Recreatie en natuur aan en op de Veluwerandmeren

De Veluwerandmeren bieden voor elk wat wils. In de nabijheid van de meren zijn attractieparken, is veel groen en zijn er veel wandel- en fietsmogelijkheden. De stranden zijn voor iedereen toegankelijk en alle watersporten kunnen op de meren worden beoefend. De randmeren vormen ook een belangrijke schakel in het natuurleven. Er zijn grote rietvelden, en er is een diversiteit aan vogel- en vissoorten. Om de waterwegen begaanbaar te houden worden watergebieden gemaaid.

Ontwikkeling Veluwerandmerengebied

In 1956 zijn het Drontermeer en Veluwemeer ontstaan, na de aanleg van Oostelijk Flevoland. In 1967 zijn het Wolderwijd en Nuldernauw ontstaan, na de aanleg van Zuidelijk Flevoland. In de meren zijn ook diverse eilandjes aangelegd. De diepte is gemiddeld 1,5 meter. De meren waren in eerste instantie bedoeld voor de waterhuishouding van de Veluwe. Aan de oevers van het oude land ligt het accent meer op natuurlandschap. Aan de kust van Flevoland werd ruimte gemaakt voor recreatie en stranden.

Kwaliteit waterhuishouding

Vlak na het ontstaan was het water erg helder. Daarna kregen, door lozingen van rioolstelsels, algen de overhand en stierven waterplanten af waardoor het water groen en troebel werd. Voor de recreatie was dit een ramp omdat badgasten uitweken naar elders. Door de lozingen te beperken werd het water rond 1995 weer helderder. De betere waterkwaliteit trok weer toeristen aan uit Nederland maar ook uit het buitenland. Ondanks verdiepingen van de vaargeul, meer bewoners en een toename van de watersport is de waterkwaliteit goed gebleven. Het uitgangspunt voor de Veluwerandmeren is dat het een multifunctioneel gebied vormt voor natuur en recreatie.

Recreatie om en op de Veluwerandmeren

In de nabijheid van de meren zijn o.a. het attractiepark Walibi en zeezoogdierenpark Dolfinarium aanwezig. Ook zijn er ruime wandel- en fietsmogelijkheden. De stranden zijn openbaar maar er is wel sprake van betaald parkeren. Op de meren kan worden gezwommen, gesurft, gezeild en gekanood. Het gebied biedt ook veel ruimte om te toeren met boten en er zijn rondvaarten te boeken.

Drontermeer

Het Drontermeer ligt tussen Kampen en Elburg en is het meest oostelijke Veluwerandmeer. Aan de Flevolandkant is het Abberstrand aangelegd. Midden in het aangrenzende Reve-Abbertbos ligt een groepskampeerterrein.Aan beide kanten (Flevoland en Overijssel) is ook een camping aanwezig.

Veluwemeer

Het Veluwemeer ligt tussen Elburg en Harderwijk en is populair vanwege de extra voorzieningen zoals een waterski- en speedbootbaan. Op de Flevoboulevard zijn vakantieparken, hotels en horeca ingericht. De stranden aan het Veluwemeer zijn: het Ellerstrand, het Harderstrand en het Aquastrand. Het informatiecentrum Veluwerandmeren is hier ook gehuisvest. Natuurliefhebbers kunnen terecht in het Harderbos.

Wolderwijd

Het Wolderwijd ligt aan de plaatsen Zeewolde en Harderwijk. U vindt hier een aantal jachthavens en strand Horst.

Nuldernauw

Het Nuldernauw loopt langs de plaatsen Horst en Harderwijk en is het meest westelijke Veluwerandmeer. Aan het Nuldernauw ligt het strand Nulde, waar onder meer een jachthaven is gelegen.

Natuur

De randmeren zijn een belangrijke schakel in het natuurleven in Nederland en wel om de volgende redenen:

• Grote velden kranswieren; waardoor het aantal planteneters toenam.
• De aanwezigheid van driehoeksmossels, vanwege zuivering water en voedselbron voor diverse soorten eenden.
• De aanwezigheid van vis, waardoor visetende vogels (o.a. fuut en aalscholver) weer fourageren op de randmeren.

Vrijwel het hele gebied is aangewezen als speciale beschermingszone. Aan de kust van Gelderland zijn grote rietvelden te zien waardoor moerasvogels zoals karakiet en roerdomp hier graag vertoeven. Ook kunnen hier groepen kleine zwanen, tafeleenden en knobbelzwanen worden gespot. Door de verbetering van de waterkwaliteit is ook de visstand verbeterd. De soortendiversiteit is toegenomen en de opbouw van de visstand is veel gevarieerder. Baars en blankvoorn hebben een inhaalslag ten opzichte van de brasem gemaakt. En groei van de populatie snoek en paling wordt gestimuleerd.

Tegenstrijdige belangen

De aanwezigheid van waterplanten is een goede ontwikkeling. Dit wordt alleen niet door alle gebruikers van de meren zo ervaren.
Waterplanten (zoals fonteinkruid) worden als hinderlijk bevonden door de watersporters omdat boten en surfplanken hierin vast komen te zitten. Toch zijn ze essentieel voor het behoud van het heldere water. Ze vormen tegelijkertijd een belangrijke voedselbron voor de vogels en vissen.

Hiervoor is als oplossing gevonden om deze gebieden te gaan "maaien". Dit mag niet door iedereen gedaan worden omdat het gebied is aangewezen als beschermd natuurgebied. Met een vergunning mag wel worden gemaaid. Teveel maaien zou weer een negatief effect op de waterkwaliteit hebben en verstoort dieren die afhankelijk zijn van deze waterplanten.