De vijf bijzondere hunebedden in Drouwen en Bronneger

De vijf bijzondere hunebedden in Drouwen en Bronneger De hunebedden zijn gebouwd door de Trechterbekercultuur omstreeks 3000 v.Chr. Deze cultuur stapelde de zware keien uit de omgeving op elkaar om er een grafmonument van te maken. In Drouwen staat een set van twee hunebedden, een zogenaamd duo-hunebed. Zulke duo's komen in Nederland niet veel voor. Nog bijzonderder is een trio, waar er slechts twee van zijn in ons land. Eén van die trio's staat in Bronneger. De andere locatie in Nederland waar de hunebedden een trio vormen is in het Valtherbos (nabij Emmen). De vindplaats in Bronneger is extra uniek, omdat het trio bij een duo staat.

Het duo in Drouwen

De hunebedden D19 en D20

Het eerste hunebed in Drouwen ‘D19’ is 15,5 meter lang en 3,5 meter breed. De letter ‘D’ staat voor ‘Drenthe’. Het hunebed bestaat uit negen trilithons. Een trilithon is een set van twee rechtopstaande zijstenen met daarop een liggende deksteen. Van de negen dekstenen heeft het hunebed nog vijf. Van de ingang van dit hunebed zijn vier poortzijstenen aanwezig.

Het hunebed nabij D19, D20 heeft een lengte van 11,3 meter en een breedte van 3,4 meter. D20 is opgebouwd uit zeven trilithons. Eén deksteen ontbreekt. Ook dit hunebed heeft twee trilithons als ingangspartij gehad. Nog vier poortzijstenen zijn overgebleven. Het hunebed heeft een stenenkans gehad. De meeste van deze kransstenen staan nog om het hunebed. De hunebedden bevinden zich nabij de Steenhopenweg 2.

Bron: Gouwenaar, Wikimedia Commons (Publiek domein)Bron: Gouwenaar, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Geschiedenis van D19 en D20
D19 en D20 werden voor het eerst vermeld in 1711 door L. Smids. Smids sprak over zestien hunebedden in Drouwen. Vondstmateriaal van de Trechterbekercultuur werd verzameld rondom de hunebedden in 1878 door de Engelse wetenschappers Lukis en Dryden. Het vondstmateriaal hebben de wetenschappers afgegeven aan het British Museum in Londen. In 1912 werden de hunebedden opgegraven. Onder andere vierhonderd potten, dertien vuurstenen bijlen, negen barnstenen kralen en zes reepjes koper werden aangetroffen in D19. De koperen fragmenten zijn mogelijk de oudste metalen voorwerpen van Nederland. Op basis van een aardewerkanalyse van een voetkom uit D19 is gebleken dat het aardewerk en serviesgoed gemaakt werd door vrouwen. In 1961 werd D20 onderzocht. Tijdens het onderzoek zijn drie in elkaar geplaatste potten in een kuil buiten de stenenkrans gevonden.

In 1962 en in 1998 hebben restauraties aan D19 en D20 plaatsgevonden. Tijdens de eerste restauratie van D19 werd gezocht naar de grondsporen van de stenenkrans die D20 ook heeft, maar deze werden niet ontdekt. Bij de tweede restauratie werden de dekstenen weer op de zijstenen geplaatst en werden scheuren in de stenen dichtgemaakt. De plaatsen waar de ontbrekende kransstenen van D20 hebben gestaan werden geplombeerd. Voor het plomberen worden de grondsporen (verkleuringen in de grond) van de stenen uitgegraven en opgevuld met cement.

Ook in Bronneger staat een duo

Hunebed D21 en D22

In Bronneger zijn vijf hunebedden gevonden die op twee locaties liggen. Op de eerste locatie liggen D21 en D22. D21 heeft een lengte van 7,7 meter en een breedte van 2,9 meter. Het hunebed heeft oorspronkelijk acht zijstenen, drie dekstenen en één paar poortzijstenen gehad. Op één poortzijsteen en de poortdeksteen na, staan alle stenen nog op hun plaats. Naast het hunebed ligt D22. Dit kleine hunebed is 4,5 meter lang en 3 meter breed. Het heeft haar originele vijf zijstenen en twee dekstenen nog. Er is waarschijnlijk geen opening geweest. D22 is het kleinste hunebed van Nederland. Het duo bevindt zich aan de Steenakkersweg.

Geschiedenis van het duo

D21 en D22 werden voor het eerst vermeld in 1918 door A.E. van Giffen. In dat jaar werden de hunebedden nog onderzocht. In D21 werd een potje aangetroffen uit 3400-3300 v.Chr. De versieringen op het potje zijn kenmerkend voor de Noordgroep van de Trechterbekercultuur. Deze groep leefde in Noord-Duitsland, Denemarken en Zweden. Bij het onderzoek naar D22 werden 41 stuks aardewerk gevonden. Het oudste aardewerk dateert uit 3300-3200 v.Chr. Tussen 1960-1961 werden de hunebedden gerestaureerd.

Bron: Encyacht, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Bron: Encyacht, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Het bijzondere trio in Bronneger

D23, D24 en D25

Op de tweede locatie ligt het trio D23, D24 en D25 dat iets ten oosten ligt van D21 en D22 aan de Steenakkersweg. D23 is de kleinste van de drie. Het hunebed is 6 meter lang en 2,7 meter breed. Het hunebed heeft bestaan uit vier trilithons. Van de vier dekstenen liggen er nog twee: één op de zijstenen en één half in de kelder. Hoogstwaarschijnlijk ontbrak een ingang naar dit hunebed.

D24 heeft een lengte van 6,7 meter en een breedte van 2,4 meter. Ook dit hunebed is opgebouwd uit vier trilithons. Het hunebed heeft één trilithon als ingangspartij gehad. Van het hunebed zijn nog twee dekstenen, één sluitsteen (een steen aan de smalste zijde van een hunebed) en enkele zijstenen aanwezig.

Het grootste hunebed van de drie, D25, is 7,5 meter lang en 3,6 meter breed. Net als de andere hunebedden heeft dit hunebed vier trilithons gehad. Het hunebed heeft waarschijnlijk geen ingang gehad. D25 is mogelijk compleet. Aangezien geen onderzoek heeft plaatsgevonden is het onbekend of het hunebed een stenenkrans heeft gehad. Dit geldt overigens ook voor de andere hunebedden.

Eerste vermelding van het trio

Het trio werd voor het eerst omschreven door L. Smids in 1711. In 1878 werd vondstmateriaal verzameld van de drie hunebedden door Lukis en Dryden. Vanaf 1960 tot en met 1961 werden de hunebedden gerestaureerd.

De afstand tussen de hunebedden in Drouwen en Bronneger is 3 kilometer.
Legenda
A. D19
B. D20
C. D21
D. D22
E. D23
F. D24
G. D25
© 2015 - 2024 Saivo, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hunebed D8 (Anloo), D9 (Noordlo) en D10 (Gasteren)Hunebed D8 (Anloo), D9 (Noordlo) en D10 (Gasteren)De grote zwerfkeien in Noord-Nederland zijn tijdens de voorlaatste ijstijd naar ons land getransporteerd. De keien werde…
Megalieten in Zeijen (D5), Tynaarlo (D6) en Schipborg (D7)Megalieten in Zeijen (D5), Tynaarlo (D6) en Schipborg (D7)De Westgroep van de Trechterbekercultuur (3400-2850 v.Chr.) heeft tientallen hunebedden gebouwd in Nederland. De hele ge…
Fietsen langs de hunebedden in de omgeving van AssenFietsen langs de hunebedden in de omgeving van AssenEen paar kilometer buiten het centrum van de Drentse hoofdstad Assen liggen vier hunebedden. Als je wel eens met de trei…
De Stemberg, hunebed D13 bij Eext (de Eexter grafkelder)De Stemberg, hunebed D13 bij Eext (de Eexter grafkelder)Ten zuiden van het Drentse dorp Eext ligt het hunebed D13. Dit megalithische monument staat ook wel bekend als ‘de Eexte…

Pairi Daiza, het dierenpark in Brugelette (België)Pairi Daiza, het dierenpark in Brugelette (België)Pairi Daiza, dat vóór 2009 Paradisio heette, is een dierenpark in Cambron-Casteau (Brugelette) in de Provincie Henegouwe…
Bezienswaardigheden in Devon (Engeland)Bezienswaardigheden in Devon (Engeland)Devon is één van de ruim dertig graafschappen in Engeland. Het gebied ligt in het zuidwesten en het heeft Exeter als hoo…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Encyacht, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Ginkel, E, van / Jager, S / van der Sanden, W (1999) Hunebedden in Nederland: monumenten van een Steentijdcultuur. Abcoude: Uitgeverij uniepers, ISBN: 906825202X
  • Google Maps, https://www.google.nl/maps, bezocht op 18-10-2015
  • Louwe Kooijmans, L. P / van Gijn, A. L (2005) Nederland in de prehistorie. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker, ISBN: 9035124847
  • Afbeelding bron 1: Gouwenaar, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: Encyacht, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
Saivo (64 artikelen)
Laatste update: 29-06-2017
Rubriek: Reizen en Recreatie
Subrubriek: Bezienswaardigheden
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.