De Oude Landen in Ekeren: natuurreservaat met Galloways

Ten noorden van Antwerpen bevindt zich een prachtig natuurreservaat, als een groene long tussen de haven die steeds verder uitbreidt, de A12 autosnelweg en de dorpskern van Ekeren: de Oude Landen. Een kleine 100 ha natuur met een grote veelzijdigheid aan fauna en flora. Pronkstukken van het domein zijn verschillende soorten rietvogels en orchideeën. Galloway-runderen lopen er vrij rond en begrazen het domein.

• De Oude Landen in Ekeren
• Fauna en flora
• Ontstaan en geschiedenis Oude landen
• Het natuurgebied
• Wandelingen in de Oude Landen

De Oude Landen in Ekeren

Mensen gaan natuurpracht altijd ver weg zoeken en toch zijn er ook echte pareltjes heel dicht bij huis. Neem nu de Oude Landen in Ekeren (België), een natuurgebied waarvan de grenzen werden bepaald door de natuur zelf. Aan de ene kant is dat de Oudelandse beek, elders rietkragen, graslanden en wilgenbosjes. Het is één van de mooiste stedelijke natuurgebieden in Vlaanderen, geprangd tussen de haven die steeds verder uitbreidt, de A12-snelweg, de spoorweg, de hoogbouwwijk Schoonbroek en Rozemaai en de dorpskern van Ekeren.

Fauna en flora

Wilde orchideeën en boshyacinten

De Oude landen zijn gekend voor de wilde orchideeën die de graslanden rozerood kleuren op het hoogtepunt van hun bloeiperiode. De wilde orchideeën tieren welig in de Oude Landen door de aanwezigheid van kalkrijk kwelwater dat op een aantal plekken naar de oppervlakte komt. Ook blauwe boshyacinten geven de Oude Landen wat kleur in het voorjaar.

Riet- en andere vogels

Door het vele riet zijn er natuurlijk heel wat rietvogels zoals bijvoorbeeld de kleine karekiet, de blauwborst, de bosrietzanger en de rietgors. Naast rietvogels vinden ook andere vogels de weg naar het natuurgebied. Zo bijvoorbeeld de nachtegaal, de fazant en de buizerd.

Vlinders en libellen allerlei

In de zomer fladderen heel wat vlinders rustig rond tussen de vele bloemen en planten. Het water en het riet zorgen dan weer voor heel wat libellen.

Schotse Galloway-runderen

Schotse Galloway-runderen lopen los rond in het gebied en zorgen voor de begrazing. Het zijn zachtaardige dieren waar je niet bang voor hoeft te zijn. Wel moet je je hond altijd aangelijnd houden.

Ontstaan en geschiedenis Oude landen

Ingedijkt

Het woord "Oud" in de naam "oude landen" betekent "eerst, langst ingedijkt", omdat dit gebied reeds in de elfde eeuw werd veroverd op de Schelde bij de eerste indijkingen.

Militair oefenterrein

Rond 1939 werden de Oude Landen in gebruik genomen als militair oefenterrein. De aanwezigheid van militairen zorgden er voor dat het domein gespaard bleef tijdens de oorlog en ook er na. Het domein met de naam "Kazerne Luchtbal" was immers verboden terrein voor gewone burgers. In 1968 verkocht de militaire overheid het hele domein aan de stad Antwerpen en in 1972 verlieten de laatste militairen het domein.

Beschermd landschap

Bedoeling van de Stad Antwerpen was om op dit terrein sociale woningen te bouwen. Maar daar was niet iedereen het mee eens en in 1974 werd de "Werkgroep Oude Landen" opgericht, de voorloper van Natuurpunt Antwerpen Noord. Zij haalden hun slag thuis, want in 1980 werd een groot deel van het gebied als landschap beschermd, in 1988 volgde nog een kleiner deel. In totaal besloeg het domein nu 100 ha, waar de natuur op een spontane manier haar gang mocht gaan. In 2002 werd het gebied erkend als natuurreservaat door minister Vera Dua en in 2007 kwamen er nieuwe, kleurrijke informatieborden voor fietsers en wandelaars.

Het natuurgebied

Toegankelijkheid

Het natuurgebied heeft verschillende ingangen: aan de Lindelei, achter het Veltwijckpark, aan de Ekerse Steenweg en aan het Station Antwerpen-Noorderdokken. Op verschillende plaatsen in het natuurreservaat bevinden zich grondroosters en hekken om te vermijden dat de Schotse Galloway-runderen zouden ontsnappen. Men kan er vrij wandelen van zonsopgang tot zonsondergang. Honden zijn welkom, mits aan de leiband. Paarden daarentegen mogen niet in het natuurreservaat. Buggy's kunnen gemakkelijk mee, maar voor rolstoelen wordt het iets moeilijker. Fietsers mogen in het natuurreservaat maar moeten op de centrale as blijven. Er worden geregeld activiteiten georganiseerd in het natuurreservaat: geleide wandelingen, fotozoektochten, speurtochten voor kinderen, etc.

Leuk voor kinderen: op zoek naar een echte schat!

Bij Natuurpunt Antwerpen Noord in de Steenstraat 25 in Ekeren, op antwerpennoord@natuurpunt.be of op 03-541 58 25 kan je voor een zacht prijsje een leuk zakje reserveren voor de kinderen. In het zakje een loep, een kompas, een potlood en zoekkaarten. Gewapend met dit alles ondekken kinderen de natuur in de Oude Landen en, nog belangrijker, een code, nodig om een schatkist te openen. Wie de code kan kraken, kan uit de schatkist een cadeautje kiezen. Opgepast, Natuurpunt Antwerpen Noord is wel niet open in het weekend.

Wandelingen in de Oude Landen

De rode wandeling

In de Oude Landen kan je een wandeling maken van zo'n vier en halve kilometer. Deze wandeling is bewegwijzerd.

Wandelingen met een gids

Voor wandelingen met een ervaren natuurgids kan je je wenden tot Natuurpunt Antwerpen Noord. Bij nat weer is het aangeraden om stevig schoeisel te dragen daar het in het gebied best drassig kan worden.