De Acht Zaligheden: Knegsel

Knegsel is een dorp in de Noord-Brabantse streek De Kempen. Het behoort met nog zeven andere dorpen tot de Acht Zaligheden. De omgeving van Knegsel werd al in de prehistorie intensief bewoond. Tegenwoordig hoort Knegsel bij de gemeente Eersel. Knegsel telt ongeveer 1300 inwoners.

• Geschiedenis
• Omgeving
• Bekende Nederlanders
• Bezienswaardigheden

Geschiedenis

De omgeving van Knegsel moet al sinds 1500 a 1000 voor Christus intensief bewoond zijn. Dit kan geconcludeerd worden uit het grote aantal prehistorische grafheuvels en urnenvelden dat er te vinden is, onder andere in de buurt van het nabij gelegen Zandoerle. De eerste schriftelijke vermelding die bewaard is gebleven stamt echter pas van 1281, onder de naam "Cneczele". Al in de 14de eeuw was Knegsel een zelfstandige parochie. Het vormde samen met Vessem en Wintelre een gemeente, tot deze in 1997 opging in de gemeente Eersel. Vessem, Wintelre en Knegsel worden samen ook wel `de hoge dorpen` genoemd.

Dorpskern verplaatst

Knegsel werd twee keer kort na elkaar geplunderd en platgebrand door Franse troepen. De eerste keer in 1688, de tweede keer in 1702. Door deze verwoestingen verplaatste de kern van het dorp zich in noordoostelijke richting. Een Heilig Hartbeeld staat nu op de plek waar vroeger het centrum was en de kerk stond, aan de huidige Pastoor Eijkenweg.
Knegsel is eigenlijk een samenstel van een aantal gehuchten, "hoeken"in de volksmond, zoals de Sneidershoek, Nardeshoek en de Wolfshoek. Het huidige dorpsplein heet Het Groen, een brink. Daarom noemt men Knegsel wel een "esdorp", kenmerkend daarvoor is de driehoekige vorm met bebouwing aan alle zijden.

H.H. Monulphus en Godulphuskerk

Aan Het Groen staat de H.H. Monulphus en Godulphuskerk, een rijksmonument gebouwd in 1926 op de plaats waar na de laatste plundering in 1702 een schuurkerk werd gebouwd. Voor de bouw van deze kerk werd een oude schuilkerk uit 1790 afgebroken. Bij de kerk staat de uit 1900 daterende pastorie.

Omgeving

De in Knegsel geboren zanger J.W. Roy beschrijft in een van zijn liedjes een fietstocht in de omgeving van Knegsel. Dat is ook voornamelijk waar Knegsel het als toeristische trekpleister van moet hebben: de omgeving. Omvangrijke bosgebieden worden afgewisseld met nog redelijk intact zogeheten “coulisselandschap”: kleine kavels van afwisselend weide, akkers en bosjes, doorkruist door landweggetjes met bomen erlangs. In de omgeving van Knegsel bevinden zich veel grafheuvels. In de bossen ten noorden van het dorp is een gereconstrueerd exemplaar te vinden.

Bekende Nederlanders

Naast J.W. Roy komt nog een aantal andere bekende Nederlanders uit Knegsel. Kees Rijvers, oud-profvoetballer, -trainer van PSV en -bondscoach van de KNVB, is er een van. Ook Bart de Boer, directeur van De Efteling komt uit Knegsel, evenals oud-wielerploegleider Manfred Krikke komen uit Knegsel.

Bezienswaardigheden

• De H.H. Monulphus en Godulphuskerk aan Het Groen, met pastorie en kerkhof met Calvarieberg.
• Heilig Hartbeeld en opgemetselde fundering van de vroegere kerk van voor 1700.
• Onderwijzerswoning uit 1905 aan de Steenselseweg.
• Mariakapel aan de Eerselseweg, in 1947 gebouwd uit dankbaarheid voor het gespaard blijven tijdens de Tweede wereldoorlog.
• Wegkruis uit 1937 (hoek Het groen – Oude Dijk).

Lees verder

• De Acht Zaligheden: Duizel
• De Acht Zaligheden: Steensel
• De Acht Zaligheden: Wintelre
• De Acht Zaligheden: Eersel
• De Acht Zaligheden: Netersel