs-en tennisbaan. Om de ijsbaan heen loopt een pad dat veel wordt gebruikt door wandelaars; de route wordt ook wel 'het rondje om de ijsbaan' of 'het rondje om de watermolen' genoemd. In de bermen staan borden met Groningse gedichten die de moeite waard zijn om onderweg te lezen. De langste weg in Rasquert heet de 'klapperhornsterweg'. Deze loopt als het ware helemaal om Rasquert heen.

Dorpsvereniging

De dorpsvereniging is in Rasquert altijd nog erg actief. Jaarlijks worden er veel activiteiten georganiseerd rondom de feestdagen, zoals met Sinterklaas of Oud en Nieuw. Ook word er voor de kinderen van Rasquert jaarlijks een kampeernachtje georganiseerd op de in de zomer drooggelegde ijsbaan. Tijdens de lichtweek staat Rasquert (en de omliggende dorpjes) in het teken van licht: de bewoners versieren hun huizen mooi en hebben lichtpalen bij hun huizen staan.

Gedicht 'rondje om de ijsbaan'
Gedeelte van de tekst:
Oogst van mien aner laand,
Mien geestgrond,
Vrij en Aigen.

Over mien laand
Aan dizze kaant
En aner kaant,
In' t aalverbaand...
D.S. Hovinga